د ټیلیګراف ورځپاڼې راپور ورکړی چې طالبان د خپلو نویو سختو قوانینو د پلي کولو لپاره له نورو ښځو د څارلو لپاره ښځې د جاسوسانو یا مخبرانو په توګه کاروي.
پطالبانو د ٢٠٢١ کې واک ته د بېرته ستنېدو راهیسې، له کوره بهر کار کولو او په ښوونځیو او پوهنتونونو کې د ښځو درس ورکولو بندیز لګولی دی. خو د ټیلیګراف په وینا اوس هم یو شمېر ښځې د طالبانو د امربالمعروف وزارت کې په کار بوختې دي، چې د دې محدودیتونو د څارنې دنده پر غاړه لري او د ګمارنې لپاره یې غوښتنې هم ډېرې دي.
د دغه وزارت یوه چارواکي ټیلیګراف ته ویلي: له دغو ښځو څخه د نورو ښځو اداره کولو او څارنې لپاره کار اخیستل کیږي.
دغه چارواکي زیاته کړه چې طالبانو ښځې ګمارلي چې د انسټاګرام پاڼې وڅاري او د هغو ښځو قضیې راپور کړي چې په ښکاره مخونو عکسونه خپروي.
هغه همداراز څرګنده کړه چې ځینې ښځې په جبري توګه دغه رول ته اړ شوې، په داسې حال کې چې نورو ته د دوی د کار لپاره پیسې ورکول کیږي. د دوی په دندو کې د طالبانو د نارینه غړو سره په سړکونو ګرځېدل هم شامل دي.
دغه طالب چارواکي ویلي: «ځینې ښځې یوازې په دې شرط خوشې کیږي چې موږ ته د نورو ښځو د غیر قانوني کړنو راپور راکړي چې دوی یې څاري.»
هغه د يوې پوښتنې په ځواب کې چې د طالبانو د ښځينه غړو له خوا چې له نارينه وو سره خبرې کوي له قوانينو څخه سرغړونه کوي، وويل: «کله چې ښځې له فساد سره د مبارزې په برخه کې له موږ سره مرسته وکړي، د منلو وړ ده.»
په ۲۰۲۱ کال کې طالبانو د ښځو چارو وزارت په پخوانۍ ودانۍ کې د امربالمعروف او نهى عن المنکر وزارت جوړ کړ او داسې دندې یې ورته وسپارلې چې د پخوا په پرتله په بشپړ ډول مخالف دي.
د ټلګراف په وینا، یوه له هغو مېرمنو څخه چې د دغه وزارت لپاره کار کوي د ګلنیسا په نوم یوه مېرمن ده. دغه ۳۶ کلنه مېرمن د افغان ښځو په اړه د راپورونو په لیکلو او څارنې کې خپلې ورځې تېروي.
هغې ویلي: «زما کار هره ورځ توپیر لري. ځینې ورځې زه په ښار کې ګزمه کوم چې د هغو کسانو په لټه کې یم چې د حیا قواعدو ته غاړه نه ږدي. نورې ورځې زه مختلفو ځایونو ته ځم چې داسې ښځې پیدا کړم چې د جامو کوډ نه تعقیبوي. زه له ګڼې ګوڼې ډک سوپرمارکیټونو او د ښځو د جامو پلورنځیو ته ځم.»
کله چې هغه ښځه ویني چې مخ یې پټ دی یا پښې یې لیدل کیږي، یا د نارینه پلورونکو سره خندا کوي، هغه په مستقیم ډول مداخله نه کوي. هغه وايي: «دوی وايي، ته هم ښځه یې، ولې داسې کوې؟»
پرځای یې، هغه نارینه افسرانو سره اړيكه نيسي څو د امریکایي ټوپکونو سره راشي. «دا د دوی دنده ده چې له دې ښځو سره چلند وکړي او ډېری یې د پولیسو مرکزونو ته وړل کیږي.»
ګل نساء وايي، هغه د هغو ښځو سره همغږې نه ده چې په کوڅو کې لاريونونه کوي او ادعا کوي چې د ټولو ښځو استازیتوب کوي. هغه زیاتوي: «دوی زما یا د ډیرو نورو مسلمانو مېرمنو استازیتوب نه کوي چې د فحشا په لیدو ستړي شوي دي.»
هغه ادامه ورکوي: «د کفارو ملاتړ آزادي نه ده. حقیقي ازادي په دې مانا ده چې ښځه په کور کې پاتې شي، خپل ماشومان لوی کړي، د مېړه خدمت وکړي او د بل څه په اړه اندېښنه ونلري. دا یو اسلامي هېواد دی، زموږ وروڼو د کفارو د ایستلو لپاره سخته مبارزه کړې، موږ اجازه نه ورکوو چې یو څو ښځې دین له خطر سره مخامخ کړي.»
ګل نساء وايي «زه ویاړم چې د وروڼو سره د نوي مقرراتو په پلي کولو کې مرسته کوم. په لومړي سر کې به ښځو فکر کاوه چې زموږ وروڼه ټوکې کوي، خو اوس هر څه په قانون بدل شوي او د امیرالمؤمنین له لوري تصویب شوي دي. زه یوه مقدسه دنده لرم.»
د ټیلیګراف د راپور له مخې یوه له هغو ښځو څخه چې د نورو جاسوسو ښځو په واسطه نیول شوې، ډاکټر زهرا حقپرست ده. نوموړی په ۲۰۲۱ کال کې د طالبانو تر واکمنۍ وروسته په کابل کې د یو لاريون د تنظیمولو وروسته ونیول شوه.
هغې ټیلیګراف ته وویل، «موږ تل پوهیږو چې طالبان به بالاخره ښځې د نورو ښځو پر ضد وکاروي.»
هغې زیاته کړه: «داسې نجونې وې چې زموږ د واټساپ ګروپونو ته ننوتلې او ځانونه یې فعالانې معرفي کړلې او د ډېری لاریون کونکو په نیولو کې یې د طالبانو سره مرسته وکړه. زه ځکه ونیول شوم چې له دغو ښځو څخه یوه یې زموږ د واټساپ ګروپ ته ننوتله او زما د کور او دفتر ادرس یې طالبانو ته ورکړ.»
د آغلې حقپرست په وینا، یو له هغو لاملونو څخه چې ولې یو شمېر ښځې له طالبانو سره کار کوي، مالي مایوسي ده. ډیری یې د تېر حکومت لخوا ګمارل شوې وې.
نوموړې چې اوس په جرمني کې ده او د طالبانو د واکمنۍ پر مهال یې خپله دنده له لاسه ورکړه، وايي د طالبانو لپاره د کار کوونکو ښځو شمېر مخ په زیاتېدو دی.
هغې زیاته کړه: «موږ د خپلو ښځو د اساسي حقونو لپاره لاریون وکړ او هر څه مو قرباني کړل. په هرصورت، ځینې ښځې به نورو مېرمنو ته د زیان رسولو لپاره هر څه وکړي. زه یوازې دوی ته ویلای شم چې دا تاسو ته شرم دی.»
د طالبانو له خوا د یو ډېر بااعتداله حکومت د ژمنو سره سره، دا ډله په چټکۍ سره د ١٩٩٠ لسیزې په څېر د عامو اعدامونو او د په درو وهلو په څیر سختو مجازاتو ته راستانه شوې ده.
تېره اونۍ طالبانو یو نوی قانون خپور کړ چې له مخې یې ښځې د نارینه وو په لیدلو، په عامه او حتی په خپلو کورونو کې په لوړ غږ خبرې کولو څخه منع کوي.
طالبانو اعلان کړی چې کومې ښځې چې له دغو نویو قوانینو سرغړونه کوي، نیول کېږي او زندان ته به لېږل کېږي.
