سازمان پزشکان بدون مرز هشدار داده است که نبود دسترسی به موقع و مؤثر به خدمات درمانی در مناطق دورافتاده و کوهستانی ولایت بامیان، به‌ویژه برای زنان باردار و کودکان، تهدیدی جدی برای جان آنان محسوب می‌شود.
این سازمان روز چهارشنبه، با نشر گزارشی تازه گفته است که برای هزاران خانواده ساکن ولسوالی‌های یکاولنگ اول، سیغان و شیبر، مراکز درمانی تحت حمایت پزشکان بدون مرز تنها گزینه قابل‌دسترس برای دریافت خدمات صحی هستند.
در گزارشی از این سازمان آمده است که بسیاری از زنان باردار برای رسیدن به کلینیک‌های درمانی، ناچار اند ساعت‌ها با پای پیاده یا سوار بر الاغ از دره‌ها، گردنه‌های کوهستانی و جاده‌های ناهموار عبور کنند.
مسلَمه، باشنده روستای باغک، می‌گوید در نه ماهگی بارداری برای زایمان سه ساعت با الاغ سفر کرده تا به کلینیک برسد.
کلینیک باغک یکی از هشت مرکز صحی است که در سال ۲۰۲۲ توسط پزشکان بدون مرز ساخته شد. این کلینیک‌ها خدمات رایگان بهداشتی، مشاوره مادر و کودک، واکسیناسیون و زایمان برای حدود ۲۲ هزار تن در مناطق صعب‌العبور بامیان فراهم کرده‌اند.
فاطمه منصوری، هماهنگ‌کننده پروژه پزشکان بدون مرز، تأکید می‌کند که بسیاری از خانواده‌ها حتی توانایی پرداخت کرایه ۲ هزار افغانی برای رسیدن به بیمارستان ولایتی بامیان را ندارند.
او گفت: «مردمی که در این مناطق زندگی می‌کنند، نمی‌توانند به موقع به خدمات صحی دسترسی یابند.»
بر اساس آمار این سازمان، از سال ۲۰۲۲ تاکنون بیش از ۸۰ هزار مشاوره صحی، ۸۵۰۰ مشاوره قبل و بعد از زایمان و بیش از ۴۰۰ مورد زایمان در این کلینیک‌ها ثبت شده است.
افزون بر این، بیش از ۱۰۰ زن با بارداری‌های پیچیده برای دریافت خدمات تخصصی به بامیان ارجاع داده شده‌اند.
رقیه حسینی، باشنده دره بند امیر، یکی از زنانی است که فرزند دومش را به دلیل نبود کلینیک در مسیر راه برفی، در داخل موتر به دنیا آورده است. او می‌گوید: «فرزندم هنگام تولد زیر چوکی افتاد و حالا هنوز مریض است.»
او اکنون باردار پنجمین فرزند خود است و برای معاینات به کلینیک پزشکان بدون مرز مراجعه می‌کند.
معصومه، قابله کلینیک باغک، از چالش‌های تماس با شفاخانه بامیان برای ارجاع بیماران می‌گوید: «گاهی مجبور می‌شویم برای گرفتن سیگنال موبایل از کوه بالا برویم.» او با وجود دشواری‌های مسیر و نبود امکانات، توانسته دو مورد پره‌اکلامپسی را در محل درمان کند.
در کنار زنان باردار، مردانی چون سید اکبر نیز می‌گویند هزینه بالای رفت‌وآمد به شفاخانه‌های مرکزی آن‌ها را ناگزیر کرده است تا از خدمات رایگان و محلی پزشکان بدون مرز استفاده کنند.
در سال ۲۰۲۴، این سازمان همچنین در پاسخ به افزایش موارد سرخک و شیوع اسهال حاد آبکی، کمک‌های صحی و منابع انسانی به بیمارستان ولایتی بامیان ارائه داده است.
پزشکان بدون مرز هشدار می‌دهد که اگر این کلینیک‌ها فعال نباشند، هزاران تن در بامیان از ابتدایی‌ترین خدمات صحی نیز محروم خواهند شد و جان بسیاری در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
