در حالیکه طالبان تصمیم دارند حدود ۹۰ هزار بست از ساختار وزارت معارف را کاهش دهند، برخی آموزگاران نسبت به پیامدهای این تصمیم بر وضعیت شغلی و معیشتی خود ابراز نگرانی کردهاند.
این آموزگاران با اشاره به معاش ماهانه پنج هزار افغانی میگویند که حذف بستهایشان آنان را بهطور کامل از هرگونه درآمد محروم میسازد و زندگیشان را از آنچه اکنون هست دشوارتر میکند.
برخی از آموزگاران هشدار دادهاند که با اجرای این طرح، خانوادههایشان، بهویژه کودکانشان، با گرسنگی و فقر شدیدتر روبهرو خواهند شد.
در میان کارکنان دولتی، آموزگاران زن و کارمندان زن وزارت معارف، بیش از دیگران نگران حذف بستهای خود هستند؛ کسانی که در پی ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، سالهاست خانهنشین شدهاند.
خدیجه، آموزگاری در ولایت فراه، که یک سال پیش از سقوط جمهوریت به استخدام وزارت معارف درآمده بود، اکنون در بیم و امید به سر میبرد.
او میگوید: «سال گذشته معاش ما را پنج هزار افغانی کردند. همین هم کافی نیست. اما باز هم تحمل میکنیم، چون چارهای نداریم. حالا اگر بست ما را هم حذف کنند، زندگی ما کاملاً از هم میپاشد. اگر همین هم قطع شود، ما کجا برویم؟»
زمینه نگرانی آموزگاران، طرح تازهای از سوی حکومت طالبان است که بهگفته مقامهای طالبان، برای «کاهش تورم اداری» و «بهبود مدیریت منابع» تدوین شده است؛ اما منتقدان میگویند که اجرای این طرح میتواند هزاران کارمند، از جمله آموزگاران، را از کار برکنار کند.
بر اساس سندی که پیشتر در اختیار تلویزیون آمو قرار گرفته، طالبان در صدد حذف نزدیک به ۸۹ هزار بست دولتی هستند؛ طرحی که به دستور هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، طراحی شده است.
در همین حال، برخی شهروندان نسبت به اولویتگذاریهای مالی حکومت طالبان انتقاد دارند.
بنفشه، یکی از باشندگان فراه، میگوید: «طالبان میلیونها افغانی را برای ساخت و تجهیز مدرسههای جهادی مصرف میکنند، اما برای پرداخت معاش معلمان و کارمندان میگویند که بودجه ندارند. ما میبینیم که برای مدارس مذهبی پول هست، اما برای معارف و تعلیمات اساسی، بهانه تورم را میآورند.»
همزمان، یک سند دیگر که نسخهای از آن به آمو رسیده، نشان میدهد که روند «تنقیص» یا کاهش تشکیلات از وزارت انرژی و آب آغاز شده است. طبق این سند، ۴۷۶ بست از ساختار سال ۱۴۰۳ این وزارت حذف شده است.
بهرام رامش، کارشناس مسائل اقتصادی، درباره پیامدهای این تصمیم میگوید: «کشوری که نتواند زمینه کار و زندگی آبرومند را برای شهروندانش فراهم کند، وارد بحران بزرگی میشود. اگر کارمندان دولتی بهصورت گسترده برکنار شوند، بحران اقتصادی عمیقتر خواهد شد. حکومت طالبان باید تلاش کند کشورهای بزرگ، مانند امریکا و کشورهای اروپایی را برای کمک به افغانستان متقاعد کند. در غیر این صورت، خط فقر در افغانستان بالاتر خواهد رفت.»
در بخشی از طرح وزارت معارف با عنوان «متوازنسازی تشکیلات» آمده است که بر اساس دستور رهبر طالبان، قرار است ۸۹ هزار و ۵۱۶ بست از ساختار این وزارت حذف شود.