سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که در ماه اپریل ۲۰۲۵ بیش از ۱۰۰ هزار شهروند افغانستان از پاکستان به افغانستان برگشت داده شدند.
به گفته این سازمان بیشتر این افراد را زنان و کودکان تشکیل میدهند که در جریان بازگشت با مشکلات شدید صحی و روانی روبهرو شدهاند.
در گزارش سازمان جهانی بهداشت آمده است که بازگشت گسترده مهاجران افغانستان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که افغانستان با مجموعهای پیچیده از بحرانها از جمله آوارگی داخلی، خشکسالی، ناامنی غذایی، شیوع بیماریهای واگیردار و پیامدهای ماندگار همهگیری کووید-۱۹ مواجه است.
سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که بدون مداخلات فوری، بازگشتکنندگان در معرض خطرات جدی، از جمله شیوع بیماریها و نداشتن دسترسی به خدمات صحی ضروری قرار دارند.
در پاسخ به این وضعیت، سازمان جهانی بهداشت و شرکای صحی آن خدمات مراقبتهای بهداشتی فوری را در گذرگاه مرزی تورخم راهاندازی کردهاند.
این خدمات شامل پشتیبانی از مرکز ترومای تورخم و بیمارستان ۲۰ بستر آن، اعزام تیمهای سیار صحی برای ارائه خدمات شبانهروزی، و استقرار تیمهای نظارتی و واکسیناسیون در نقطه صفر مرزی است.
در حال حاضر، سه تیم سیار صحی، دو تیم نظارتی، دو تیم غربالگری صحی و ۷۲ واکسیناتور از جمله ۱۴ زن برای تطبیق واکسینهای «اوپیوی» و «ایپیوی» در مرز تورخم و کمپ بازگشتکنندگان فعالیت دارند.
هجرتالله مهمند، مدیر بیمارستان تورخم، گفت: «این مرکز با اتاق عملیات مجهز، خدمات تروما، مراقبتهای فوری و خدمات صحی مادران را برای بازگشتکنندگان فراهم میسازد.»
بر بنیاد آمار سازمان جهانی بهداشت، در ماه اپریل ۵۶۱۷ بیمار در این بیمارستان مورد درمان قرار گرفتند، نزدیک به ۵۵۰۰ تن به صورت رایگان دارو دریافت کردند و بیش از ۴۳۰۰ تن نیز آموزشهای صحی دیدند.
احمد ضیا، یکی از بازگشتکنندگان گفت: «همسر باردارم هنگام عبور از مرز دچار درد شدید شد. او را به بیمارستان بردیم و اگر خدمات صحی آنجا نمیبود، ممکن بود همسر و فرزندم را از دست بدهم. آن بیمارستان خانوادهام را نجات داد.»
جمشید تنولی، سرپرست برنامه فوریتهای صحی سازمان جهانی بهداشت در افغانستان، تأکید کرد: «با منابع فعلی، ما در تلاش هستیم تا خدمات اولیه را در مرزها و مناطق بازگشت ارائه کنیم تا از گسترش بحران بزرگتر جلوگیری شود. اما برای تداوم این خدمات، تهیه کیتهای صحی، تجهیزات و تقویت نظارت بر بیماریها به بودجه فوری نیاز داریم.»
سازمان جهانی بهداشت خواستار حمایت مالی فوری جامعه جهانی شده تا از بروز فاجعه انسانی جدید در مناطق مرزی جلوگیری شود و دسترسی بازگشتکنندگان به خدمات صحی نجاتدهنده تضمین شود.