رهبران کشورهای عضو ناتو روز چهارشنبه در نشستی کوتاه اما سرنوشت‌ساز در لاهه گرد هم آمدند تا بر سر افزایش چشمگیر بودجه دفاعی به توافق برسند؛ نشستی که به‌گونه‌ای طراحی شده بود تا با مواضع پررنگ دونالد ترمپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، هم‌خوانی داشته باشد. ترمپ در آغاز نشست، لحنی اطمینان‌بخش در قبال تعهد امریکا به دفاع از متحدانش اتخاذ کرد.
براساس گزارش رویترز انتظار می‌رود این نشست با تأیید هدف جدید ۵ درصدی برای بودجه دفاعی نسبت به تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو پایان یابد؛ اقدامی که در پاسخ به فشارهای ترمپ و در واکنش به نگرانی‌های فزایندهٔ اروپایی‌ها درباره تهدیدات روسیه، به‌ویژه پس از تهاجم این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲، اتخاذ می‌شود.
مارک روت، دبیرکل ناتو، با اذعان به دشواری‌های اقتصادی کشورهای اروپایی و کانادا برای تأمین منابع مالی این افزایش، تأکید کرد که وضعیت امنیت بین‌المللی چنین تصمیمی را ضروری کرده است. او به خبرنگاران گفت: «هیچ جایگزینی وجود ندارد. تهدید روسیه و شرایط فعلی امنیت جهانی ما را وادار می‌کند تصمیمی قاطع بگیریم.»
ابهام‌ها درباره ماده ۵ و دفاع مشترک
ساعاتی پیش از آغاز نشست، ترمپ در گفت‌وگو با خبرنگاران نگرانی‌ها درباره پایبندی‌اش به اصل دفاع جمعی (ماده ۵ منشور ناتو) را کاهش داد و گفت: «ما تا آخر با متحدانمان هستیم.»
با این حال، اظهارات قبلی او در مسیر سفر به لاهه همچنان موضوع بحث در حاشیهٔ نشست بود. ترمپ در گفتگو با خبرنگاران در هواپیمای ریاست‌جمهوری ایالات متحده گفته بود که «تعاریف متعددی» از ماده ۵ وجود دارد؛ اظهاراتی که تردیدهایی در میان برخی کشورهای عضو ایجاد کرده است.
در واکنش، الکساندر استاب، رئیس‌جمهور فنلند، کشوری که مرز مشترک با روسیه دارد و دو سال پیش به عضویت ناتو درآمد، گفت: «ما در حال مشاهده تولد یک ناتوی جدید هستیم. ناتویی متوازن‌تر که در آن اروپا نقش بیشتری در دفاع از خود ایفا می‌کند.»
نشست ناتو در لاهه تنها چند روز پس از برقراری آتش‌بس میان ایران و اسرائیل برگزار می‌شود؛ آتش‌بسی که با میانجی‌گری ترامپ حاصل شد و فضای نشست را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
