نجیبالله که سالهاست در مزار شریف، مرکز ولایت بلخ، پیشه حلبیسازی دارد، میگوید «امسال کاروبار ما در مقایسه با سالهای پیش ۶۰ تا ۷۰ درصد سقوط کرده است، چون مردم محصولات حلبیسازی افغانستان را استفاده نمیکنند.»
شماری از حلبیسازان بلخ در صحبت با تلویزیون آمو گفتهاند که در ماههای اخیر کاروبار آنها با رکود مواجه شده است.
عبدالصمد یکی از آنها میگوید: «با وجودیکه ما اینجا بهترین کارگران را داریم، اما بخاریهای خارجی به بازار وارد میشود. ما از تاجران بارها تقاضا کردیم که مواد را خام به کشور وارد کنند تا مردم ما بیکار نمانند. همان مفاد را از مواد خام بگیرید».»
حلبیسازان ولایت بلخ میگویند اهالی مزار شریف مثل سالهای پیش وضعیت اقتصادی خوبی ندارند و نمیتوانند مواد سوخت بخاریها را فراهم کنند. از همینرو خریداری بخاری نیز کاهش یافته است.
به گفته آنها، شماری هم که توانایی خریداری بخاری و موادسوخت را دارند، به جای تولیدات داخلی از بخاریهای برقی و گازی وارداتی استفاده میکنند.
در زمستان سرد امسال در ولایت بلخ، حلبیسازانی که سالها این پیشه را دنبال کردهاند، میگویند که دیگر خبری از مشتریان نیست. شماری به علت ناداری و شماری به علت روآوردن به بخاریهای گازی و برقی، دیگر به سراغ این بازار سنتی نمیآیند و بخاری چوبی و ذغالسنگی نمیخرند.
«نمیتوانیم هزینه مواد سوختی را تامین کنیم»
شماری از اهالی بلخ نیز میگویند که به علت کمشدن کاروبار و کاهش درآمد، نمیتوانند مواد سوختی خریداری کنند و به همین علت بخاری نمیخرند.
سیفالدین باشنده بلخ میگوید: «کاروبار نیست؛ هزینه و بهای بخاری قیمت است. من غریب هستم و نمیتوانم هزینه آن را تامین کنم یا بخاری بخرم.»
با این همه، مسئولان در ریاست صنعتوتجارت بلخ میگویند که برای بهبود کاروبار صنعتکاران داخلی تلاش میکنند.
احمد نیازی رئیس صنعت و تجارت طالبان در بلخ، میگوید: «ریاست صنعتوتجارت از حقوق صنعتکاران دفاع میکند و آن را مسئولتِ خود میداند. ما با برخی تاجران در صحبت هستیم و تلاش میکنیم که تعرفههای گمرکی بر وارداتِ موادخام کاهش پیدا کند».
صنعتکاران و حلبیسازان در بلخ، در حالی از کاهش کاروبارشان شکایت دارند که اکنون بهای یک خروار چوب و ذغالسنگ در این ولایت، نزدیک به دوهزار افغانی افزایش یافته است. باشندگان این ولایت میگویند که توانایی خرید مواد سوختی را ندارند.