روزنامه بریتانیایی گاردین گزارش داده است که هزاران شهروند افغانستان که پس از بازگشت طالبان به قدرت به ایالات متحده پناه برده‌اند، اکنون با لغو وضعیت حفاظت موقت با خطر بازگشت اجباری به کشوری روبه‌رو شده‌اند که به گفته آنان در آن، امنیت جانی ندارند.
براساس این گزارش، تصمیم دولت ترمپ مبنی بر پایان‌دادن به وضعیت حفاظتی پناهجویان افغانستان از تاریخ ۱۴ جولای (۲۳ سرطان) اجرایی خواهد شد. این تصمیم شامل شماری از افرادی است که برخی از آن‌ها پیش از خروج نیروهای امریکایی در سال ۲۰۲۱ با ارتش ایالات متحده همکاری کرده‌اند.
با پایان این وضعیت حمایتی، هزاران تن ممکن است از امریکا اخراج شوند. به گفته منابع مهاجرتی، بسیاری از شهروندان افغانستان در امریکا اعلام کرده‌اند که «ترجیح می‌دهند خودکشی کنند تا به دست طالبان بیفتند.»
شیرآقا صافی، رئیس سازمان غیرانتفاعی «شرکت افغان‌ها» در ایالت آیووا، می‌گوید: «این افراد از شکنجه، بازداشت و اعدام احتمالی در افغانستان وحشت دارند.»
در همین حال، وزارت امنیت داخلی امریکا در بیانیه‌ای ادعا کرده که وضعیت امنیتی افغانستان “بهبود یافته” و بازگشت به این کشور اکنون ممکن است. این موضع، با واکنش تند نهادهای حقوق بشری، سازمان‌های مدافع پناهندگان و شماری از نمایندگان کنگره امریکا روبه‌رو شده است.
سناتور عایشه وهاب، نخستین زن افغان‌تبار در سنای ایالت کالیفرنیا، این تصمیم را «غیرانسانی» خوانده و گفته است: «بازگرداندن مردم به کشوری تحت سلطه طالبان، یعنی رهاکردن آن‌ها در کام مرگ.»
گاردین همچنین نوشته که لغو وضعیت حفاظت موقت، پناهجویان افغانستان را از حقوق قانونی مانند اقامت موقت، اشتغال قانونی و توانایی حمایت از خانواده‌هایشان محروم می‌سازد. این در حالی است که بسیاری از آن‌ها هنوز منتظر بررسی درخواست‌های پناهندگی یا صدور ویزه‌های ویژه مهاجرت اس‌آی‌وی هستند.
به گفته مدیر حقوقی سازمان «گلوبل ریفجیز»، بسیاری از پناهجویان افغانستان در شرایط بحرانی روانی قرار دارند و برخی بیش از سه سال است که در انتظار تصمیم نهایی دولت امریکا درباره آینده‌شان مانده‌اند. او هشدار داده که لغو این وضعیت، آخرین امید این افراد را نیز از بین می‌برد.
طبق آمار رسمی، از جولای ۲۰۲۱ تاکنون بیش از ۲۲ هزار پناهجوی افغانستان در امریکا درخواست پناهندگی داده‌اند که تنها حدود ۲۰ هزار مورد آن پذیرفته شده و بقیه همچنان در بلاتکلیفی‌اند. در حال حاضر بیش از ۳.۵ میلیون پرونده مهاجرتی در دادگاه‌های امریکا در صف بررسی قرار دارد.
گاردین در پایان تأکید کرده که این اقدام دولت ترمپ در تضاد با تعهدات پیشین امریکا در قبال «همکاران افغان» خود است و می‌تواند جان هزاران تن را به‌طور مستقیم تهدید کند. به‌نوشته این روزنامه، «بازگرداندن این افراد به افغانستان، در واقع صدور حکم مرگ تدریجی یا فوری برای آنان در سایه حکومت طالبان است.»
