زنان

حقوق زنان در افغانستان «بیشتر از دهه‌ی نود» نقض می‌شود

رچارد بنت گزارش‌گر ویژه سازمان ملل متحد برای بررسی وضعیت حقوق بشر در افغانستان در یک نشست خبری در نیویارک

رچارد بنت گزارش‌گر ویژه سازمان ملل متحد برای بررسی وضعیت حقوق بشر در افغانستان پس از سفر دوازده روزه به آن کشور، از وضعیت حقوق بشر، به ویژه زنان، اقلیت‌ها و آزادی رسانه‌ها، تصویر سیاهی ارائه کرد.

آقای بنت که در یک نشست خبری در نیویارک سخن می گفت، به نشانه‌ی همدردی با مردم افغانستان و انتقاد از فاصله‌گیری جامعه‌‌ی جهانی از افغانستان گفت: “افغان‌ها انتظار نداشتند تا از قله‌ی بلندی این‌گونه به زمین پرتاپ شوند”.

وی افزود: “این عقب‌گرد در حقوق زنان شاید در تاریخ این کشور بی‌پیشینه باشد. از سوی هم، شدیدتر از سال نود و شش میلادی (زمانیکه که طالبان به بار نخست به قدرت رسیدند)”.

زنان در افغانستان با محدودیت‌های فراوانی روبرو هستند. فرصت‌های کاری از اکثر زنان گرفته شده است و نقش مدنی و سیاسی زنان، به گفته‌ی این گزارش‌گر سازمان ملل، “ناپدید” شده است. محدودیت‌های بر زنان در آزادی گذشت‌و‌گذار نیز وضع شده است.

به گفته‌ی گزارشگر ویژه‌ی ملل متحد، این “تبعیض مطلق جنیسیتی به هدف ناپدید ساختن زنان در جامعه است”.

گزارش‌گر سازمان ملل متحد در این سفر به کابل، بامیان و پنجشیر رفت و سفر وی درست پس از حمله به آموزشگاه کاج در کابل صورت گرفت. در حمله به آموزشگاه کاج، ۵۴ دانش آموز دختر کشته و ۱۱۴ تن دیگر زخمی شدند.

حمله بر کاج از خونبار‌ترین حملات در ماه‌های اخیر در افغانستان بود و بیشتر هزاره‌ها و شیعیان را مورد هدف قرار گرفته اند. از ۵۴ تن از کشته شده گان حمله کاج، ۵۱ تن آنان دختران جوان هزاره بودند که در هنگام سپری کردن امتحان آزمایشی کانکور، مورد حمله انتحاری قرار گرفتند.

هیچ گروهی، به شمول داعش، مسوولیت حمله به کاج را تا اکنون نگرفته است.

آقای بنت همچنان گفت که “نمونه واضح از تبعیض” در افغانستان دیده می شود و چندین حمله مستقیم بر اقلیت‌های همانند هزاره‌ها، شیعیان، صوفی‌ها، سیک‌ها و هندوها صورت گرفته است.

افغانستان تنها کشوری است که دختران بالاتر از صنف ششم اجازه رفتن به مکتب را ندارند و بر اساس برخی از آمارها، بیش از سه میلیون دختر از رفتن به مکتب برای ۴۰۲ روز تا امروز باز مانده‌اند.

محدودیت جدی بر مردم عادی در آنجا (پنجشیر) وجود دارد، به حدی که دهقان نمی تواند به کشت‌زارهایش سر بزند و چوپان از پشت رمه‌اش برود

رچارد بنت

آقای بنت می افزود که در سفرش به ولایتی (بامیان) رفته است که برخی از مکاتب برای دختران بالاتر از صنف ششم باز بوده و والی طالبان در آنجا از این تصمیم مردم چشم پوشی کرده است. آقای بنت با ارائه این مثال خواست تا پیچیده‌گی‌های سیاسی و چندپارچه گی طالبان را شرح دهد.

گزارش‌گر ویژه سازمان ملل متحد با اشاره به ولایت پنجشیر، جایی که مقاومت مسلحانه در برابر طالبان ادامه دارد، وضعیت ناگوار حقوق بشری در آنجا را تایید کرد. او افزود که طالبان پنجشیر را تحت کنترول شدید نظامی قرار داده اند و وضعیت در پنجشیر متفاوت‌تر از هر جای دیگر در افغانستان است و رسانه‌ها اجازه ندارند از این ولایت گزارش تهیه کنند.

او افزود: “من با گواهان رویداد به شکل مستقیم صحبت کردم. وضعیت به گونه‌ی به من به نظر رسید که نگرانی جدی در درباره‌ی نقض حقوق بشر و قوانین بشردوستانه، به شمول کشتار صحرایی، را به میان می آورد. محدودیت جدی بر مردم عادی در آن‌جا وجود دارد، به حدی که دهقان نمی تواند به کشت‌زارهایش سر بزند و چوپان از پشت رمه‌اش برود”.

طالبان پس از گرفتن قدرت در تابستان پارسال عفو عموی را برای تمام کارمندان دولت پیشین، به شمول نظامیان، اعلام کردند که به گفته آقای بنت، “کمک‌کننده” بوده اما “یقیناً که به شکل کامل عملی نشده است”.

آقای بنت همچنان از وضعیت رسانه‌ها ابراز نگرانی کرد و گفت که رسانه‌ها در افغانستان اجازه نداشتند تا حمله به آموزشگاه کاج را به درستی پوشش بدهند. به گفته‌ی آقای بنت طالبان به خبرنگاران اجازه رفتن به محل رویداد و شفاخانه‌ها را نیز ندادند.

این گزارشگر سازمان ملل متحد که سی سال تجربه دادخواهی برای حقوق بشر را دارد، از رسانه‌های خارجی خواست تا وضعیت افغانستان را بیشتر بازتاب بدهند و به گونه‌ی از دلسردی جهان به شمول رسانه‌ها از افغانستان انتقاد کرد. این انتقاد آقای بنت از دلسردی رسانه‌ها و جامعه‌ جهانی با شرکت تنها دو خبرنگار در نشست خبری‌اش در مقر سازمان ملل متحد این واقعیت را به درستی ثابت ساخت.