سازمان ملل متحد هشدار داده است که کاهش چشمگیر کمکهای بینالمللی، روند بازسازی در افغانستان را با تهدید جدی مواجه کرده است؛ در حالی که بازگشت میلیونی مهاجران، این کشور را در شرایطی شکننده قرار داده است.
بر اساس آمار کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان ، از سپتمبر ۲۰۲۳ تاکنون، حدود سه میلیون شهروند افغانستان به کشور بازگشتهاند.
بسیاری از آنان بهاجبار از پاکستان و ایران اخراج شدهاند و بدون دسترسی به امکانات اولیه، وارد افغانستان شدهاند.
عرفات جمال، نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در افغانستان، گفته است: «آنان به وطنی بازمیگردند که به طرز چشمگیری برای پذیرششان آماده نیست.»
در بیانیه ملل متحد گفته شده است که در مرزها، سازمان ملل به بازگشتکنندگان کمکهای نقدی برای تأمین نیازهای فوری ارائه میدهد.
با این حال، کاهش شدید بودجه بینالمللی، این حمایتها را بهشدت محدود کرده است. به گفته جمال، کمک نقدی به هر خانواده از ۲۰۰۰ دالر به تنها ۱۵۰ دالر کاهش یافته است.
نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در افغانستان تاکید میکند: «این کمک میتواند به زنده ماندن کمک کند، اما امکان پیشرفت را از بین میبرد. پیشتر کمکهای ما ترمیمی بود، حالا صرفاً برای بقا پول میدهیم.»
در مناطقی که شمار زیادی از بازگشتکنندگان ساکن شدهاند، سازمان ملل با ساخت درمانگاه، مدارس، مسکن و پروژههای معیشتی تلاش کرده زیرساختهای محلی را تقویت کند.
این پروژهها به گفته جمال، نقش «ضربهگیرهای حیاتی» و «موتورهای بازسازی» را در این مناطق ایفا کردهاند.
او افزود: «با پرورش چنین اکوسیستمی از امید، ما موفقیت اقتصادی را تقویت کردهایم.»
سازمان ملل تأکید دارد که برای تبدیل بحران بازگشت به فرصتی برای ثبات و رشد، یک واکنش هماهنگ منطقهای ضروری است.
آقای جمال هشدار داده است: «اگر ما با هم متحد نشویم، شوک جمعیتی ناشی از بازگشت نامنظم ممکن است ما را به سمت هرجومرج سوق دهد.»
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد بار دیگر تعهد خود را برای حضور در افغانستان و حمایت از بازگشتکنندگان اعلام کرده، اما یادآور شده است که ادامه این تلاشها بدون افزایش حمایتهای مالی ممکن نخواهد بود.
آقای جمال گفته است «ما میتوانیم به ترمیم و بازسازی بافت جوامع آسیبدیده کمک کنیم، اگر منابع لازم فراهم شود.»