د ایران او اسرائیلو تر منځ له جګړې وروسته، له ایران څخه د افغان کډوالو د ایستلو پروسه په بې ساري ډول زیاته شوې ده.
له ایران څخه ځینې ایستل شوي کډوال وايي چې دوی تش لاس او پرته له مرستې راستانه شوي او په بد اقتصادي وضعیت کې دي.
د کډوالۍ نړیوال سازمان راپور ورکړی چې په یوه اونۍ کې له ایران څخه له ۸۸ زرو ډیر کډوال ایستل شوي دي، او د ورځني تیریدو شمېر له ۶ زرو څخه ۳ زرو ته لوړ شوی دی.
دې سازمان اعلان کړی چې هره ورځ شاوخوا ۳۰ زره کسان، چې دا د معمول شمېر دوه برابره دی، افغانستان ته ننوځي.
له دې سره، د کډوالۍ نړیوال سازمان خبرداری ورکړی چې د مرستې چمتو کولو ظرفیت محدود دی، او یوازې د ۱۱ سلنه زیان منونکو راستنیدونکو ملاتړ شوی دی. دې سازمان ویلي چې دوی د مرستې چمتو کولو ته د دوام لپاره څه کم ۱۵.۹ میلیون ډالرو بیړني تمویل ته اړتیا لري؛ که نه نو، ډیری راستنیدونکي به په پوله کې له هیڅ ملاتړ پرته پاتې شي.
له ایران څخه ایستل شوي ځینې کډوال د ایران حکومت لخوا د دوی سره په ناوړه چلند نیوکه کوي، او وايي چې دوی له ایستلو وروسته په بد اقتصادي وضعیت کې دي او خالي لاس او پرته له کومې مرستې هیواد ته راستانه شوي دي.
له ایران ایستل شوی افغان کډوال وايي: «موږ یې وشړلو، ویې ویل چې ستاسو کارتونه کار نه کوي، د ایستلو پاڼه یې راکړه او ویې ویل چې له دې ځایه ووځئ، زموږ هېواد پرېږدئ او بیا مه راګرځئ.»
له دې سره ، د ایران او اسرائیل د ۱۲ ورځنۍ جګړې وروسته، د هیواد د کډوالو نیول او ایستل څلور چنده زیات شوي، او د ایراني رسنیو د راپورونو له مخې، د هېواد درې وګړي د ایران لخوا د اسراییلو لپاره د جاسوسۍ په تور نیول شوي دي.
د ایران د کورنیو چارو وزیر اسکندر مومني هم ویلي دي چې په تیرو دوو کلونو کې ځینې بهرني وګړي، د یو شمیر افغان وګړو په ګډون، د تخریب په موخه دغه هیواد ته ننوتلي دي. هغه ټینګار وکړ چې په دې ادعا کې ټول کډوال نه شاملوي، خو په وینا یې ځینو یې ځانګړی هدف درلود.
له بلې خوا، د طالبانو د ویاند مرستیال وايي چې د طالبانو د رئیس الوزرا اداري مرستیال عبدالسلام حنفي هرات ته تللی ترڅو د هغو کډوالو ستونزې حل کړي چې له ایران څخه په جبري توګه ایستل شوي دي.
د کډوالۍ نړیوال سازمان راپور ورکړی چې د ۲۰۲۵ کال له پیل راهیسې، له ۵۷۷ څخه ډیر افغان کډوال له ایران څخه د اعتبار وړ اسنادو پرته راستانه شوي دي. د ایران د حکومت د نوې پریکړې پر بنسټ، د دوه میلیون څخه زیاتو افغان کډوالو د سرشمیرنې فورمې باطلې اعلان شوې او دوی ته د چنګاښ تر ۱۵مې پورې وخت ورکړل شوی چې د ایران له خاورې ووځي.
