شماری از دختران کاسب با شغلهای مختلف، از جمله فروشندگی در بازارهای شهر کابل میگویند که حضورشان در بازارها سهولتهایی را برای دیگر زنان فراهم کرده است.
به باور آنان، هرچند فروشندگی برای زنان هنوز در نگاه برخی مردان زنستیز تابویی دستنخورده است، اما حضور زنان در این عرصه رو به گسترش است.
شماری از باشندگان کابل تأکید میکنند که خانهنشینی اجباری، تأثیر منفی بر روحیه زنان میگذارد و جامعه باید از فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی آنان حمایت کند تا زمینه رشد و پیشرفتشان فراهم شود.
در حالی که محدودیتهای طالبان بسیاری از زنان را از آموزش و کار بازداشته است، شماری از دختران و زنان در کابل مسیر تازهای را برای ادامه زندگی برگزیدهاند.
برخی از این زنان که به فروشندگی روی آوردهاند، میگویند حضورشان در مارکیتها نه تنها برای خودشان، بلکه برای خریداران زن نیز سهولتهایی ایجاد کرده است.
صدیقه طوفان، یکی از این دختران است، دانشجویی که زمانی آرزوی حضور در پارلمان را داشت، اما اکنون در یکی از مارکیتهای کابل سرگرم فروشندگی است. او میگوید حضورش در بازار برای بسیاری از زنان دلگرمکننده است و به آنان احساس امنیت و راحتی میدهد.
صدیقه طوفان میگوید: «در قسمت کار و بار زنانی که شاغل هستند باخانمهایی که کار میکنند و میآیند از ما کار میبرند این بسیار جای خوشحالی است که در اقتصاد خانواده خود کمک میکنند برای ما یک شی را که آماده میکنند ما برای شان کرایه میدهیم و آنان دوشادوش مردان در خانواده خود کمک میکنند. دوم خانمهایی که میخواهد از ما لباس بخرد و یا لباس خود را سفارش میدهد ما خیلی خوب میتوانیم راحت اندازه قد و اندامش را بگیریم و لباساش را به سلیقهاش دوخت کنیم و بسیار راحت کار خود را پیش ببریم و بین خود حل کنیم.»
صدیقه تنها نیست. دهها زن دیگر نیز در کنار دشواریهای روزمره ایستادهاند تا مستقل بمانند و به نیازهای زندگی پاسخ دهند.
نجمه حسینی فروشنده دیگر میگوید: «یکی از خانمهایی هستم که در فروش لباسهای هزارگی فعالیت دارم. روز اول که من این کار را شروع کردم یک کمی کمرنگتر بود و مردم دید خوبی نسبت به این کار نداشتند درباره این موضوع که خانمها کار میکنند، فعلاً خوب شده کم کم، خیلی خوب است در کنار من در این فروشگاه خانمهای زیادی هستند که فعالیت دارند جای خوشحالی است و خیلی مردم راحت هستند دخترها و خانمها که میآیند خرید و فروش خوب میکنند با خیال راحت.»
کریمه سلامت، فروشنده دیگر میگوید: «من فکر میکنم یکی از خوبیهای فروشنده خانم، این است که برای دیگر خانمها برای دیگر دختر خانمها بهتر نیازهای شان را برآورده بکند بهتر در سلیقه همدیگر بفهمند بسیار یک کمک بزرگی است به دیگر دختر خانمها. ما در دکان دو نوع لباس داریم لباسهای ماشینی و لباسهای دستدوزی که توسط خانمها دوخته میشود و ما بیشتر در دیگر ولایتها میفرستیم و آنها با ما همکاری میکنند و لباسهای ماشینی که توسط ماشین دوخته میشود قیمت لباسهای ماشینی از یک هزار و ۵۰۰ افغانی الی سه هزار افغانی است و لباسهای دستدوزی که زمان میبرد از ۳ هزار شروع تا ۲۱ الی ۲۲ هزار افغانی است.»
در همین حال، شماری از باشندگان کابل میگویند که محرومساختن زنان از حضور در عرصههای اجتماعی و اقتصادی، پیامدهای روانی و اجتماعی جبرانناپذیری دارد و تأکید دارند که باید از نقشآفرینی زنان در جامعه حمایت صورت گیرد.
ق
در همین حال خادم حسین، باشنده کابل میگوید: «واقعا باید از این هنر پشتیبانی صورت بگیرد چون واقعاً خیلی مشکل است. آفرین به دختر خانمهای افغانستان خواهرهای ما که این کار را انجام میدهند چون کار راحت نیست. خوب است که در اقتصاد خانوادهها کمک میکنند چون در افغانستان شرایط خانوادهها خوب نیست و خانمها که چنین کارهایی را در خانه انجام میدهند به اقتصاد یک خانواده کمک میکنند و یک فامیل از آن نان میخورد خیلی خوب است که چنین کارهایی هنوز هم انجام میگیرد.»
در حالی که حضور زنان در محیطهای کاری هنوز با چالشهای جدی روبهرو است، این دختران تلاش میکنند سهم خود را در بازارهای کشور حفظ کنند و برای دیگران نیز راهی باز کنند.