افغانستان دوسالگی سقوط جمهوریت

مهمترین تحولات افغانستان در روز نهم آگست ۲۰۲۱

دو سال پیش در نهم آگست ۲۰۲۱ ولایت سمنگان ششمین ولایتی بود که به‌گونه کامل به دست طالبان سقوط کرد. حمله‌های طالبان بر شهر پلخمری و ولسوالی دهدادی بلخ نیز در این روز آغاز شد.

بی‌‌جا شدگان داخلی که در پی افزایش نبردها در شمال کشور به کابل پناه آورده بودند، بی‌خبر از آن‌که کابل نیز فقط شش روز با سقوط فاصله دارد در پارک‌های پایتخت جابه‌جا شدند.

در همین حال؛ محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین در نهم آگست نشست مشورتی با برخی از سیاست‌گران برگزار کرد.

بر بنیاد روایت منابع آگاه، این شمار سیاستگران خواهان تبدیل شورای عالی مصالحه به شورای رهبری جنگ بودند.

به‌گفته یکی از منابع در ظاهر آقای غنی این مساله را پذیرفته بود، اما در عمل هیچ‌گاه حاضر نبود که به یک رییس‌جمهور سمبولیک مبدل شود.

اما آیا سقوط با این سرعت در نزد مقام‌های دولت پیشین متصور بود؟

جمشید رسولی؛ سخنگوی دادستانی کُل در دولت پیشین معتقد است: «مامورین، مقامات و حتا مسوولان ارشد امنیتی تصور نمی‌کردند که سقوط افغانستان در ۲۰۲۱ به آن سرعت اتفاق بیفتد. به باور من مداخله و فشارهای بیش از حد خارجی‌ها، قدرت طلبی سیاسیون و رهبرنماهای افغانستان و خارج شدن رییس جمهور جمهوری اسلامی افغانستان از کشور سبب شد تا شرایط متفاوت شود و افغانستان به طالبان تسلیم داده شود.»

در‌ پایان روز نهم آگست عبدالله عبدالله که ریاست شورای عالی مصالحه ملی را به عهده داشت، به دوحه رفت تا در نشست فرستاده‌های کشور منطقه و جهان با محوریت مساله افغانستان شرکت کند، منابع می‌گویند، هرچند انتظار می‌‌رفت او با ملا برادر نیز در این سفر دیدار کند، اما این دیدار صورت نگرفت.

در این روز در میدان جنگ، سمنگان به‌گونه‌ کامل به دست طالبان سقوط کرد.

والی پیشین سمنگان به آمو می‌گوید که یکی‌ از عوامل نفوذی، طالبان را به شهر ایبک جابه‌جا کرد و‌ شورای نظامی سمنگان هم به دلیل جلوگیری از تلفات غیرنظامیان بی‌‌مقاومت، شهر ایبک را به طالبان واگذار کرد.

داوود کلکانی؛ والی پیشین سمنگان گفت: «قوماندان امنیه ما تشریف نداشتند، چند روز پیش‌تر صحنه را ترک کرده بودند، معاون‌شان بودند. در شورای نظامی که داشتیم تصمیم به این گرفتیم، در شهر باید جنگ نشود، و از شهر خارج شویم.»

در نهم آگست ۲۰۲۱ طالبان حمله بر شهر پلخمری و ولسوالی دهدادی بلخ را نیز شدت بخشیدند.