ا‌مروز برابر است با روز جهانی افرادِ دارایِ معلولیت. برخی از افراد دارای معلولیت در کشور از نبود برنامه‌های کارآفرینی برای بهبود اوضاع زندگی‌شان انتقاد می‌کنند و می‌گویند که در یک اوضاع نابه‌سامان، زندگی‌شان را به پیش می‌برند.
این افراد می‌گویند که نه تنها زمینه‌‌های شناسایی و پرورش توانایی‌ها برای‌شان مهیا نیست بل‌که در بسیاری از موارد، به حقوق اساسی‌شان نیز دست‌رسی ندارند.
«معلولان، ناتوان نه بل‌که قهرمانان هستند» عنوان کتابی است که «افسون» ۲۳ساله آن را نوشته است. این کتاب با دستانی نوشته شده است که از هنگام تولد، با بیماری اِم دی (نوعی اختلال عضلاتی) دچار است.
او در «روز جهانی افراد دارای معلولیت»، با نوشتن این کتاب، می‌خواهد این پیام را به جهان برساند که «معلولیت» به معنای «ناتوانی» نیست.
افسون که باشنده‌ی هرات است، به آمو می‌گوید: «در کنار افرادی که دارای نقصِ جسمی نیستند، قشر معلول هم‌چنان در کنار‌شان فعالیت کنند تا حس برابری برای‌شان ایجاد گردد و یک تعریف و تصویر جدیدی از معلولین و معلولیت در جامعه پیدا شود».
افسون که بیش از چهار اثرِ نوشتاری دیگر نیز دارد، از رشته‌ی حقوق و علوم سیاسی فارغ شده است. او هم‌چنان می‌گوید که دید دوگانه‌ی جامعه در برابر معلولان، فرصت‌های کاری زیادی را از او گرفته است.
افسون می‌افزاید: «خودم زیاد کوشش کردم تا برایم یک بار فرصت داده شود و یک سهم کوچکی در یک برنامه، در یک سیمینار و یا یک فعالیت اجتماعی داشته باشم؛ اما متاسفانه چنین فرصتی برایم داده نشد، حتا برای یک‌بار».
بیش از چهاردهه جنگ و خشونت، بر شمار افرادِ دارای معلولیت در افغانستان افزوده است؛ کسانی که با دشواری‌های فراوان، زندگی‌شان را به پیش می‌برند.
پیر محمد باشنده‌ی هرات می‌گوید: «تقریبا به نیمی از معلولان کمک می‌شود؛ به نیمی دیگر نه. در دوران اشرف غنی هم به نیمی از معلولان کمک می‌شد و به نیمی دیگر نه. برای ما چیزی نمی‌دهند که مشکلات ما حل شود. زندگی ما خوب شود. شش نفر هستیم؛ به خاطر اقتصاد ضعیف، از وقتی که زلزله بود تا به‌حال، همه‌ی فامیل ما مریض هستند».
وحید الله باشنده‌ی هرات می‌گوید: «مدت پنج سال می‌شود پایم را «ماین» زده است. از طرف شهداء و معلولین، فقط یک معاش، سال یک‌بار دریافت می‌کنیم که سر سال داده می‌شود. دیگر تا حال هیچ کمکی دریافت نکرده‌ایم. آن پول هم روی قرضی که داشتیم رفت و تمام شد. فعلا از هیچ نهادی کمک نمی‌شویم. آن‌ها فقط «سِروی» می‌کنند و می‌روند».
نیاز محمد، دیگر باشنده‌ی هرات می‌گوید: «معلول هستم. شش ماه می‌شود کامل به جای افتاده‌ام. بچه‌ی کارگر هم ندارم. دو دانه طفل خُرد‌سال دارم. هیچ کاری کرده نمی‌توانم. به همه کمک می‌شود؛ اما کسی ما را سِروی نمی‌کند».
دبیر کل ملل متحد به مناسب روز جهانی افراد دارای معلولیت می‌گوید که این افراد، نباید پشت سر گذاشته شوند.
آنتونیو گوتریش دبیر کل ملل‌متحد می‌گوید: «روز جهانی افراد داری معلولیت، برای ما یادآوری می‌کند که دست‌یابی به هدف‌های توسعه‌ی پایدار، مستلزم عمل به این وعده است که هیچ کسی را نباید پشت سر بگذاریم».
ملل‌متحد شمار افراد دارای معلولیت را در جهان ۱.۳میلیارد‌تن گفته است.
طالبان نیز شمار افراد دارای معلولیت را در افغانستان، ۱۸۰هزار و ۴۴۹ تن اعلام کرده‌اند که از این میان، ۱۴۹هزار مرد و ۳۰هزار دیگر زن هستند.
