در ادامه محدودیت‌های آموزشی در برابر زنان و دختران در افغانستان، جنبش فانوس آزادی زنان افغانستان به رهبری هاجر آزاده گفته است که طالبان مکتب‌های محلی دخترانه را در در ولایت‌های لوگر و پکتیکا که از سوی ملل متحد راه اندازی شده بودند بسته‌اند.
این مکتب‌ها که به نام صنف‌های محلی نیز یاد می‌شوند و به‌ویژه در بخش‌های دورافتاده برای دختران بالاتر از صنف ششم ایجاد شده بودند، نقش کلیدی در دسترسی به آموزش برای صدها دختر ایفا می‌کردند. این مراکز آموزشی بخشی از پروژه‌های آموزش مبتنی بر جامعه بودند که توسط نهادهایی چون یونیسف و صندوق جهانی «آموزش نمی‌تواند صبر کند» پشتیبانی می‌شدند.
جنبش فانوس در اعلامیه‌ای گفته است: «این اقدام نه‌تنها نقض صریح حقوق بشر بلکه جنایتی خاموش علیه آینده افغانستان است.» این جنبش تأکید کرده که طالبان «از دانایی و آگاهی زنان می‌ترسند» و بسته‌شدن این مکاتب، آرزوهای هزاران دختر برای داکتر، معلم یا انجنیر شدن را نابود کرده است.
فعالان زن این اقدام را با شدیدترین واژه‌ها محکوم کرده‌اند و از سازمان ملل، جامعه جهانی و نهادهای ذی‌ربط خواسته‌اند که مکاتب مسدودشده در پکتیکا، لوگر و دیگر مناطق محروم را فوراً بازگشایی کنند.
جنبش فانوس همچنین پیشنهادهایی مشخص برای مقابله با سیاست‌های آموزشی طالبان مطرح کرده که از جمله شامل اعمال فشار سیاسی و دیپلوماتیک بر طالبان، تضمین امنیت و حمایت از آموزگاران و داوطلبان آموزشی، ایجاد ساختارهای مستقل نظارتی برای پیگیری موارد نقض حقوق آموزشی دختران و ارائه راه‌حل‌های بدیل مانند آموزش آنلاین و مکاتب مخفی است.
بر اساس آمارهای موجود، تا پیش از سال ۲۰۲۱، پروژه‌های آموزش مبتنی بر جامعه بیش از ۴۹ هزار دختر را در سراسر کشور تحت پوشش قرار داده بودند. اما با بازگشت طالبان به قدرت و ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، طبق گزارش یونسکو، دست‌کم ۱.۴ میلیون دختر به‌شکل مستقیم از آموزش محروم شده‌اند. در مجموع، نزدیک به ۲.۵ میلیون دختر هم‌اکنون به آموزش دسترسی ندارند.
