افغانستان

بی‌خبری از سرنوشت ۱۷ آواره‌ بازداشت شده بلخابی در بلخ

تصویری از خانواده‌های بیجا شده از بلخاب در شهر مزارشریف

منابع ادعا می‌کنند که ۱۷ تن از باشندگان ولسوالی بلخاب ولایت سرپل که به علت ترس از انتقام‌جویی از سوی طالبان و نیز گرسنگی به شهر مزار شریف،‌ مرکز ولایت بلخ آواره شده بودند، به تازگی از سوی استخبارات طالبان بازداشت شده‌اند و از سرنوشت آنان خبری نیست.

سه منبع از خانواده‌های بی‌جا شده بلخاب در بلخ می‌گویند که این ۱۷ تن نزدیک به ۱۵ روز پیش بازداشت شده اند و تاکنون هیچ اطلاعی در باره آنان در دست نیست.

براساس اطلاعات موجود، این ۱۷ تن پیش از عید قربان از یک مسافرخانه بلخابی‌ها در منطقه ایستگاه «یولمرب» در ناحیه چهارم شهر مزار شریف بازداشت شدند.

درگیری‌ها در ولسوالی بلخاب در شمال کشور میان افراد طالبان و جنگجویان مولوی مهدی مجاهد، فرمانده جداشده طالبان، نزدیک به دو ماه پیش آغاز شد. طالبان بخش‌های زیر اداره آقای مجاهد را در اوایل این درگیری‌ها تصرف کردند و هزاران خانواده از احتمال انتقام‌جویی از سوی طالبان به ولایت‌های دیگر مانند بلخ و بامیان و نیز به بخش‌های کوهستانی بلخاب‌ آواره شدند. پیش از این آوارگان بلخاب در گفتگو با آمو از سرنوشت تلخ افراد بیجاشده سخن گفتند و بیان داشتند که این خانواده‌ها روزهای تلخی را سپری می‌کنند.

احمد (اسم مستعار)، باشنده بلخاب، می‌گوید:‌ «تاهنوز علت‌ (این بازداشت) معلوم نیست. این افراد باید آزاد شوند چون بی‌گناه هستند.»

یکی از آوار‌‌گان بلخاب در شهر مزارشریف می‌گوید که افراد بازداشت شده دکاندار، راننده، کشاورز و کارگر هستند.

جنگ در بلخاب باعث شد که ده‌ها خانواده‌ آواره شوند و تعدادی از آنها به شهر مزارشریف بیایند؛ عکس در ماه جوزا ثبت شده است

تلاش‌ برای رهایی بازداشت شد‌گان

منابع به آمو می‌گویند که تاکنون چندین بار بزرگان برخی از مناطق ولایت بلخ برای روشن شدن سرنوشت این افراد به استخبارات این ولایت مراجعه کرده‌اند و استخبارات طالبان گفته است که تا پایان بازرسی از این افراد آنان آزاد نخواهند شد.

اجمل (اسم مستعار) در این باره می‌گوید: «بزرگان و ریش سفیدان ما چندین بار به ریاست استخبارات بلخ مراجعه کردند، اما هیچ کس توجه ندارد و کسی هم دلیل بازداشت‌ شان را نمی‌گوید.»

گفته می‌شود که خانواده‌های افراد بازداشت شده در بخش‌هایی از شهر مزارشریف بدون سرپرست و بی‌خبر از مردان خانواده‌هاشان شب و روز را به سختی سپری می‌کنند.

در حالی که مقام‌های امنیتی طالبان در باره بازداشت این افراد و انگیزه‌ی این اقدام چیزی نمی‌گویند؛ اما یک منبع از نیروهای امنیتی طالبان علت بازداشت این افراد را ارتباط با مولوی مهدی مجاهد عنوان می‌کند.

اما برخی از بیجاشد‌گان بلخاب هر چند از حضور نزدیکان این افراد در جمع نیروهای آقای مجاهد خبر می‌دهند؛ اما می‌گویند که افراد بازداشت شده در درگیری‌های ولسوالی بلخاب هیچ نقشی نداشته‌اند.

اسماعیل (اسم مستعار) درباره حضور این افراد در جنگ بلخاب می‌گوید: «همه این افراد کارگر، دکاندار و راننده هستند. درست است که اقاربشان در صفوف مولوی مهدی بود اما آنها هیچ نقشی در جنگ بلخاب نداشته‌اند.»

یک‌ منبع دیگر که خود را از نزدیکان مولوی مهدی معرفی می‌کند با نشر یک پیام صوتی در برابر بازداشت این افراد واکنش نشان داد.

این منبع هر چند از محل زند‌گی خود و مولوی مهدی چیزی نمی‌گوید، اما از طالبان می‌خواهد که دست از بازداشت‌ افراد ملکی و بی‌گناه بردارند.

پس از برکناری مولوی مهدی مجاهد فرمانده‌ی هزاره‌تبار و ناراضی طالبان از سمت رییس عمومی استخبارات ولایت بامیان وی به ولسوالی بلخاب ولایت سرپل رفت و رابطه‌اش را با این گروه قطع کرد.

اما با گذشت چند روز و پس از بی‌نتیجه ماندن چندین مرحله گفت‌وگو‌ها میان مولوی مهدی و طالبان، این گروه با اعزام نیرو از بخش‌های مختلف کشور به بلخاب با مولوی درگیر شدند. پس از درگیری چهار روزه میان طالبان و مولوی مهدی مجاهد گزارش‌هایی درباره خشونت، قتل‌ عام و ده‌ها مورد نقض حقوق بشر در این ولسوالی منتشر شده است.

ترس از انتقام‌جویی طالبان و نگرانی از گرسنگی سبب شد که نزدیک به ۲۷هزار خانواده‌ی بلخابی با ترک خانه‌هایشان به بخش‌هایی از ولایت‌های بامیان، بلخ، کوه‌ها و دره‌های سرپل آواره شوند.