در دومین روز از پنجاهونهمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، وضعیت حقوق بشر در افغانستان بار دیگر در کانون توجه جامعه بینالمللی قرار گرفت. در نشستهای حاشیهای با محوریت افغانستان، مقامهای بینالمللی و پژوهشگران برجسته بر لزوم شناسایی و جرمانگاری «اپارتاید جنسیتی» در این کشور تأکید کردند.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای حقوق بشر افغانستان، در نشستی تحت عنوان «از فراخوان تا اقدام؛ طراحی سازوکار پژوهشی مناسب برای افغانستان» گفت که به رسمیت شناختن اپارتاید جنسیتی میتواند یکی از راههای مؤثر برای پاسخگویی به نقض نظاممند حقوق بشر در افغانستان باشد.
او تأکید کرد: «ما نیاز به مسیرهای تازه برای پاسخگویی داریم، مسیرهایی که بر محوریت بازماندگان بنا شده باشند. یکی از این مسیرها، که من نیز از آن حمایت میکنم، قانونمند ساختن مفهوم اپارتاید جنسیتی است؛ مفهومی که زنان افغانستان مدتها است آن را مطرح کردهاند.»
نصیراحمد اندیشه، نماینده دایمی افغانستان در ژنیو، بر اهمیت نقش جامعه مدنی و مکانیزمهای مستقل تحقیقاتی در مستندسازی تخلفات حقوق بشری تأکید ورزید.
او گفت: «صدای جامعه مدنی باید فراتر از ژنیو، در نیویورک و در مجمع عمومی سازمان ملل نیز طنینانداز شود. ما نیازمند سازوکار تحقیقاتی مستقل هستیم که بتواند مبنای تحریمهای هدفمند علیه ناقضان حقوق بشر قرار گیرد.»
در ادامه این نشست، فرشته عباسی، پژوهشگر دیدبان حقوق بشر، نسبت به شدت بحران حقوق بشر در افغانستان هشدار داد و خواستار اقدام جدی جامعه جهانی شد.
به گفته او: «ما نباید میان قربانیان درجهبندی قائل شویم. عدالت برای همه باید یکسان باشد. شورای حقوق بشر مسئولیت دارد که به بحرانهایی مانند افغانستان با جدیت و فوریت پاسخ دهد.»
پنجاهونهمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل از روز دوشنبه، ۱۶ جون (۲۶ جوزا)، آغاز شده و تا ۹ جولای (۱۸ سرطان) ادامه خواهد داشت. در نخستین روز این نشست نیز ریچارد بنت گزارش رسمی خود درباره وضعیت حقوق بشر افغانستان را در جلسه عمومی شورا ارائه کرد.