با نزدیک شدن فصل سرما در کشور، برخی از باشندگان و کسبهکاران از کمبود برق و پرچاویهای دوامدار شکایت دارند؛ مشکلی که خیلیها را متأثر ساخته و درآمد بسیاری از دکانداران و شرکتها را کاهش داده است.
فرید احمد، یکتن از خیاطان در شهر کابل میگوید که با رویکار آمدن طالبان، کارو بارشان رونق پیشین را ندارد.
او نبود برق را یکی از مهمترین دشواریها سدِ راه خود و همکارانش میداند و میگوید:« در هنگام کار ما، اصلن برق نمیباشد و بیشتر اوقات مجبور هستیم از طرف شب کار نماییم و با بلند رفتن بهای تیل نمیتوانیم مصرف جنراتور را تأمین کنیم.»
با وجود این، صدای دهها جنراتور در مقابل بسیاری از مغازهها و دکانها، آشناترین صدا برای هر باشندهی کابل است؛ جنراتورهایی که بهدلیل بی برقی روشن شدهاند و دود غلیظی را از خود در فضا پخش میکنند.
احمد در ادامه گفت: «قبلن در کارگاه خیاطی من حدود ۲۵ نفر کار میکرد که حالا به سبب مشکلات موجود، تعداد ما به ۱۰ تن رسیدهاست.»
رامین، یکی دیگر از دکانداران در کابل است، او میگوید: «در ۲۴ ساعت، پنج ساعت برق نداریم. مشتریان ما که می خواهند از ما خرید بکنند، به سبب نبود برق و تاریکی، دکان داخل نمیآیند. با آنکه قیمت برق بالا رفتهاست وباوجود آنکه ما در زمان تعیین شده بلِ برق را تحویل میکنیم؛ اما برق به صورت منظم در ساحهی تجارتی وجود ندارد.»
محمد رامین، دانشجو است. او میگوید که آزمونهای دانشگاه نزدیک است؛ اما به سبب نبود برق و روشنایی، به صورت درست و منظم نمیتوانند درس بخوانند.
کمبود برق در شهر کابل مشکل تازهای به حساب نمیآید و در دورهی جمهوریت هم به چالشی مهم، بهویژه در فصل زمستان، برای باشندگان کابل تبدیل شده بود.
اما پرسش اینجاست که با وجود سرازیر شدن میلیاردها دالر به افغانستان، چرا حتا پایتخت کشور از کمبود برق رنج می برد؟
آگاهان اقتصادی باورمند اند که افغانستان یک کشور مصرفی است و مردم برای جاگزین برق، ناگزیر هستند از سولر و جنراتور استفاده کنند که باعث افزایش واردات و خروج ارز از کشور میشود.
امین امین، آگاه اقتصادی میگوید: «پرچاوی برق، تأثیرات منفی زیادی را بالای تمام اقشار در جامعه به وجود آوردهاست. بدون شک صنعت و تولید، نیاز به برق دایمی دارد که پرچاوی برق باعث کاهش تولید شده و عرضه و تقاضا را در قیمت کالا کاهش میدهد و بار گزاف آن روی مصرف کنندگان میافتد.»
خواستیم نظر سخنگوی برشنا را در موارد پرچاوی برق و میزان واردات آن و نیز شکایت باشندگان با خود داشته باشیم؛ اما با تماسهای مکرر، مؤفق به این کار نشدیم.
افغانستان علاوه بر چند بند که به میزان محدودی برق تولید میکنند، بخش مهمی از برق مصرفی خود را از کشورهای همسایه تامین میکند و بیش از ۸۰ درصد برق مورد نیاز کشور از ازبیکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران وارد میشود و افغانستان از رهگذر واردات برق، سالانه بیش از ۲۵۰ میلیون دالر تنها به کشورهای آسیای میانه میپردازد.