عبدالقیوم ناصح، هنرمند قندهاری، مدت‌ها در بستر بیماری بود و هیچ‌کس توجهی به درمان و مراقبت از او نداشت. او عُمر خود را در ناداری سپری کرد و سرانجام در گم‌نامی و در ۷۳ سالگی درگذشت.
درحالی که عبدالقیوم ناصح در ۲۷ سنبله‌ی سال روان از دنیا رفت؛ اما با توجه به‌وضع ممنوعیت هنر -به ویژه موسیقی- در دوره‌ی طالبان، خانواده‌ی او جرأت نکردند این خبر را منتشر کنند و حتا با علاقه‌مندان او، خبر درگذشت او را در میان نگذاشتند.
بستگان وی که هم‌اکنون نیز این خبر همگانی شده‌است، به‌دلیل نگرانی‌های امنیتی، حاضر به گفت‌وگو با خبرنگار آمو نشدند.
زندگی‌نامه
استاد عبدالقیوم ناصح فرزند عبدالسلام، در سال ۱۳۲۸ هجری- خورشیدی، در ناحیه‌ی اول شهر قندهار دیده به‌جهان گشود.
آموزش‌های ابتدایی و متوسطه را در مدرسه‌ی احمدشاهی (لیسه‌ی ظاهرشاهی کنونی) در شهر قندهار به‌پایان رساند. در سال ۱۳۴۲ وارد لیسه‌ی احمدشاه بابا شد و در سال ۱۳۵۰ از این مکتب فراغت یافت. سپس در سال ۱۳۵۲ از دارمعلمین سند فراغت گرفت.
او کار خود را به‌حیث آموزگار ادبیات (پشتو، فارسی و انگلیسی) در مکتب حاجی کرز در سال ۱۳۵۲ آغاز کرد. پس از یکسال تدریس، در سال ۱۳۵۳ به لیسه‌ی میخانیکی (آموزش‌های مسلکی) قندهار منتقل شد و در آن‌جا آموزگاری را ادامه داد.
از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۱ خانه‌نشین شد و پس از آن، مدتی در لیسه‌ی احمدشاه بابا و سپس در لیسه ظاهرشاهی به‌تدریس پرداخت.
در سال ۱۳۸۲ به‌مکتب میخانیکی رفت و در همان مکتب، به‌حیث آموزگار، سرپرست و مدیر فعالیت داشت. او در سال ۱۳۸۵ بازنشسته شد.
کارکردهای هنری
استاد ناصح در کنار تدریس، دانش خوبی در زمینه‌ی موسیقی داشت و آثار ارزش‌مندی از خود به‌یادگار گذاشت.
وی موسیقی را نزد بزرگان این هنر در افغانستان، مانند استاد هاشم، استاد قاسم، استاد یعقوب قاسمی و استاد رحیم‌بخش فراگرفت. او بیش‌تر زیرِ تأثیر سبک زنده‌یاد استاد رحیم‌بخش بود و در قندهار به رحیم‌بخش دوم شهرت داشت.
ناصح از سال ۱۳۴۵ در هنر موسیقی به‌شهرت فراوان دست یافت.
او تسلط زیادی بر ابزارهای مختلف موسیقی داشت و می‌توانست هارمونیه، تبله، رباب، بنجو، دل‌ربا، تنبور، آکاردیون، کاسیو و ارگ را بنوازد.
وی هم‌چنان سال‌های زیادی را به آموزش علاقه‌مندان هنر موسیقی اختصاص داد.
در سال ۱۳۶۲ استاد ناصح از طرف ریاست اطلاعات و فرهنگ قندهار به کابل معرفی شد و در همان سال، در یک سفر هنری به هند رفت.
او سه بار در سال‌های ۳۷۰ و ۱۳۷۲ برای ضبط موسیقی و کنسرت به پاکستان رفت.
استاد، آهنگ‌های خوب در بخش موسیقی کلاسیک را به‌زبان‌های پشتو، فارسی و اردو اجرا کرده‌است.
او در سال ۱۳۶۱ با رادیو و تلویزیون قندهار نیز همکاری داشت.
استاد ناصح، علاقه‌ی بسیار به‌شعر و ادبیات داشت و تصنیف‌های شعری بسیاری به‌زبان‌های پشتو، فارسی و عربی نیز سروده‌است.
نمونه‌ای از یک تصنیف وی:
ياران مرا شب به‌پايان رسيد آخر
از همه خداحافظ
صد مژده و صد تحفه به مایان رسید آخر
از همه خداحافـظ
از اول شب تا حال خواندیم هزار آهنـگ
با تبله و تار و چنگ
از رفتن شب غصه و حرمان رسید آخـر
از همه خدا حافـظ
در شهر شبِ آدینه هر جا بود یک قصـه
یا محفل و یا قطعه
از جمـله به‌مـا نمره فــراوان رسیــد آخــر
از همه خداحافـظ
اشعار و غزل خواندم از بیدل و از حافظ
یاران خداحـافــظ
فیضش به همه پیر و جوانان رسید آخـــر
از همه خداحافـظ
در لهجه‌ی تأثیردار ناصح به‌بوستانـــــی
چون بلبل خوش‌خوانی
خاموش که نور صبح به آسمان رسید آخر
از همه خداحافظ
بسیاری از کاربران افغانستان در شبکه‌های اجتماعی، درگذشت استاد ناصح را تسلیت گفته‌اند.
