شماری از فعالان حقوق بشر ترکمن افغانستان در نشستی اختصاصی درباره نگرانی‌های‌شان با ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان، در شهر استانبول ترکیه دیدار و گفتگو کردند.
این نشست به ابتکار نهادهای مدنی برگزار شد و هدف آن، ارائه دیدگاه‌ها، نگرانی‌ها و مطالبات جامعه ترکمن افغانستان در زمینه وضعیت حقوق بشر، به‌ویژه شرایط اقلیت‌های قومی و مذهبی در کشور اعلام شده است.
بر بنیاد بیانیه‌ای که از این دیدار به آمو رسیده، در این دیدار سخی بیراملی، فعال مدنی، خدیجه بهرامیان، نویسنده، گلشیرین بیلر، رئیس اتحادیه زنان ترکمن و جمعی دیگر از کنشگران مدنی ترکمن حضور داشته‌اند. شرکت‌کنندگان، وضعیت ترکمن‌های افغانستان را دشوار خوانده و تأکید کرده‌اند که با وجود پراکندگی جغرافیایی این جامعه در بیش از ده ولایت افغانستان، ترکمن‌ها همچنان از حقوق اساسی چون دسترسی به آموزش، خدمات بهداشتی و مشارکت سیاسی محروم هستند.
به گفته فعالان، ترکمن‌ها در ساختارهای اداری و سیاسی کشور نقش نمادین دارند و عملاً از فرایندهای تصمیم‌گیری کنار گذاشته شده‌اند. همچنین، وضعیت زنان ترکمن از دیگر محورهای اصلی این گفتگو بوده است.
شرکت‌کنندگان در این دیدار بیان داشته‌اند که زنان ترکمن علاوه بر محدودیت‌های عمومی که گریبان‌گیر همه زنان افغانستان است، با تبعیض مضاعف ناشی از موقعیت قومی نیز مواجه هستند.
نبود فرصت‌های آموزشی، فقدان حمایت نهادهای مدنی و محرومیت از مشارکت اجتماعی از جمله چالش‌های عمده زنان ترکمن عنوان شده است.
در بخش دیگری از این دیدار، به وضعیت ترکمن‌های مهاجر و پناهجو نیز پرداخته شده و فعالان حقوق بشر ترکمن گفته‌اند که ترکمن‌های مقیم کشورهای همسایه و غرب، به دلیل نبود ساختارهای حمایتی منسجم، نتوانسته‌اند حضور مؤثری در سطح بین‌المللی داشته باشند و صدای آنان در مجامع جهانی کمتر شنیده شده است.
این فعالان پیشنهادهایی را در این دیدار به گزارشگر ویژه ملل متحد، از جمله ایجاد نهادهای مدنی مستقل، تقویت برنامه‌های آموزشی به‌ویژه در حوزه حقوق بشر، توانمندسازی زنان از طریق پروژه‌های فرهنگی، مستندسازی موارد نقض حقوق بشر و تضمین مشارکت نمایندگان ترکمن در روندهای ملی و بین‌المللی مربوط به آینده افغانستان، نیز ارائه کرده‌اند.
شرکت کنندگان این دیدار را گامی مهم در جهت رساندن صدای ترکمن‌های افغانستان به نهادهای بین‌المللی عنوان کرده و خواستار توجه جدی جامعه جهانی به حقوق اقلیت‌ها در افغانستان شده‌اند.
