چهار منبع آگاه از قندهار به آمو تأیید کردهاند که هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، اداره تمامی امور مالی را به دست خود گرفته و قدرت مالی طالبان نیز از کابل به قندهار منتقل شده است. همچنین، به گفته این منابع، وزیر مالیه طالبان در پنج ماه گذشته هیچ نشست بودجهسازی برگزار نکرده است.
این منابع میگویند که هبتالله یک بخش مالی در قندهار ایجاد کرده و از آنجا امور مالی کشور را نظارت و اداره میکند.
منابع در قندهار همچنین تأیید میکنند که رهبر طالبان با این اقدام وزارت مالیه را به حاشیه برده و صلاحیتهایش را محدود کرده است.
یک ارزیابی آمو از اطلاعات عمومی وزارت مالیه طالبان نشان میدهد که محمد ناصر آخند، وزیر این وزارت طالبان دستکم در پنج ماه گذشته هیچ نشستی روی بودجهسازی یا تخصیص بودجه برای واحدهای مالی نداشته است.
اطلاعات عمومی وزارت مالیه طالبان نشان میدهد که دستکم در پنج ماه گذشته، این وزارت یا از ساخت پروژههایی با بودجه کم خبر داده یاهم از جلوگیری کالاهای قاچاقی در گمرکها؛ اما از آنچه که وظیفه اصلی این وزارت گردآوری درآمدها و تخصیص بودجه برای نهادهای مالیست، در پنج ماه هیچ اطلاعاتی پخش نشدهاست.
ظاهرن وزارت مالیه از بودجهسازی و اداره پول کنار گذاشته شدهاست؛ چنانچه دو ماه از سال مالی میگذرد، اما این وزارت هیچ بودجهای را برای سال ۱۴۰۴ اعلام نکردهاست. در کنار آن، این وزارت طالبان، سقف درآمدها را نیز عکس گذشته پخش نکردهاست.
وزارت مالیه از سوی محمد ناصر آخند اداره میشود، چهرهای که بیش از دو سال پیش از سوی هبتالله آخندزاده به عنوان وزیر مالیه طالبان معرفی شد.
او از غزنی است و از چهرههای سابقهدار طالبان. اما هیچ تحصیلاتی در امور مالی ندارد، بل در پاکستان آموزشهای دینی دیده و در زندگینامهاش هم آمده که سند تحصیلی ندارد.
بربنیاد اطلاعات عمومی وزارت مالیه طالبان، محمد ناصر آخند، نقش چندانی در امور مالی ندارد، چنانچه دستکم در پنج ماه گذشته نشست مرتبط با بودجهسازی و اداره مسایل کلان مرتبط با امور مالی نداشته بل تنها از چهار سفر او به قندهار، ننگرهار، کنر و لغمان گزارش شدهاست.
سید مسعود، استاد دانشگاه، میگوید: «وقتی قانون اساسی وجود نداشته باشد، هر کس هر کاری را انجام میدهد. در نبود قانون همینگونه حکومتهای فردی در محور یک شخص شکل میگیرد.»
منابع گفته اند که وزارت مالیه طالبان، درآمدها و مالیات را گردآوری میکند، اما اداره پول از دفتر هبتالله در قندهار صورت میگیرد.
با این حال، تمرکز قدرت در قندهار و اداره همهی مسایل از سوی هبتالله آخندزاده، عامل اصلی اختلافهای شدید درونی طالبان پنداشته میشود.
یک گزارش دبیرکل ملل متحد دو ماه پیش گفت که هبتالله گامهای بیشتری برای تحکیم قدرت خود در قندهار برداشته و میکوشد افراد وفادار به خودش را در مناصب مهم داشته باشد.