روزنامه پاکستانی اکسپرس تریبیون گزارش داده است که چین، پاکستان و بنگلهدیش در حال انجام رایزنیها برای تشکیل یک ائتلاف تازه همکاری منطقهای هستند و این ابتکار ممکن است جاگزین اتحادیه متوقفشده همکاریهای منطقهای آسیای جنوبی (سارک) شود.
بهگزارش این رسانه، مذاکرات در «سطح پیشرفته» جریان دارد و در واکنش به ناکارآمدی فزاینده سارک انجام میشود. سارک از سال ۲۰۱۶، زمانی که نزدهمین نشست آن به میزبانی اسلامآباد به دلیل تحریم هند، افغانستان، بنگلهدیش و بوتان لغو شد، عملاً غیرفعال باقی مانده است. این کشورها بهدلیل نگرانیهای امنیتی منطقهای از حضور در اجلاس انصراف داده بودند.
بر اساس گزارش اکسپرس تریبیون، نشستی در سطح عالی در ۱۹ جون در شهر کونمینگ چین برگزار شده است که نمایندگان چین، پاکستان و بنگلهدیش در آن حضور داشتهاند.
هدف این نشست، ایجاد چارچوب جدید همکاری منطقهای عنوان شده؛ چارچوبی که ممکن است در آینده کشورهای دیگر آسیای جنوبی – از جمله اعضای فعلی و بنیانگذاران سارک – را نیز دربر گیرد.
سارک در دسمبر ۱۹۸۵ با هفت عضو بنیانگذار (هند، پاکستان، بنگلهدیش، سریلانکا، نپال، بوتان و مالدیو) در شهر داکای بنگلهدیش تأسیس شد. افغانستان در سال ۲۰۰۷ به این سازمان پیوست. هدف اولیه سارک، ارتقاء همکاریهای اقتصادی و سیاسی منطقهای بود، اما تنشهای سیاسی بهویژه میان هند و پاکستان آن را سالها به حاشیه رانده است.
به گفته منابع دیپلماتیک، در چارچوب این ابتکار جدید، انتظار میرود کشورهایی چون سریلانکا، مالدیو و افغانستان نیز برای پیوستن دعوت شوند. همچنین هند نیز دعوتنامه دریافت خواهد کرد، اما با توجه به اختلافات راهبردی، مشارکت دهلی نو بعید به نظر میرسد.
چین و پاکستان این طرح را گامی حیاتی در جهت یکپارچگی، اتصال و همکاری اقتصادی منطقهای میدانند؛ در حالیکه نقش سارک بهتدریج کمرنگتر شده است.
هند که در گذشته از سارک بهعنوان بستری برای ارتباط منطقهای حمایت کرده بود، اخیراً و پس از حمله تروریستی در منطقه پهلگام، طرح معافیت ویزای سارک را نیز به حالت تعلیق درآورد؛ اقدامی که نشانهای دیگر از زوال این نهاد منطقهای تلقی میشود.
به گفته کارشناسان، اگر این ائتلاف تازه تشکیل شود، میتواند معادلات دیپلماتیک آسیای جنوبی را دگرگون کند و مسیرهای تازهای برای افزایش نفوذ چین در منطقه باز کند.