درست در سال ۱۳۶۷ / ۱۹۸۸؛ پس از هدف قرار گرفتن متواتر شهرهای ایران توسط راکت‌های عراق، امام خمینی از روی اجبار ناگزیر به پذیرفتن قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت ملل متحد گردید.
پذیرفتن این قطعنامه توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران مایه حیرت‌زدگی و تعجب رزمندگان و عساکر ایرانی و سایر پیروان امام شد، زیرا خود رهبر بر مقاومت و اسقاط حکومت صدام حسین در عراق تأکید داشت و آن را هدف غایی انتخاب نموده بود. اما در نتیجه فشار روزافزون نظامی و سیاسی رژیم صدام، خمینی قطعنامه شورای امنیت را تحت فشار پذیرفت و پذیرفتن آن را به‌مثابه نوشیدن جام زهر تلقی نمود.
امام خمینی به تاریخ ۲۹ سرطان ۱۳۶۷ خورشیدی مطابق ۲۰ جولای ۱۹۸۸ میلادی با ارائه بیانیه‌ای، قطعنامه شورای امنیت را که مبنی بر ختم جنگ بود، پذیرفت. در قسمتی از آن پیام آمده بود: «… و اما در مورد قبول قطعنامه، واقعیت آن است که تا چند روز قبل من هنوز باور نمی‌کردم که چنین تصمیمی بگیرم و چنین راه‌حلی را انتخاب کنم… ولی با توجه به نظر تمامی کارشناسان سیاسی و نظامی سطح بالای کشور… قبول آن را به‌مثابه نوشیدن جام زهر می‌دانم.»
این‌که چرا خمینی به اصطلاح خودش آن جام زهر را نوشید، دلایل آن را می‌توان ذیلاً خلاصه نمود:
شرایط سخت نظامی و انسانی؛
فشار اقتصادی سنگین؛
فشار دیپلماتیک بین‌المللی؛
تحلیل کارشناسان ارشد نظامی و سیاسی؛ و در نهایت:
حفظ نظام جمهوری اسلامی.
و اینک که باز هم پس از مدت ۳۷ سال از تصمیم رهبر انقلاب، یک‌بار دیگر و تصادفاً در ماه سرطان، جانشین امام خمینی، خامنه‌ای رهبر ایران با حالتی مشابه روبه‌رو گردیده است، باید دید که آیا او با پیروی از رهبر بزرگش، آماده نوشیدن جام زهر در این مقطع به‌عنوان رهبر انقلاب اسلامی خواهد بود یا نه؟
از قرائن چنین برمی‌آید که رهبر بر سر اقتدار ایران نیز دست به اقدام مشابه خواهد زد. زیرا:
عملیات گسترده قوای اسرائیلی علیه شهرها و تأسیسات استراتژیک ایران؛
وضعیت اقتصادی بحرانی و نابسامان ایران؛
فشار فزاینده بین‌المللی و دیپلماتیک غرب و ایالات متحده آمریکا درباره موضوع غنی‌سازی اورانیوم ایران؛
سطح بلند نارضایتی ایرانی‌ها از دولت در داخل و خارج از کشور؛
تنها ماندن جمهوری اسلامی در میدان و عدم همکاری بالفعل متحدانش؛ و
عدم بسیج افکار عمومی علیه اقدامات نظامی و سیاسی اسرائیل.
با در نظر داشتن اوضاع کنونی و عوامل فوق‌الذکر، باید دید رهبر جمهوری اسلامی ایران تا چه حد در برابر این فشار بالا تاب مقاومت خواهد داشت و این‌که آیا او نیز جام زهر را با توجیه به اقدام سلفش خواهد نوشید!
نصرالله ستانکزی آگاه مسایل سیاسی و بین المللی و استاد پیشین دانشکده حقوق و علوم سیاسی در دانشگاه کابل است.
مسئولیت محتوای مقاله‌هایی که در بخش دیدگاه وب‌سایت آمو منتشر می‌شوند به دوش نویسندگان آن است.
