ایران به دنبال آتشبس با اسرائیل به اعدام، سرکوب و بازداشت مخالفان داخلی خود روی آورده است.
خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه در گزارشی نوشت که تهران تمرکز خود را از جبهه نظامی به جبهه امنیت داخلی معطوف کرده است؛ با موجی از بازداشتها، اعدامها و استقرار نظامی در مناطق ناآرام بهویژه کردستان.»
مقامهای امنیتی ایران که با رویترز گفتوگو کردهاند، از تشدید تدابیر برای پیشگیری از اعتراضهای احتمالی سخن میگویند.
این در حالیاست که برخی گروههای مخالف جمهوری اسلامی و تحلیلگران اسرائیلی، به دنبال حملات اخیر، انتظار داشتند این حملات زمینهساز یک خیزش داخلی شود. اما هنوز در خیابانهای ایران خبری از شورش نیست.
رویترز در ادامه مینویسد با اینحال، نشانهها حاکی از آن است که حکومت، بهشدت نگران موج اعتراضهای جدید است؛ نگرانیای که خود را در بازداشت صدها تن و افزایش چشمگیر حضور امنیتی در مناطق مرزی و کردنشین نشان داده است.
یک مقام ارشد امنیتی که نخواسته نامش فاش شود میگوید، واحدهای سپاه پاسداران و بسیج در حالت آمادهباش قرار دارند. او به رویترز گفته: «تمرکز کامل اکنون روی تهدیدهای داخلی است؛ مخصوصاً از جانب عوامل اسرائیل، جداییطلبان قومی و گروه مجاهدین خلق.»
یک فعال حقوق بشر در تهران نیز که خود سابقه بازداشت در جریان اعتراضات سال ۲۰۲۲ را دارد، به خبرنگاران رویترز گفت: «نگرانی این است که حکومت، وضعیت فعلی را بهانهای برای سرکوب بیشتر قرار دهد.» او از بازداشت یا احضار دهها فعال در روزهای اخیر خبر داده است.
بر اساس دادههای سازمان حقوق بشری ههنگاو، از آغاز جنگ ایران و اسرائیل تا روز دوشنبه، بیش از ۷۰۰ تن در پیوند با اتهامات سیاسی یا امنیتی بازداشت شدهاند. رسانههای دولتی ایران سه مورد اعدام را در ارومیه گزارش دادهاند. سازمان حقوق بشری کردها (ههنگاو) اعلام کرده که هر سه اعدامشده از اقلیت کرد بودهاند.
مقامهای وزارت داخله و خارجه ایران تاکنون واکنشی به پرسشها در این زمینه نشان ندادهاند.
یکی از مقامهای امنیتی به رویترز گفته که نیروهای نظامی به مرزهای پاکستان، عراق و آذربایجان اعزام شدهاند تا از نفوذ «هراسافکنان» جلوگیری شود. کردها و بلوچها، دو اقلیت سنیمذهب ایران، از دیرباز به سیاستهای مرکز معترضاند و در روزهای بحرانی بیشتر در تیررس نیروهای امنیتی قرار میگیرند.
سه گروه اصلی کردهای ایرانی مستقر در اقلیم کردستان عراق نیز از بازداشت شماری از اعضای خود خبر دادهاند. ریباز خلیلی، عضو حزب دمکرات کردستان ایران، در گفتوگو با رویترز فاش کرده است که نیروهای سپاه پاسداران در برخی مدارس مناطق کردنشین مستقر شدهاند و خانهبهخانه در جستوجوی مظنونان هستند.
او همچنین گفته که سپاه یک ناحیه صنعتی را که در نزدیکی پادگانشان قرار داشت تخلیه کرده و جادههای اصلی را برای انتقال نیروهای کمکی به کرمانشاه و سنندج مسدود کردهاند.
یک عضو حزب کردها نیز که نام خود را فاطمه احمد معرفی کرده، گفته است که بیش از ۵۰۰ تن از اعضا و هواداران احزاب مخالف در مناطق کردنشین بازداشت شدهاند.
مقام دیگری از حزب کومله هم به شرط فاشنشدن هویت خود گفته که ایستهای بازرسی متعددی در این مناطق ایجاد شده که نهتنها شامل تفتیش بدنی مردم، بلکه بررسی تلفنهای همراه و مدارک شخصی آنها نیز میشود.