برخی از پایتختنشینان از کُندی روند توزیع پاسپورت شکایت دارند و میگویند که هیچ نظمی در گرفتن پاسپورت از طریق درخواست عریضه وجود ندارد.
این باشندگان میگویند که افزایش بیکاری، فقر و محرومماندن زنان و دختران از آموزش سبب شده است که آنان به فکر ترک کشور شوند و به ریاست پاسپورت هجوم بیاورند.
از سوییهم طبق شاخص پاسپورت هنلی که همهساله پاسپورتهای جهان را ردهبندی میکند، ارزش پاسپورت افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی در جایگاه آخر قرار گرفته است.
اینجا برای به دستآوردن پاسپورت، مردم شبهای سرد را صبح میکنند. برخی از باشندگان کابل میگویند که گرفتن پاسپورت را در اولویت قرار دادهاند و از بیم فقر و بیکاری در تلاش برآمدن از کشور هستند.
این باشندگان میگویند که از ماهها به اینسو، در انتظار گرفتن پاسپورت هستند؛ اما هنوز موفق به دریافت آن نشدهاند. شماری از پایتختنشینان از نبود نظم در روند توزیع پاسپورت انتقاد میکنند.
جمشید، باشندهی کابل میگوید: «پاسپورت گرفتن بسیار مشکل است، سیزده الی چهارده ماه میشود که ثبتنام کردیم تا فعلا برایم نیامده است. فعلا آفلاین آمده، طریقه آفلاین هم خیلی مشکل است، بسیار ازدحام زیاد است».
سمیر، باشندهی دیگر کابل میگوید: «حضوری هم من عریضه کردیم اما چون ازدحام بسیار زیاد است ما پیشنهاد می کنیم به مسوولان ریاست پاسپورت که نظم را در پیش گیرد».
برخی از شهروندان کشور میگویند که به دلیل محرومیتهای کاری و آموزشی زنان و دختران، میخواهند کشور را ترک کنند.
صمیم، باشندهی کابل میگوید: «در افغانستان درس و تحصیل نیست. در خانه شان نان و آب پیدا نمیشود؛ پاسپورت میگیرند تا خارج از کشور بروند».
مصطفی، باشندهی دیگر کابل میگوید: «اگر کار باشد، درس باشد، آموزش باشد دانشگاهها فعال باشد. حقوق زن و مرد مساوی باشد. هموطنان ما میتوانند آینده خوب در وطن داشته باشند. در غیر آن همهاش ناامیدی است».
از سوییهم، پاسپورت افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی کماعتبارترین پاسپورت در سطح جهان شناخته شد.
در شاخص پاسپورت هنلی، افغانستان پس از سوریه، عراق و پاکستان در رده آخر فهرست قرار گرفته است. در این رتبهبندی، پاسپورتهای فرانسه، جرمنی، ایتالیا در صدر این فهرست جا دارند. اما با این وجودهم، شهروندان کشور در مرکز و ولایتها، ماهها موفق به دریافت پاسپورت نمیشوند.
احمد رشاد باشندهی کابل میگوید: «فعلاً روند گرفتن پاسپورت مشکل شده و به خصوص به طبقه جوان. حتا خانوادههای است که نانِ برای خوردن ندارند؛ اما میخواهند که پاسپورت بگیرند و از افغانستان بیرون شوند. فعلاً شما میبینید که روند گرفتن پاسپورت بسیار مشکل است».
در اوایل اپریل سال ۲۰۲۴ میلادی، نشریه فارین پالیسی اعلام کرده بود که سه میلیون پاسپورت سفید افغانستان در یک انباری در لیتوانی وجود دارد که روند تحویلدهی آنها به افغانستان در هماهنگی با نمایندگی اتحادیه اروپا و وزارت خارجه امریکا جریان دارد.