پروژهی کاسا یکهزار، یا انتقال انرژی آسیای میانه به پاکستان از مسیر افغانستان، که از سوی بانک جهانی و شماری از کشورهای غربی تمویل می شد، به دلیل ناآرامی در افغانستان، و همچنان به رسمیت شناخته نشدن ادارهی طالبان از سوی جامعهی جهانی به حالت تعلیق در آمده است.
پروژهی کاسا یک هزار قرار است برق مازاد قرغیزستان و تاجیکستان را از راه افغانستان بهپاکستان انتقال دهد. با اجرای این پروژه، قرغیزستان و تاجیکستان برق آبی خود را در تابستان بهافغانستان و پاکستان خواهند فروخت.
بربنیاد این پروژه، یک هزار مگاوات از این برق به پاکستان و ۳۰۰ مگاوات آن بهافغانستان بهفروش میسد. حالا، در حالی که تا پایان ساری جاری کار این پروژه در قرغیزستان، تاجیکستان پاکستان کامل می شود، کار این پروژه در افغانستان همچنان در حال تعلیق است.
رییس دفتر پروژهی کاسا یکهزار در تاجیکستان به خبرگزاری “رویترز” گفتهاست که این پروژه به دلیل نارآمی در افغانستان متوقف شده؛ ولی در سه کشور دیگر؛ یعنی قرغیزستان، تاجیکستان و پاکستان ادامه دارد و انتظار میرود تا پایال سال روان میلادی به پایان برسد.
فیض علی سمیعاوف، رئیس دفتر تطبیق پروژهی کاسا یک هزار در تاجیکستان، در این باره گفت: «امیدواریم که تماسها با طرف افغانستان برقرار شود و راههای تطبیق این پروژه بررسی شود.»
در همین حال، بانک جهانی که یکی از پشتیبانهای اصلی پروژهی کاسا یکهزار شمرده میشود، اکنون تصمیم گرفتهاست تا برنامههای آموزشی، کشاورزی، بهداشتی و معیشت خانوادهها را در افغانستان تمویل کند.
ادارهی طالبان نیز از بانک جهانی خواسته است که پروژه کاسا یکهزار را تمویل کند.
عبداللطیف نظری، معین وزارت اقتصاد طالبان گفته است که حکومت طالبان برای عملی کردن پروژه کاسا یکهزار آماده است و «ما از بانک جهانی میخواهیم که این پروژه را تمویل مالی کند.»
بر بنیاد طرح پروژهی کاسا یک هزار، افغانستان از این پروژه سالانه ۵۰ میلیون دالر بهدست خواهد آورد.
امانالله غالب، رییس پیشین شرکت “برشنا” نیز در گفتوگو با خبرنگار تلویزیون آمو میگوید که بانک جهانی از طالبان خواسته است تا امنیت این پروژه را تامین و نیز مشکل قانون استملاک زمینِ مسیر این پروژه را برطرف کنند.
آقای غالب میافزاید: «مشکل اصلی، پرداخت پول به شرکتهای بینالمللی است؛ چون امارت طالبان از سوی جامعه جهانی بهرسمیت شناخته نشده، بهاین خاطر بانک جهانی نمیتواند پول را پرداخت کند. (بانک مرکزی) راههای بدیل را جستوجو دارد، اگر این کار انجام نشود، متاسفانه کار پروژه متوقف میماند.»
زمانی که پروژهی کاسا یکهزار در سال ۲۰۱۶ میلادی بهمثابهی بخشی از “طرح راه ابریشم جدید” برای ادغام افغانستان با آسیای مرکزی راهاندازی شد، ایالات متحده در تامین مالی این پروژه سهم گرفت و بانک توسعهی اسلامی، وزارت توسعهی بینالمللی بریتانیا و یک بانک اروپایی از حامیان دیگر این پروژه شمرده میشدند.