ستاسو نظر

زده کړه د ټولو لپاره: د ټولنې په پرمختګ او مساواتو کې د ښوونې او روزنې رول

له زانګو څخه تر لحده علم زده کړه

په داسې وخت کې چې روزنیز اصول او ارزښتونه زموږ په درسي کتابونو کې ځانګړی ځای لري، د شاهیر په څېر د سترو فیلسوفانو په وینا، د یوې ښکلې غږ په څېر ده چې د نجونو او هلکانو د تعلیم تر منځ توپیر نه کوي، په هرحال موږ په داسې نړۍ کې ژوند کوو چې لا هم د سرپرستۍ چلند سره مبارزه کوي، چیرې چې د سقراط له وخت څخه تر طالبانو پورې، ښځو ته د دویمې درجې په سترګه کتل کیږي.

که هغه انرژي او وخت چې په ټوله نړۍ کې نجونې د برابري لپاره په مبارزه کې مصرفوي د پرمختګ په لور وګرځول شي، موږ به د مثبت او بنسټیز بدلون شاهدان واوسو.

په داسې حال کې چې لوېدیځ د برابرۍ او زده کړو ته د خلکو د لاسرسي په اړه د خپل ټینګار لپاره پیژندل کیږي، موږ اوس هم وینو چې په ډیری هیوادونو کې په ځانګړې توګه په افغانستان کې، په لیرې پرتو او جنګ ځپلو سیمو کې نجونې په زوره ودونو ته اړ ایستل کیږي، او دا عمل ورو ورو یو عام دود ګرځیدلی.

په افغانستان کې ملکې ثریا، د نجونو د لومړني ښوونځي په پرانیستلو سره د بشري حقونو د پوهاوي بنسټ کېښود، ښځو په دفترونو، ښوونځیو، روغتونونو او فابریکو کې کار پیل کړ او په لنډه موده کې یې ملي اقتصاد د پام وړ وده ورکړه.

د ساینس او پوهې له لارې موږ پوهیږو چې سړی جنت یا دوزخ ته ځي، موږ آزاد پیدا شوي یو او د غوږونو، ویښتو او داسې نورو نعمتونو باندې فخر کوو، که نارینه غواړي چې جنت ته لاړ شي، نو د سترګو پرده دې وساتي. ښځې یوازې د ځان لپاره مسؤل دي.

له بده مرغه د سولې او پوهې دښمنانو په افغانستان کې د جګړې په بیا پیلولو سره پرمختګ نه مني او د دین په نوم یې قتل عام پیل کړ، چې لا هم تازه زخمونه لري.

د ښې ټولنې په جوړولو کې د ښوونې او روزنې رول

دوی وايي که غواړو چې د یوه هېواد تمدن له منځه یوسي، باید د ښځو تعلیم له منځه یوسي، له بده مرغه په افغانستان کې دا کار کیږي.

که نن د طالبانو د مدرسو پر ځای په نړیوالو معیارونو برابر ځایونه وای، افغانستان به د نړۍ په ډګر کې د پام وړ ځای درلودای.

افغان میرمنو څو ځلې وښودله، چې له پیلوټ څخه نیولې تر ډاکټر، ښوونکي، نرس، وکیل او سوداګر پورې، په هر ډول رول کې په بریالیتوب سره د هیواد د پرمختګ او پرمختګ لپاره کار کولای شي.

په هغه ټولنه کې چې ټول خلک، نجونې او هلکان دواړه زده کړې ته لاسرسی ولري، منفي کلتورونه لکه غلا، تاوتریخوالی او د مخدره توکو کارول کمیږي، ځکه دا خلک د خپلو هیوادوالو د حقوقو څخه خبر یږی، او د خپل راتلونکي او ټولنې لپاره غوره تصمیمونه نیسي.

که نن ورځ پر پوهنتونونو د بریدونو پر ځای د سالم او خوندي تعلیمي چاپېریال رامنځته کولو ته پاملرنه وشي، موږ کولای شو د علم د دښمنانو پر وړاندې په توپک نه، بلکې په قلم ودریدو، د فیلسوف لډکارت په وینا: «موږ هغه څه یو چې موږ فکر کوو او موږ په خپلو فکرونو کې ژوند کوو».

زموږ فکرونه زموږ په عملونو او په ټولنه او د هغه ټولنې په ژوند مستقیم اغیزه لري، ماشومان هغه څه زده کوي چې موږ یې کوو.

له نارینه فیلسوف څخه وپوښتل شول چې که یوازې یوه برخه د رایې حق ولري، ایا دا به ښه وي که ښځه وي یا نارینه؟ فیلسوف ځواب ورکړ: ښځه! ځکه چې که یو سړی تعلیم یافته شي او پریکړه وکړي، هغه به یوازې د خپلې ګټې لپاره وکړي. خو که ښځه باسواده شي نو ټول ملت باسواده او د ټولې ټولنې لپاره فکر کوي.

راځئ په ګډه غږ وکړو: زده کړه زموږ حق دی! موږ معیاري زده کړه، آزادي او مساوات غواړو.

مينه، د بشري حقونو د فعالې ملګرې او د ناروي د اوبو د سازمان او د بې سوادۍ او بېوزلۍ پر وړاندې د ټولنې مشره ده.

لیکوالان، د هغو مقالو د محتوا مسؤلیت لري چې د آمو ویب پاڼې د نظر په برخه کې خپریږي.