سازمان جهانی علیه شکنجه در گزارشی تازه، از استفاده گسترده و نظام‌مند شکنجه و بدرفتاری توسط اداره استخبارات حکومت طالبان در افغانستان پرده برداشته است.
این گزارش با همکاری شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر (سی‌اس‌اچ‌آر‌ان) و مدافعان حقوق بشر پلس تهیه شده و بر پایه شهادت‌های ۱۵ تن از بازداشت‌شدگان، از جمله مدافعان حقوق بشر، خبرنگاران، و مقام‌های حکومت پیشین است.
طبق این گزارش، افراد مصاحبه‌شده در بازداشتگاه‌های استخباراتی در ولایت‌های کابل، بلخ، هرات و تخار به‌طور خودسرانه دستگیر شده‌اند.
این بازداشت‌ها بدون حکم رسمی، روند قضایی یا دسترسی به وکیل صورت گرفته و عمدتاً به اتهام‌های بی‌اساس مانند «جاسوسی» یا «بداخلاقی» انجام شده است.
شکنجه‌شدگان به این سازمان گفته‌اند که در بازداشت، به طور نظام‌مند مورد شکنجه قرار گرفته‌اند.
به گفته آنان «لت‌وکوب با زنجیر و کیبل، شوک برقی، خفه‌کردن با کیسه پلاستیکی، شبیه‌سازی غرق شدن، سوراخ کردن دست با میله فلزی و حبس انفرادی در سلول‌های تاریک و سرد» از جمله روش‌های شکنجه‌های هستند که آنان در زندان‌های طالبان تجربه کردند.
براساس این گزارش این اعمال اغلب با «دشنام‌های مذهبی، قومی و جنسی» همراه بوده است.
این سازمان گفته است در مواردی، قربانیان مورد «تجاوز و آزار جنسی» قرار گرفته‌اند.
یکی از مردان بازمانده به این سازمان روایت کرده که «چندین بار توسط طالبان برهنه شده، مورد تجاوز قرار گرفته و از او فلم‌برداری» شده است.
این اعمال، به گفته سازمان جهانی علیه شکنجه، با هدف «شکستن مقاومت روانی، تحقیر و تسلط مطلق» صورت می‌گیرد.
بربنیاد این گزارش شکنجه‌های روانی نیز در کنار آزار فیزیکی بسیار شدید بوده‌اند.
در این گزارش آمده است که تهدید به اعدام، اجباری‌سازی اعترافات جلوی کمره، و تحقیر مبتنی بر جنسیت، به‌ویژه در مورد زنان از نمونه‌های رایج هستند.
یکی از زنان بازداشت‌شده گفته است: «هر ساعت در آن سلول مثل یک سال می‌گذشت.»
«ازدحام شدید، غذا و آب ناکافی، نبود خدمات طبی و روانی، ممنوعیت تماس با خانواده و تبعیض علیه هزاره‌ها و شیعیان» از شرایط بازداشتگاه‌های استخبارات طالبان بودند که از سوی این سازمان «ظالمانه، غیربهداشتی و تحقیرآمیز» خوانده شده است.
برخی از بازداشت‌شدگان گفته‌اند که برخورد با آنان بر اساس «قومیت و زبان‌شان» تعیین می‌شد.
سازمان جهانی علیه شکنجه هشدار داده است که طالبان هیچ‌گونه نظارت بین‌المللی یا داخلی را بر بازداشتگاه‌های اداره استخبارات نمی‌پذیرند.
براساس این گزارش افغانستان با وجود تصویب پروتکل اختیاری کنوانسیون منع شکنجه در سال ۲۰۱۸، هنوز هیچ مکانیزم نظارتی ملی برای جلوگیری از شکنجه ندارد.
بسیاری از کسانی که آزاد شده‌اند، گفته‌اند که همچنان تحت نظارت هستند و به‌طور مرتب تهدید دریافت می‌کنند.
به گفته یک قربانی: «آزادی از زندان‌های طالبان، به‌معنای رهایی واقعی نیست. فشار، ترس و سانسور حتی پس از آزادی ادامه دارد.»
یکی از یافته‌های مهم گزارش این است که اعترافات اجباری، که معمولاً تحت شکنجه ثبت می‌شوند، گاهی توسط رسانه‌های دولتی طالبان برای تبلیغات پخش می‌شود.
به نقل از این گزارش زندانیان مجبور می‌شوند متن‌های از پیش‌نوشته‌شده را روبه‌روی دوربین بخوانند و در صورت امتناع، دوباره شکنجه می‌شوند.
این سازمان تأکید می‌کند که شهادت‌های قربانیان فقط سند نقض حقوق بشر نیست، بلکه خود نوعی مقاومت خاموش در برابر رژیم سرکوبگر طالبان است.
این سازمان از جامعه جهانی خواسته است تا با ایجاد مکانیزم‌های نظارتی مستقل، حمایت از سازمان‌های حقوق بشری و خبرنگاران در معرض خطر، فراهم‌کردن پناهندگی برای قربانیان شکنجه، مستندسازی و پیگرد ناقضان حقوق بشر در افغانستان فوراً اقدام کنند.
سازمان جهانی علیه شکنجه هشدار داده که شکنجه در افغانستان، به‌ویژه در بازداشتگاه‌های استخبارات طالبان، نه‌تنها گسترده، بلکه سازمان‌یافته، هدفمند و بدون هیچ نوع نظارت قانونی صورت می‌گیرد.
به گفته آنان جامعه جهانی موظف است برای پایان‌دادن به این وضعیت وارد عمل شود، از صدای بازماندگان حمایت کند و عدالت را برای قربانیان ممکن سازد.
