یک گزارش وزارت امور خارجه ایالات متحده نشان میدهد که عدم مدیریت بحران از سوی دولت دانلد ترمپ و جو بایدن باعث رخ دادن روند تخلیه فاجعه بار از افغانستان شده است.
در این گزارش که روز جمعه منتشر شد، آمده است که نه بایدن و نه هم ترمپ تاثیر بالقوه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را بر ثبات دولت این کشور درک نکردند.
در این گزارش همچنین آمده است که به دلیل تعطیلات تابستانی وزارت امور خارجه ایالات متحده، مسوولیت تخلیه به دوش کارمندانی بود که به تازگی به افغانستان آمده بودند.
این گزارش شواهد جدیدی از اشتباهات مهم امریکا در روند تخلیه از افغانستان را ارایه کرده که منجر به قدرتگیری دوباره طالبان و سقوط دولت سابق این کشور شد.
به دلیل نگرانیهای امنیتی، بخشهای بزرگی از گزارش ویرایش شد و تنها ۲۳ صفحه از ۸۷ صفحه منتشر شد. تمرکز این تحلیل عمدتا حول اقدامات و اصلاحات در وزارت امور خارجه بود، نه بررسی کاخ سفید یا پنتاگون، که هر دو قبلا گزارشهای خود را در مورد خروج از افغانستان ارایه کردهاند.
این گزارش، اشتباهات را در سطوح مختلف برجسته میکند. در بالاترین سطح، پس از اینکه بایدن تصمیم ترمپ برای خروج ارتش ایالات متحده را تایید کرد، مقامات در سطوح ارشد «بدترین سناریوها و اینکه چقدر سریع ممکن است رخ بدهد» را مدنظر نگرفتند.
پیش از فروپاشی دولت افغانستان، در وزارت امور خارجه مشخص نبود که چه کسی مسوول تهیه یک طرح تخلیه کامل است، که علیرغم تلاشهای نظامی مداوم، مانع مشارکت آنها در روند برنامهریزی شد.
این گزارش همچنان نشان میدهد که مکالمات دولت بایدن در جریان تخلیه کامل و نزدیک شدن طالبان به کابل، تنها به افزایش هرجومرج و خطر تخلیه کمک کرده است. رهنمودهای سیاستی در حال تغییر و پیامهای عمومی واشنگتن، به ویژه در مورد واجد شرایط بودن برای اسکان مجدد شهروندان افغانستان بر سردرگمی افزوده و حقایق حیاتی را در نظر نگرفته است.
در نتیجه، افرادی مانند اعضای کنگره و امدادگران که با شهروندان افغانستان ارتباط داشتند، تلاش کردند تا ماموریتهای نجات مستقل را سازماندهی کنند و توجه از تلاش نظامندتر کارمندان سفارت امریکایی در کابل را منحرف کنند.
در این گزارش مشکلات در سطح پایین تر نیز شناسایی شده است؛ مانند شیوع کووید-۱۹ در جون ۲۰۲۱ در سفارت که منجر به قرنطینه شدید و محدودیت همکاری و دسترسی به جلسات توجیهی سری در جریان خروج نظامی شده بود.
علاوه بر این، این گزارش نشان میدهد که وزارت امور خارجه به دلیل معیار ماموریت یک ساله برای دیپلماتها در افغانستان، نتوانست به بی ثباتی کشور پاسخ دهد. در نتیجه، فروپاشی کابل در یک زمان آسیبپذیر برای سفارت رخ داد، زیرا بسیاری از کارمندان آن اخیرا تغییر کرده بودند یا هنوز به سفارت نرسیده بودند.
ارتش ایالات متحده پس از ورود طالبان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ به کابل، شروع به تخلیه شهروندان افغانستان که در معرض خطر بودند از فرودگاه کابل کرد و تا پایان ماموریت ۱۲۰ هزار نفر را از کابل انتقال داد.
این گزارش همچنین به تفاوتها در تصمیمگیری و شیوه مدیریت بین دولتهای ترمپ و بایدن اشاره کرده و میگوید که دولت بایدن بر شناسایی شهروندان افغانستان که واجد شرایط دریافت ویزا هستند تمرکز کرد تا تخلیه آنها را تسهیل کند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا، در ایمیلی به کارمندان این وزارت، یافتههای این گزارش را تایید کرده و گفته است که این بازبینی فداکاری و انعطاف پذیری نشان داده شده توسط افرادی در افغانستان، واشنگتن و سراسر جهان را با وجود شرایط پیچیده تایید میکند.