افغانستان

باشندگان مهاجر قشلاق: خانه‌های ما را گرفتند و زمین دادند

پس از سه ماه‌ تنش میان باشندگان محل و اقوام تازه بازگشته از پاکستان بر سرِ زمین در روستای مهاجر قشلاق خواجه بهاءالدین تخار، اکنون این تنش با پا در میانی مقام‌های طالبان پایان یافته‌است.

باشندگان محل می‌گویند که پس از ماه‌ها تنش، هیأت وزارت اقوام و قبایل طالبان فیصله کرده‌است که آن‌ها باید از خانه‌های شان بیرون شوند. حالا شماری از آن‌ها به خانه‌های کرایی و بیشتر شان در فضای باز و زیر خیمه‌ها به‌ سر می‌برند

این باشندگان گفته‌اند که بعد از تفاهم میان دو طرف، آنان سقف‌ خانه‌های‌ شان را تخریب کرده و این خانه‌ها را ترک کرده‌اند.

آنان می‌گویند که بربنیاد فرمان رهبر طالبان، حُکم توزیع زمین‌ها برای بی‌جاشدگان داده شده و اکنون توزیع این زمین‌ها برای ۳۵۵ خانواده‌ی بی‌جا شده آغاز شده‌است.

اما بی‌جاشدگان می گویند که توان ساختن خانه‌های تازه بر زمین‌هایی را که برای شان توزیع شده‌است، ندارند.

توان ساختن خانه را نداریم

مریم، یکی از بی‌جاشدگان روستای مهاجر قشلاق خواجه بهاءالدین تخار می‌گوید: «سه ماه شده ما از خانه‌های خود بی‌جا شدیم و دربه‌در هستیم. ما نه زندگی داریم و نه دارایی. همه دارو و ندار ما در میدان است تا این روز هیچ‌کس پرسان ما را نکرده‌است و حال به ما یک توته زمین توزیع شده که حیران هستیم چطور آن را آباد کنیم. حتا یک ترپال (خیمه) نداریم که آن را به‌ خود سرپناه کنیم.»

او گفت: «طفل‌های ما در این هوای سرد مریض شده‌اند و توان درمان آن‌ها را نداریم. ما از مؤسسه‌ها می‌خواهیم تا برای ما کمک بکنند؛ چون هیچ‌ چیز نداریم.»

ده‌ها تن از این خانواده‌های بی‌جاشده مدت‌ها است که با کودکان خُردسال و کهن‌سالان شان زندگی می‌کنند و تا اکنون هیچ نهاد امداد رسان برای کمک به آنان اقدامی نکرده‌است.

زینب، یکی دیگر از بی‌جاشدگان به آمو گفت: «ما از وقتی که از خانه‌های‌مان برآمدیم، در همین‌جا بدون کدام سرپناه زندگی می‌کنیم و در وضعیت بد به سر می‌بریم. یک پسرم مریض شده و توان خرید دوا، خوراک و پوشاک برای اطفالم را ندارم.»

این بی‌جاشدگان در مورد توزیع زمین می‌گویند که در وضعیت کنونی، توان خرید یک قرص نان خشک را ندارند، چه برسد به اعمار دوباره‌ی خانه‌های ‌شان. حالا آنان از نهادهای امدادرسان خواهان کمک هستند.

محمود، باشنده‌ی مهاجر قشلاق می‌افزاید: «بعد از اینکه ما مطابق فیصله‌ی امارت ( اداره‌ی طالبان) از خانه‌های‌مان برآمدیم، در همین‌جا و در فضای باز سرگردان هستیم. یک خیمه را جور کردیم و زیر آن زندگی می‌کنیم؛ چون توانایی ساختن خانه را نداریم، تا به‌ حال هیچ کمکی هم برای ما نشده‌است. ما از مؤسسات می‌خواهیم که کمک‌ مان کنند.»

ما پاکستانی نیستیم

در همین حال، بازگشت کنندگان متعلق به قوم اندر، پاکستانی بودن‌ شان را رد می‌کنند و با نشان دادن شناس‌نامه‌ی تابعیت می‌گویند که آنان از افغانستان هستند.

عبدالجبار دُرانی، نماینده‌ی قوم اندر می‌گوید: «بعضی‌ها گفته‌اند که ما از پاکستان هستیم. کوچی‌ هستیم، وزیرستانی هستیم و آمده‌ایم این‌جا و به زور زمین‌ها را غصب کرده‌ایم. اگر ما پاکستانی باشیم، چرا تذکره‌ی الکترونیکی برای ما دادند، ما از زمان داؤود خان تذکره داریم. این‌جا جایداد ما است و یک برخورد که بین ما و اقوامی که در این‌جا بودند پیش آمده بود که غلط تعبیر شده و ما بین خود به تفاهم رسیدیم که به ما زمین‌های خود مان داده شد و برای آنان نمره‌های زمین توزیع شده‌است.»

او افزود: « تمام خانه‌های این‌جا تخریب شده‌اند. مردم این‌جا تمام وسایل‌ وحتا چوب خانه‌های خود را برده‌اند. ما دست به‌ کار شدیم و بعضی خانه‌ها را جور کردیم.»

عبدالمنان، یکی دیگر از بازگشت کنندگان قوم اندر از پاکستان، با نشان دادن شناس‌نامه‌اش گفت: «من از همین کشور هستم و این وطن من است.»

شفقت‌آباد

هم‌زمان، باشندگان این محل می گویند که توزیع زمین از دو روز بدین‌سو آغاز و برای هر خانواده، به اندازه‌ی پنج بسوه زمین توزیع شده‌است.

حبیب‌الله واحدی، نماینده‌ی باشندگان محل می‌گوید: «بالاخره جنجال‌های قومی بر سر زمین بعد از ماه‌ها حل شد و حالا توزیع زمین شروع شده؛ ولی زمین کم است. گفته بودند که به هر فامیل هفت بسوه توزیع می‌شود. مشکلات ما خیلی زیاد است.»

باشندگان محل که در حال کار کردن بر سر زمین‌های توزیع شده هستند، می‌گویند که توان ساختن خانه را ندارند و از نهادها می‌خواهند که با آنان همکاری نمایند.

محمد نعیم، یکی از این بی‌جا شدگان به آمو گفت: «ما از خانه‌های خود بی‌جا هستیم و به غیر از همین یک نمره زمین، دیگر چیزی نداریم. خیمه هم نداریم که بیاییم و این‌جا بر سر نمره‌های (زمین) خود نصب کنیم. حتا توان به پیش بردن زندگی خود را نداریم. ما از مؤسسات می‌خواهیم برای ما کمک نمایند.»

تنش میان باشندگان مهاجر قشلاق و برگشت کنندگان از پاکستان، نزدیک به سه ماه پیش آغاز شده بود.  در این مدت، دو طرف بارها باهم درگیر شده‌ بودند. حالا طالبان تصمیم گرفته‌اند تا باشندگان محل را از خانه‌های‌شان بیرون نمایند و به آنان زمین‌های جدید توزیع کنند.  

مردم محل می‌گویند، در محله‌ای که زمین‌ برای آن‌ها توزیع شده، نامش «شفقت‌آباد» گذاشته‌ شده‌است.

باشندگان ولسوالی خواجه بهاءالدین می‌گویند که زمین‌های روستای مهاجر قشلاق در زمان حکومت برهان‌الدین ربانی برای مردم محل منحیث زمین دولتی توزیع شده است و در آن زمان عده‌ای از ولسوالی رستاق تخار برای سکونت به این منطقه آمدند.

بزرگان قوم در روستای مهاجر قشلاق می‌گویند که از ۳۰ سال آن‌ها در اینجا زندگی می‌کنند. به گفته‌ی آن‌ها در آن زمان این زمین‌ها بی‌صاحب بوده و از سوی دولت به آن‌ها توزیع شده بود.