دولت ایران ۲۰ شهروند افغانستان را اعدام کرد و یکی از زنان فعال اجتماعی افغانستان بهدنبال بازداشت از سوی پولیس ایران هنوز هم ناپدید است.
سازمان حقوقبشر ایران گزارش داده، که در هفتماه نخست سال روان میلادی؛ دولت ایران، بیستتن از شهروندان افغانستان را اعدام کرده است.
دولت ایران در این مورد موضعگیری رسمی تاهنوز نداشته؛ اما برخی از آگاهان حقوقبینالملل، با نگرانی از اینشمار اعدامها میگویند، ظاهرن نمایندگیهای سیاسی افغانستان در ایران در اینمورد توجه جدی نداشتهاند و در سوی دیگر نیز بهگفته آنان، تهران به توافقنامه برگشت مجرمان میان افغانستان و ایران پابندی آنچنانی ندارد.
همزمان با این، چهار روز میشود از سرنوشت و محلبودوباش کبرا غلامی فعال اجتماعی افغانستان در ایران که بهگفته روزنامه هممیهن ایران، باوجود داشتن مدرکهای قانونی اقامتی بازداشت شده، خبری نیست.
سازمان حقوقبشر ایران، گزارش داده که در هفتماه نخست، سال ۲۰۲۴ میلادی، نظام قضایی ایران،۲۰ شهروند افغانستان را پای چوبهدار برده و اعدام کرده است.
بهگزارش این نهاد، در هفتماه پسین میلادی،یعنی از ماه جدی سالپار خورشیدی تا ماه سرطان سالروان، ۳۰۰ تن در ایران اعدام شدهاند، گزارش در مورد اتهامها و دلیل اعدام شهروندان افغانستان مشخص ننوشته است.
در اعلامیه سازمان حقوقبشر ایران آمده است: «در هفتماه نخست سال جاری میلادی، دستکم ۳۰۰ نفر در ایران اعدام شدند.۴۲ شهروند بلوچ، ۲۰ شهروند کرد، ۲۰ شهروند افغانستان و ۱۵ زن در میان اعدامشدگان هفتماه گذشته بودهاند. اتهام ۱۷۲ تن از اعدامشدگان مربوط به مواد مخدر بود.»
دولت ایران و همچنان طالبان در مورد این گزارش تاهنوز موضع رسمی نداشتهاند؛ اما برخی آگاهان حقوقبینالملل روی کارکرد نمایندگیهای سیاسی افغانستان که در حالحاضر از سوی طالبان اداره میشوند و بیاعتنایی تهران بهتوافقنامه سال ۱۳۸۵ برگشت مجرمان میان ایران و افغانستان انگشت انتقاد جدی میگذارند.
نصرالله ستانکزی، آگاه حقوقبینالملل، میگوید: « دیده میشود، متاسفانه از قراین چنین بر میآید، همانطور که لازم است، در حق این هموطنان ما، موازین محاکم عادلانه و همچنان موازین حقوقبشری و استندردهای که دولتها بهآن مکلف استند، در تطبیق جزا، رعایت نشده است.»
پیشتر رسانههای ایرانی از زبان، معاون امور جهانی نظام قضایی ایران در ماه سرطان سال روان، گزارش دادهاند که ۹۵ درصد زندانیان خارجی در ایران، شهروندان افغانستان استند. سال پیش نیز در ماه سنبله رسانههای ایرانی گزارشدادند، که کموبیش شش هزار شهروند افغانستان در ایران زندانی استند.
در سوی دیگر، کبرا غلامی فعال و پژوهشگر اجتماعی افغانستان در ایران، هنوز ناپدید است. به گزارش روزنامه هممیهن ایران، از زبان دوستان و نزدیکان غلامی، وی روز پنجشنبه هفته گذشته بهدنبال دریافت پیام رعایت حجاب به اداره گذرنامه ایران نیز فراخوانده شده و از آنجا بههدف اخراج اجباری بهافغانستان، بازداشت شده است.
کبرا غلامی برای مدت ۳۵ سال در ایران زندگی کرده و مدرکهای اقامتی و گذرنامه دانشجویی داشت. او در بخش رسیدگی به امور مهاجران در ایران فعالیت داشت.
بهگزارش روزنامه هممیهن، دوستانش او را برای آخرینبار در یکی از اردوگاههای ایران در استاندار کرج، دیدهاند و از پنجشنبه هفته گذشته تا امروز (یکشنبه ۱۴ اسد) خبری از سرنوشت او در دست نیست. دوستانش گفتهاند که او همه مدرکهای قانونی برای بودوباش را در ایران نیز در دست داشت.
با اینهمه، فعالان حقوقبشر افغانستان و ایران و در سوی دیگر برخی کاربران شبکههای اجتماعی هشدار دادهاند که برگشت غلامی به افعانستان زیر اداره طالبان، زندگی او را با تهدید جدی رو بهرو میسازد. بههمین دلیل یکی از نهادهای که در بخش حقوق کودکان در ایران کار میکند، در نامه از دولت ایران خواسته تا درصورت امکان مانع برگشت اجباری غلامی به افغانستان شود.
از سوی هم در دو روز پسین، کارزار،«#کبری_را_برگردانیم» نیز بهراه انداخته شده. هدف از این کارزار مانع بر تصمیم اخراج اجباری او به افغانستان است؛ جاییکه زنان و دختران با ممنوعیتهای سختگیرانه آموزشی، تحصیلی، کاری و حتا گشتوگذار روبهرو استند.
