آلودگی هوا یکی از چالش‌های شهروندان در کابل در فصل زمستان است. هر سال با فرارسیدن فصل سرما این مشکل جدی می‌شود. موضوعی که سلامت مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آنها را راهی بیمارستان می‌کند و برخی را به کام مرگ فرو می‌برد.
بر بنیاد اطلاعات اداره محیط زیست، عوامل آلودگی هوا شامل به کارگیری بیش از حد ذغال سنگ برای گرم کردن خانه‌ها در فصل سرما (۳۰ درصد)، تردد وسایط نقلیه (۲۵ درصد)، فعالیت‌های صنعتی (۲۰ درصد)، جاده‌های خاکی (۱۵ درصد) و سایر فعالیت‌ها مانند کارگیری از جنراتورها، ، انتشارات ناشی از زباله ها و احتراق آن، حمام، سقابه، خبازی، قنادی، هوتل ها، رستورانت ها و استفاده از مواد سوخت نامناسب (پلاستیک، تایر، بوت کهنه…)، در ساحات غیر پلانی شهر کابل، هستند.
این آمارها نشان می‌دهند که نزدیک به ۱۴۴ هزار خانواده در کابل در بخش‌های غیر پلانی، شهرک‌ها و بلندمنزی هال زندگی می کنند که هر خانواده به صورت میانگین یک متریک تن ذخال سنگ در جریان زمستان مصرف می کنند.
بر بنیاد این آمارها، روزانه ۷۰۰ هزار وسایط نقلیه در شهر گشت و گذار می کنند. فعالیت بیش از ۱ هزار کارخانه نیز یکی از عوامل آلودگی هوا در شهر کابل است.
هیچ تلاشی برای کاهش آلودگی هوا نمی‌شود
شماری از باشندگان کابل می‌گویند که سالانه در فصل زمستان اعضای خانواده‌شان دچار بیماری‌های گوناگون از جمله بیماری‌های تنفسی می‌شوند. بیماری‌هایی که ناشی از آلودگی هوا است. چالشی که در افغانستان برای جلوگیری از آن هیچ برنامه‌ای برای آن وجود ندارد.
شفیق‌الله یکی از شهروندان کابل که به بیماری تنفسی دچار شده و برای معالجه به یکی از کلینیک‌های شخصی آمده می‌گوید: «به دلیل آلودگی هوا مشکل تنفسی پیدا کردم. موترها در شهر درحال افزایش است. هیچ قانونی برای کاهش موترها وجود ندارد. طفل ۱۲ ساله هم رانندگی می‌کند و هیچ کس از او بازخواست نمی‌کند.»
عبدالاحد باشنده ناحیه سوم شهر کابل نیز می‌گوید که مردم در فصل زمستان به جای سوخت چوپ از پلاستیک، تایر و سایر مواد که سبب آلوده شدن هوا می‌شود استفاده می‌کنند.
او ادامه داد: «نفوس کابل روز تا روز درحال افزایش است. از تمام نقاط افغانستان مردم به پایتخت آمده‌اند اقتصاد مردم هم خوب نیست و آنها توان خرید چوپ ندارند. شما خیابان را ببینید، موترها هر روز بیشتر می‌شوند.»
هرسال با فرا رسیدن فصل زمستان قیمت مواد سوختی به ویژه چوب افزایش می‌یابد و شهروندان کابل از خرید آن عاجز هستند. آنها مجبورند برای گرم کردن خود از مواد پلاستیکی استفاده کنند. کارشناسان محیط زیست این کار را برای سلامت انسان بسیار مضر می‌دانند.
حبیب الرحمن یکی از باشندگان کابل که روزانه در نواحی کابل مصروف جمع آوری پلاستیک است، می‌گوید: «من این مواد را برای سوختاندن در زمستان ذخیره می‌کنم. اگر راستش را بگویم مه هرسال از همین پلاستیک‌ها استفاده می‌کنم، می‌فهمم که ضرر دارد ولی مجبور استیم.»
درحالی که هنوز زمستان نرسیده قیمت یک سیر چوپ بالاتر از ۱۰۰ افغانی است و با در نظرداشت آمار فقر اقتصادی در افغانستان اکثر مردم از خرید آن عاجز هستند.
آلودگی هوا کشنده است
داکتر احمد جاوید ادیب، متخصص بخش داخله درباره تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان می‌گوید که بیماری‌هایی که براثر آلودگی هوا به وجود می‌آیند خیلی خطرناک هستند. خیلی از امراض تنفسی ناشی از آلودگی هوا است و بیمارانی که به مارجوع می‌کنند، مریضانی هستند که به نفس تنگی مبتلا هستند و تعداد آنها هر روز بیشتر می‌شود.
این پزشک داخله همچنان می‌گوید که افزایش روز افزون نفوس در کابل و به تبع افزایش استفاده از زغال سنگ از عوامل افزایش آلودگی هوا در کابل است.
داکتر شهاب الدین صدیقی، متخصص داخله عمومی نیز می‌گوید: «بیماری‌هایی که از اثر آلودگی هوا به وجود می‌آید کشنده هستند.»
او در ادامه گفت: «وقتی هوای آلوده داخل سیستم بدن می‌شود در نخست سیستم تنفسی را مورد حمله قرار می‌دهد و وقتی سیستم تنفسی مختل شود، اکسیژن را به صورت درست به بدن نمی‌رساند و تمام بدن دچار آسیب می‌شود. از این رو می‌توانم بگویم که امراض ناشی از آلودگی هوا کشنده هستند.»
بربنیاد گزارش‌ها هوای آلوده که به آن «قاتل خموش» می‌گویند، سالانه جان شش هزار تن را در کابل و ۹ میلیون تن را در جهان می‌گیرد. هرچند تلاش کردیم تا در این مورد دیدگاه ریاست محیط زیست و وزارت صحت طالبان را داشته باشیم اما تا زمان تکمیل این گزارش آنها پاسخ ما را ندادند.
