در یک سالگی حمله هراسافگنانه بر مرکز آموزشی کاج در غرب کابل، یوناما اعلام کرد که در کنار قربانیان و بستگان قربانیانی که از این چنین خشونتهایی متاثر شدهاند، میایستد.
شماری از شهروندان افغانستان نیز در برخی شهرهای کشورهای اروپایی در سالیاد این رویداد شمع افروختند و بار دیگر شعار متوقفسازی نسلکشی هزارهها را سر دادند.
در بخشی از اعلامیه دفتر معاونت مللمتحد برای افغانستان یا یوناما آمده است: «در کنار قربانیان و بستگان (افرادی) که از این و بسیار از خشونتهای بی معنی دیگر متاثر شدهاند، میایستیم. در این رویداد بیشتر زنان و دختران جوان هزاره قربانی شدند.»
مرکز آموزشی کاج هم با نشر تصاویر ۵۵ قربانی این رویداد که اکثریت آن دختران هستند، این حمله را ادامه حملههای هراسافگنانه بر مراکز آموزشی غرب کابل گفته است.
در بخشی از اطلاعیه مرکز آموزشی کاج آمده است: «پدران دلشکسته و مادران داغدیده، برادران و خواهران درد دیده و مردم محنت رسیدهمان، با چشمان اشکبار، جگر گوشههایمان را در آغوش خاک سپردیم، اما ذرهی در حقانیت راه و مسیر مان شک و تردید نکردیم.همانطور که داغ عزیزان و خواهران شهید مان، فراموش ناشدنیست، راه و آرمان شان را نیز پررونق و شکوهمند ادامه میدهیم.»
یکی از جانباختهگان این رویداد مرضیه محمدی ۱۸ ساله بود، خانواده محمدی به آمو میگویند که این یکسال برایشان بهدُشواری گذشته اما از برای تحقق اهداف مرضیه آرام ننشستهاند.
حسنیه محمدی، خواهر مرضیه محمدی میگوید: «سال قبل اتحادیه مردم غزنی ولسوالی جغتو یک مکتب را به نام هاجر، مرضیه و علیزه که هر سه در کورس کاج شهید شده بودند، ایجاد کردند. همه فعالیتهای این مکتب برای مردم غزنی رایگان است.»
در ادامه واکنشها به یکسالگی این رویداد، احمد مسعود رهبر جبهه مقاومت ملی گفته این رویدادها هرگز فراموش نخواهد شد.
احمد مسعود در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «سالیاد حادثه تروریستی و غم انگیز کاج که باعث شهادت شمار زیادی از هموطنان ما گشت گرامی باد.این تراژدی و این خونهای پاک فراموش ما نخواهد شد و کمر بستهایم تا برای دفاع از حق همه مردم کشور هر آنچه در توان داریم انجام دهیم. روحشان شاد و یادشان گرامی باد.»
در سوی دیگر سید رسول موسوی، دستیار وزیر خارجه ایران در یادداشتی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرده نوشته است که در هیچگوشه دنیا دختران بهمنظور عشق بهآموختن به خاک و خون کشیده نشدهاند.
او در پیام خود نوشته است: «دلیل دفاع من از حق آموزش برای دختران افغانستان؛ در هیچ کجای دنیا دختران دانش آموز بهخاطر عشق به آموختن این چنین به خاک و خون کشیده نشده اند. ۸ مهر ۱۴۰۱ سالروز حمله تروریستی به موسسه آموزشی کاج دردشت برچی، کابل. این انفجار موجب کشته و زخمی شدن دهها دانش آموز دختر شد.»
در این میان، آنچه نگرانیها را افزایش داده ترسی شعلهور شدن آتش افراطیت در افغانستان است.
عارف رحمانی، عضو مجلس نمایندگان در دوره جمهوریت میگوید: «در بُعد سخت افزاری شکنجه، زندان، قتل، تهدید، حذف، زنجیر و کشتار است، در بعُد نرمافزاری شاهد احداث هزاران مدرسه برای پرورش نسل جدید از تروریستها.»
یکسال پیش در هشتم میزان دو مهاجم انتحاری هنگامی که آزمون کانکور آزمایشی در مرکز آموزشی کاج جریان داشت به این مرکز آموزشی حمله کردند. بربنیاد اعلامیه مرکز آموزشی کاج در نتیجه این حمله هراسافگنانه ۵۵ تن جانباختند و بیشاز ۸۰ تن دیگر در این رویداد زخمی شدند.
بر بنیاد یافتههای یوناما، بیشتر قربانیان این رویداد زنان و دختران جوان هزاره بودند. پس از این رویداد، کارزاری زیر نام نسلکشیهزارهها را متوقف کنید، نیز شکل گرفت.