پس از حاکمیت طالبان از میان ۷ رسانهی خصوصی فعال در ولایت کاپیسا، نشرات ۵ رسانه متوقف شده و هیچ زنی در رسانههای این ولایت فعالیت ندارد.
بر بنیاد آمارهایی که در دسترس تلویزیون “آمو” قرار گرفته نشان میدهد که از میان سه رسانه شنیداری خصوصی در کاپیسا، رادیوهای «نجراب» و «رسالت» نشرات چند ساعته دارند و نشرات رادیو «بهار» هفتهنامههای صاحبدلان، افق روشن، پیام کوهساران و عصر تمدن از فعالیت باز ماندهاست.
“فرهاد بهروز” معاون انجمن ژورنالیستان افغانستان، انگیزهی بسته شدن این رسانهها را مشکلات اقتصادی رسانهها دانسته و میگوید که آنان در تلاش ازبهر فعال سازی دوبارهی این رسانهها استند.
او میافزاید: «رسانهها مشکلات اقتصادی دارند و با رکود بازار افغانستان، این رسانهها اعلانات تجارتی هم ندارند که بتوانند فعالیت کنند.»
یکی از گردانندگان زن برنامههای رادیویی در کاپیسا که به دلایل امنیتی اجازه نداد نامش را نشر کنیم، به تلویزیون آمو میگوید: «پس از آنکه قتلهای هدفمند خبرنگاران و کارمندان رسانهای در کشور افزایش یافت، خانوادهها دیگر اجازهی کار در رسانهها را ندادند و با آمدن طالبان، حالا نمیتوانم از خانه بیرون شوم.»
او میافزاید: «حالا من در ترس و لرز هستم که طالبان امروز عقب خانهی ما میآیند یا فردا؟ من علاقه زیادی به کار رسانهای دارم و در سختترین شرایط به کار خود ادامه دادم؛ اما امروز موضوع جان ما مطرح است که مصون نیستم.»
محدودیتهایی که بر سر راهِ کار رسانهها در افغانستان قرار گرفته، محدود به زنان نیست. مردان هم از این محدودیتها رنج میبرند.
یکی از خبرنگاران محلی کاپیسا میگوید که پس از حاکمیت طالبان رسانهای که در او کار میکردم بسته شد و ناگزیر شدم تا با رسانههای دیگر کار را آغاز کنم.
این خبرنگار مرد با اشاره به تجربهی زیر پیگرد قرار گرفتنش توسط طالبان به جرم نوشتن یک گزارش انتقادی، میافزاید: «جامعهی بدون خبرنگار، جامعهی تاریک است؛ اما در کنار این ما مصونیت جانی نداریم که خبرنگاری را ادامه بدهیم و هیچ تضمینی هم برای مصونیت جان ما وجود ندارد.»
نزدیک به سه ماه پیش، “مولوی سعید” معاون استخبارات طالبان در کاپیسا، در نشست هماهنگی میان خبرنگاران ولایتهای شمال کابل و مقامهای محلی آن ولایتها به خبرنگاران هشدار داد که از نوشتن گزارشهای انتقادی برضد طالبان خودداری ورزند.
او باورمند است که آزادی بیان “پدیدهی غربی” است.
این درحالی است که هم اکنون “عبدالحنان محمد” خبرنگار خبرگزاری “پژواک” در ولایت کاپیسا بیش از دو ماه میشود که در بند نیروهای استخبارات طالبان در این ولایت است.
سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارشی که در ۲۱ اسد امسال نشر کرد، نوشتهاست که در یکسال گذشته شمار رسانهها در کشور ۳۹،۵ درصد کاهش داشته و ۵۹،۸۶ درصد از تعداد خبرنگاران در افغانستان کاسته شدهاست.
در این گزارش آمدهاست که پیش از ۱۵ اگست افغانستان دارای ۵۴۷ رسانه بود که تا امروز ۲۱۹ رسانه فعالیت خود را در این کشور متوقف کردهاند.
یافتههای این گزارش نشان میدهد که از ۱۱هزار و ۸۵۸ خبرنگار ثبت شده تا پیش از سقوط جمهوریت تنها ۴هزار و ۷۵۹ تن آنان فعال هستند و خبرنگاران زن بیشترین تاثیر را از وضعیتپیش آمده متحمل شدهاند و در این مدت ۷۶.۱۹درصد خبرنگاران زن در افغانستان شغل خود را از دست دادهاند.