برنامه جهانی غذا در تازه‌ترین گزارش ماهانه خود هشدار داده است که بازگشت بیش از ۲.۷ میلیون مهاجر افغانستان از ایران و پاکستان، فشار مضاعفی بر بازار کار، منابع محدود و ساختار اقتصادی شکننده افغانستان وارد کرده است.
این موج بازگشت‌کنندگان، در کنار کاهش کمک‌های خارجی و بیکاری گسترده، وضعیت معیشتی میلیون‌ها خانواده را بدتر کرده است.
بر اساس این گزارش، اقتصاد افغانستان که در سال ۲۰۲۴ رشد ۲.۵ درصدی را تجربه کرده بود، در سال جاری به دلیل چالش‌های ساختاری از جمله سرمایه‌گذاری محدود، دسترسی ضعیف به منبع‌های مالی و انزوای بین‌المللی، تنها ۲.۲ درصد رشد خواهد داشت.
برنامه جهانی غذا می‌گوید در کنار بحران اقتصادی، وضعیت بشردوستانه نیز نگران‌کننده است.
به گفته این نهاد ملل متحد حدود ۱۲.۶ میلیون تن معادل ۲۷ درصد جمعیت کشور در مرحله سوم یا بالاتر از آن در ناامنی غذایی قرار دارند.
هرچند پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا ماه اکتوبر به ۹.۵ میلیون تن کاهش یابد، اما کاهش شدید کمک‌های بشردوستانه، از جمله توقف بودجه ایالات متحده، می‌تواند باعث افزایش دوباره ناامنی غذایی شود.
در گزارش همچنین آمده است که بسیاری از بازگشت‌کنندگان با مشکل دسترسی به شغل مواجه‌اند، در حالی که کاهش تقاضا در بازار کار و اخراج هزاران تن از مشاغل دولتی توسط وزارت مالیه زیر اداره طالبان، بیکاری و فقر را تشدید کرده است.
بانک جهانی نیز در این گزارش هشدار داده است که بدون اصلاحات اقتصادی و افزایش حمایت بین‌المللی، رشد اقتصادی افغانستان همچنان در پایین‌ترین سطح باقی خواهد ماند و وضعیت فقر و بیکاری وخیم‌تر خواهد شد.
در بخش دیگری از گزارش، برنامه جهانی غذا به وضعیت نرخ تورم اشاره کرده که از منفی ۱۰.۲ درصد در جنوری ۲۰۲۴ به ۰.۱ درصد در اپریل ۲۰۲۵ رسیده و تورم مواد غذایی نیز از منفی ۱۵.۱ درصد به منفی ۰.۷ درصد افزایش یافته است.
این افزایش جزئی در نرخ تورم به دلیل نوسانات نرخ ارز، قیمت‌های جهانی و شرایط داخلی کشور ارزیابی شده است.
با وجود نوسانات، نرخ افغانی در برابر دالر امریکا در ماه می ۲۰۲۵ به طور میانگین ۶۹.۸ افغانی بوده که نسبت به می سال گذشته ۳ درصد افزایش یافته است.
برنامه جهانی غذا هشدار داده است که وضعیت شکننده اقتصادی و بشری افغانستان نیازمند توجه فوری و حمایت جامعه بین‌المللی است؛ در غیر آن، تهدید گسترش فقر و ناامنی غذایی در سراسر کشور بیشتر خواهد شد.
