دانشجویان و استادان دانشگاه هرات از کاهش شمار استادان مسلکی و وجود مشکلات بسیار در این دانشگاه سخن گفته و خواهان حل این مشکلات استند.
رییس پیشین دانشگاه هرات می گوید پس از تسلط طالبان بر افغانستان ۳۰۰ تن از استادان دانشگاه هرات افغانستان را ترک کرده اند. به گفته‌ی وی استادان به خاطر تهدیدهای طالبان، آینده نا روشن شان و نیز کاهش پنجاه درصدی معاشات از روی ناچاری کشور را ترک کرده اند و دیگر به کشور بر نخواهند گشت.
عبدالله فایز رئیس پیشین دانشگاه هرات می‌گوید: «پس از به قدرت رسیدن طالبان در بیش از ده ماه گذشته، از میان ۴۹۰ استاد این پوهنتون، بیش از ۳۰۰ تن شان وظیفه شان را ترک کرده و به کشورهای خارجی مهاجر شده‌اند.»
فایز می‌افزاید: «بیشتر از ۹۰ درصد استادان دانشگاه ماستری و دکترا بوده‌اند و به تعداد ۲۳۷ تن که بخاطر ماستری به بیرون از کشور رفته بودند، پنج تن از این استادان به کشور بازگشته‌اند.»
دانشجویان دانشگاه هرات می‌گویند که در حال حاضر بزرگترین مشکل سد راهشان نبود استادان مسلکی است و این باعث شده که سطح کیفیت آموزش پائین بیاید و علاقه‌ی دانشجویان به ادامه تحصیل کاهش یابد.
استخدام استادان غیر مسلکی و کم تجربه در دانشگاه هرات از علت‌های اصلی کم کیفیت شدن آموزش در این دانشگاه دانسته شده است.
رحمت‌الله دانشجوی دانشگاه هرات در این باره می‌گوید: «مشکل اساسی که در دانشگاه هرات وجود دارد کمبود استاد است در کل استاد نداریم و اگر هست هم غیرمسلکی هستند و سویه علمی شان پایین است و همچنان کمبود جای داریم و گاهی اوقات بنابر نبود جای بیرون درس می‌خوانیم.»
بصیر رضایی یک تن دیگر از دانشجویان دانشگاه هرات می‌گوید: «در گذشته استادان در بخش خود مسلکی بودند، اما از زمان آمدن طالبان همه کشور را ترک کردند و حالا تمام استادان ما افراد غیر مسلکی هستند و سویه پائین دارند.»
تهدیدهای گروه حاکم، آینده نا روشن و کاهش ۵۰ درصدی معاشات استادان دانشگاه از عوامل گفته شده که استادان را ناگزیر به ترک وظیفه کرده است.
عزیزالرحمن عزیزی استاد در دانشگاه هرات می‌گوید: «هم اکنون این دانشگاه سخت به کمبود کادر مسلکی رو به رو است که این خود بر کیفیت دروس آسیب زده است. با تحولات اخیر همه استادان مسلکی ما کشور را ترک کرده‌اند. وزارت تحصیلات عالی باید برای این استادان جای گزین تعیین کند.»
وهاب صدیقی استاد پیشین دانشگاه می‌گوید: «جای چنین کادرهای در افغانستان به سادگی پر نخواهد شد و این جبران ناپذیر است.
وهاب صدیقی که تا سطح ماستری تحصیل داشت، در دانشکده ژورنالیزم تدریس کرده بود و ۱۵ ماه می‌شود که وظیفه‌اش را ترک کرده و به ایالات متحده آمریکا پناهند شده است.
یک روز پیش ندا محمد ندیم سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان در نشستی در هرات گفت: «هیچ کسی از خارجی‌ها تحت نام جمعیت اصلاح، حزب التحریر، دموکرات‌ها مطلقاً در پوهنتون‌ها جای ندارند و اگر کسی دیده شد برای شان جزا داده می‌شود.»
او خطاب به علما گفت که در امتحان و آزمون، از تساهل کار گرفته شده و اسناد علما با تمام احترام بررسی شده و از جوانان اصولی امتحان گرفته می‌شود اما هیچ کسی حق ندارد از علما امتحان بگیرد .
این مقام طالبان گفت: «هرطالبی که بیشتر ماین گذاشته بیشتر امتیاز خواهد داشت.»
در همین حال برخی منابع در دانشگاه هرات می‌گویند که در گذشته و حال شماری از محصلین و استادان دانشگاه هرات طرز فکر و گرایش های مختلف داشتند و با احزاب مختلف همکاری داشته‌اند.
به گفته‌ی منابع شماری زیادی از محصلین و استادان اعضای جمعیت اصلاح افغانستان بوده اند و شماری هم ممکن در حزب التحریر شامل بوده اند.
طالبان پس از تسلط بر افغانستان محدودیت های سختی را بر دانشجویان به ویژه دختران دانشجو وضع کرده اند.
حکومت طالبان در قدم نخست صنوف و روزهای درسی بخش ذکور و اناث در دانشگاه های کشور را از هم جدا کردند.
در تازه‌ترین محدودیت ها در حدود یک ماه پیش ریاست دانشگاه هرات در یک مکتوب عنوانی دانشکده های این دانشگاه از دانشجویان خواسته بود تا با لباس کاملا اسلامی آمده و از پوشیدن لباس‌های رنگه و تنگ خودداری کنند.
دانشگاه هرات دومین مرکز آکادمیک در سطح افغانستان پس از دانشگاه کابل است. این دانشگاه در سال ۱۳۶۷ با گشایش دانشکده ادبیات و علوم انسانی به عنوان نخستین دانشکده شروع به کارکرد که هم‌اکنون دارای ۱۷ دانشکده است و ۷۵ رشته تحصیلی دارد.
در این دانشگاه در حال حاضر ۳۶۶ استاد مصروف تدریس هستند و بالاتر از ۱۴ هزار محصل دختر و پسر در این دانشگاه مصروف آموزش هستند.
