با وجود منع کشت، قاچاق و تولید مواد مخدر از سوی رهبر طالبان، هنوز هم گمانها برآن است که خشخاش در افغانستان بهگونهی گسترده کشت، تولید و قاچاق میشود.
هشت ماه پیش، هبتالله آخندزاده رهبر طالبان در فرمانی کشت کوکنار، استعمال، انتقال، خرید و فروش، واردات و صادرات آن را در سراسر کشور بهگونهی مطلق منع و تأکید کرد که اگر کسی در این موارد تخلف کند، مجازات میشود.
شماری از باشندگان در ولایت گوناگون افغانستان به این باور اند که گفتهها و نشر آگهینامههای طالبان برای ممنوع کردن کشت مواد مخدر در حد یک سخن است و تمام افراد این گروه معاملهی این مواد را انجام میدهند.
سیّد رستم، باشندهی شهر هرات میگوید: «اینکه طالبان میگویند کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر ممنوع است، همه دروغ است. آنها با بعضی از مردم به خاطر این موضوع برخورد میکنند؛ اما افراد خودِ شان بزرگترین قاچاقبران مواد مخدر هستند.»
مودود، باشندهی ولایت فراه نیز با ابزار نگرانی از وجود مواد مخدر و معتاد شدن جوانان گفت: «تمام جوانان ما را این مواد نابود ساخته و عامل بزرگ آن هم همین طالبان هستند که از سالها به اینسو، با افرادی که این مواد را کشت میکردند، برخورد نکردهاند و باید جلوِ کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر گرفته شود.»
طالبان در حالی بر منع کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر تأکید میکنند که در گذشته بزرگترین منبع درآمدِ شان قاچاق مواد مخدر بودهاست.
در کنار نگرانی این باشندگان، بورد جهانی کنترلِ مواد مخدر نیز در آگهینامهای از کشت و تولید وافر کوکنار در افغانستان ابراز نگرانی کردهاست.
در این آگهینامه گفته شدهاست، آن عده از دهقانانی که کوکنار کشت میکنند، باید برای شان بدیل فراهم شود و به درمان معتادان، به وِیژه زنان معتاد، اقدامهای فوری و مؤثر انجام شود.
بورد جهانی کنترولِ مواد مخدر از نهادهای جهانی و سازمانهای بشری خواستهاست که کمک های خود را با مردم افغانستان ادامه دهند تا شمار معتادان مواد مخدر افزایش نیابد.
اما با این نگرانیها، سخنگوی طالبان ادعا کرده که کشت کوکنار در افغانستان به صفر رسیدهاست.

ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت (اداره) طالبان، در واکنش به این اظهارات گفتهاست که آگهینامهی منتشر شده واقعیت ندارد.
با این حال، آگاهان امور نظامی به این باوراند تا زمانی که در افغانستان حکومت قانونمند تشکیل نشود و برای کشاورزان کشت بدیل معرفی نگردد یا هم جنگ پایان نیابد، کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر نیز پایان نمییابد.
محمد نعیم غیور، کارشناس امور نظامی میگوید: «از زمان ورود شوروی در افغانستان، کشت مواد مخدر آغاز شد و جنگهای چندین ساله عامل آن شد تا کشت، قاچاق و استعمال این مواد در افغانستان افزایش یابد.»
وی میافزاید که از سالها به اینسو، شماری از گروههای جنگسالار در افغانستان، به ویژه طالبان، از کشت و قاچاق مواد مخدر به مثابهی منبع تمویلی شان استفاده کردهاند و هم اکنون در ساحات زیر تسلط این گروه، این مواد کشت و قاچاق میشود.
غیور، فرمان منع کشت مواد مخدر از سوی طالبان را بیمورد دانسته و میافزاید که این فرمان، جنبهی تبلیغاتی، ظاهری و نمایشی دارد. وی علاوه میکند: «تأکید بر ختم جنگ و تشکیل حکومتی که به تمام نیاز های مردم پاسخگو باشد، راه حل این مشکل است؛ ولی با چنین حکومتِ (اداره) بی برنامه و عدم تعامل با جهان، بساط مواد مخدر از افغانستان برچیده نخواهد شد.»
ولایت هلمند در جنوب کشور که با پاکستان هممرز است و نیز ولایت فراه در غرب کشور که با ایران سرحد مشترک دارد، بزرگترین تولید کنندگان و مکانهای قاچاق و معاملات مواد مخدر در افغانستان دانسته میشود.
این نگرانیها در حالی مطرح میشود که هبتالله آخندزاده رهبر طالبان در ماه حمل سال جاری هجری-خورشیدی در فرمانی کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر را در تمام افغانستان منع کردهاست.