۲۲ سال پیش از امروز در چنین روزی طالبان مجسمه‌های بودا را در بامیان منفجر کردند.
طالبان به روز یازدهم مارچ سال ۲۰۰۱ میلادی پیکره‌های صلصال و شه‌مامه را انفجار دادند، باشندگان بامیان که گواه فروریختن پیکره‌های بودا بودند می گویند که طالبان، سه روز مواد انفجاری را جابه جا کردند و پس از آن بودای بامیان را انفجار دادند.
حالا زمان چرخیده است و طالبان حاکمان شهری هستند که حسرت ندیده بودا را در جایگاهش ۲۲ سال است با خود دارند.
فرهنگیان کشور همه‌ساله با برگزاری برنامه‌های فرهنگی در مغاره‌های کنار بودای بامیان از سالگرد ویرانی دو مجسمه صلصال و شه‌مامه یادبود به عمل می‌آوردند.
اما در بیست‌ودومین سالگرد ویرانی این مجسمه‌ها وادی بامیان در سکوت مطلق به سر می‌برد و به جای یادبود از ویرانی این مجسمه‌ها، نزدیک به دو سال است که عاملان انفجار این پیکره‌ها در این شهر جولان می زنند.
فرهنگیان کشور همواره ویرانی مجسمه‌های صلصال و شه‌مامه توسط گروه طالبان را «جنایت» توصیف کرده‌اند.
دو سال پیش فرهنگیان بامیان از دادگاه بین‌المللی لاهه خواسته بودند که برای عاملان انفجار این تندیس‌ها پرونده باز کند. اما اکنون طالبان که ۲۲ سال از ویرانی این پیکره ها میگذرد، طالبان حاکمان این شهر تاریخی و باستانی شده‌اند.
فرهنگیان بامیان بارها از جامعه جهانی خواسته‌اند که به آثار باستانی ولایت بامیان به‌عنوان میراث تمام بشریت توجه داشته باشند تا از تخریب بیشتر مناظر و ساحات تاریخی و فرهنگی در آینده جلوگیری شود.
ویرانی تندیس‌‌های بودا و موزیم ملی، تخریب مجسمه‌های بودا در ولایت لوگر و سایر حوادث مشابه آن از اقداماتی بود که طالبان در دور اول حکومت خود انجام دادند.
اما اکنون که دوباره این گروه به قدرت رسیده‌است، نگرانی از تخریب بیشتر ساحات تاریخی و باستانی بیشتر شده است. زیرا افراد طالبان در روزهای نخست ورود به بامیان، بر تندیس صلصال تیراندازی کردند و گزارش‌هایی از کندن‌کاری در ساحات اطراف بودا نیز به نشر رسیده است.
در سال‌های گذشته از تخریب مجسمه‌های صلصال و شه‌مامه در قالب برنامه‌های متنوع در بامیان یادبود می‌شد. اما امسال شماری از فرهنگیان مایل‌ها دورتر در شهر استکهلم سویدن از بیست‌ودومین سالگرد تخریب مجسمه‌ها یادبود کرده‌اند.
