کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که اقدامات طالبان «موانعی سیستماتیک» در دسترسی به آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و فرصت‌های معیشتی ایجاد کرده و این وضعیت به‌طور ویژه زنان و دختران را بیشتر به حاشیه رانده و مشکلات آن‌ها را عمیق‌تر کرده است.
طبق آمار سازمان ملل، بیش از ۶.۳ میلیون نفر در افغانستان همچنان آواره هستند که بسیاری از آن‌ها به دلیل جنگ‌ها، فقر و ناامنی بارها محل زندگی خود را تغییر داده‌اند.
از سوی دیگر، در ماه‌های اخیر، روند بازگشت مهاجران افغانستان از کشورهای همسایه به‌شدت افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش از آغاز سال ۲۰۲۴ بیش از ۳.۴ میلیون شهروند افغانستان از کشورهای ایران، پاکستان و ترکیه به کشور بازگشته‌اند.
این نهاد می‌گوید که بازگشت گسترده این مهاجران در حالی صورت گرفته که افغانستان با کمبود شدید منابع غذایی، امکانات بهداشتی و فرصت‌های شغلی مواجه است.
به گفته این نهاد ملل متحد بسیاری از این بازگشت‌کنندگان نه‌تنها سرپناه مناسبی ندارند، بلکه برای تأمین نیازهای اولیه خود نیز با چالش‌های فراوانی روبه‌رو هستند.
ملل متحد گفته است که در کنار افزایش بازگشت مهاجران، وضعیت ساکنان سکونت‌گاه‌های غیررسمی در شهرهای مختلف افغانستان نیز نگران‌کننده شده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که مقامات محلی طالبان سیاست‌هایی را برای جابه‌جایی این افراد در پیش گرفته‌اند که می‌تواند منجر به اخراج گسترده آن‌ها از این مناطق شود.
ملل متحد می‌افزاید بسیاری از خانواده‌ها در افغانستان که در نتیجه جنگ‌ها و ناامنی‌های گذشته مجبور به ترک خانه‌های خود شده‌اند، اکنون در کمپ‌ها و مناطق حاشیه‌ای زندگی می‌کنند. با این حال، فشار بر این گروه‌ها افزایش یافته و آن‌ها در معرض تهدید دائمی برای تخلیه اجباری قرار دارند.
یکی دیگر از چالش‌های بزرگ در افغانستان، محدودیت‌های اعمال‌شده بر روند ارسال کمک‌های بشردوستانه است.
سازمان‌های امدادرسان اعلام کرده‌اند که به دلیل مشکلات بوروکراتیک، نظارت‌های شدید و محدودیت‌های اعمال‌شده، امکان ارائه کمک‌های بشردوستانه در بسیاری از مناطق کشور کاهش یافته است.
با این حال ملل متحد تاکید کرده است که این موضوع باعث شده تا نیازمندان نتوانند در زمان مناسب به کمک‌های ضروری مانند مواد غذایی، آب آشامیدنی، دارو و خدمات بهداشتی دسترسی پیدا کنند.
از سویی هم سازمان‌های بین‌المللی از جامعه جهانی خواسته‌اند که برای کاهش این بحران، حمایت‌های مالی و بشردوستانه خود را افزایش دهند.
با این حال، در صورت ادامه محدودیت‌های کنونی و نبود راهکارهای عملی برای بهبود شرایط، وضعیت افغانستان در سال‌های آینده با بحران‌های بیشتری مواجه خواهد شد.
