نبود سردخانههای معیاری در هرات، یکی از چالشهای اساسی کشاورزان و فروشندگان محصولات زراعتی است؛ مشکلی که نهتنها موجب ضایع شدن بخشی از فرآوردههای تازه میشود، بلکه درآمد تولیدکنندگان را نیز بهشدت کاهش داده است.
کشاورزان میگویند تولیداتشان رشد قابل توجهی داشته، اما از یکسو بازار داخلی ضعیف است و از سوی دیگر امکان صادرات به بازارهای منطقهای نیز برایشان فراهم نیست.
اسدالله، مالک یکی از بزرگترین گلخانههای پرورش خیار در ولایت هرات، میگوید نبود سردخانه باعث شده نتواند محصولاتش را برای مدت طولانی نگهداری کند و ناچار است خیارهای تازه را با قیمت پایین – و گاهی حتی کمتر از قیمت تمامشده – به فروش برساند.
او میافزاید که این وضعیت، نهتنها درآمدش را کاهش داده، بلکه انگیزهاش برای گسترش فعالیتهای زراعتی نیز کمتر شده است.
او میگوید: «خیار یکی از محصولاتی است که رشد خوبی دارد. اگر سردخانه وجود داشته باشد، از یکسو کشاورزان حمایت میشوند و از سوی دیگر مردم ما در هر فصل میتوانند به محصولات تازه دسترسی داشته باشند.»
در بازارهای میوه و سبزیجات هرات نیز فروشندگان از نبود سردخانههای مناسب شکایت دارند. آنان میگویند در فصل وفور محصول، بهدلیل نداشتن امکان نگهداری، مجبور به فروش فوری با قیمت پایین هستند و در نتیجه، سود لازم را به دست نمیآورند.
عبدالملک، فروشنده سبزیجات، میگوید: «وقتی از کشورهای دیگر خیار وارد میشود، قیمت آن خیلی بالا است؛ اما محصولات داخلی هرات بسیار ارزاناند.»
برخی کشاورزان همچنین از قیمت بالای کود کیمیاوی و هزینههای روبهافزایش آب زراعتی نیز گلایه دارند. آنان میگویند با وجود بالا رفتن هزینههای تولید، بهدلیل نبود زیرساختهای حمایتی مانند سردخانه و بازار منظم، درآمدشان نهتنها افزایش نیافته، بلکه در مواردی کاهش یافته است.
انصارالله، کشاورز، میگوید: «اگر آب فراوان باشد و کود هم ارزان، خوب و مناسب است؛ اما اگر قیمتها بالا باشد، اصلاً نمیصرفد.»
نبود سردخانههای معیاری، ضعف بازار داخلی و نبود زمینههای صادرات منظم به خارج از کشور، از جمله مشکلات عمدهای هستند که کشاورزان هرات با آن روبهرو هستند.
بسیاری از تولیدکنندگان میگویند اگر شرایط مناسب برای نگهداری و صادرات محصولات فراهم شود، ظرفیت تولید و درآمد کشاورزان میتواند بهطور چشمگیری افزایش یابد.