هزاران خانواده مهاجر که پس از سال‌ها زندگی در بیرون از کشور به افغانستان بازگشته‌اند، اکنون با چالش‌های جدی اقتصادی و اجتماعی روبه‌رو هستند.
این برگشت‌کنندگان می‌گویند که پس از بازگشت، نه تنها از حمایت لازم برخوردار نشده‌اند، بلکه با فقر، بیکاری و نبود خدمات ابتدایی مواجه‌اند.
زرغونه، زن ۶۷ ساله‌ای که این روزها در ولایت ارزگان زندگی می‌کند، شب و روز تلاش می‌کند تا مخارج زندگی و هزینه‌های درمان شوهر بیمار‌اش را تأمین کند.
او که پس از سال‌ها زندگی در مهاجرت به کشور برگشته، از زندگی سخت و پر از چالش خود شکایت دارد.
زرغونه می‌گوید نه تنها سرپناه مناسبی ندارد، بلکه حتا برای تهیه نان شب نیز با دشواری‌های زیادی روبه‌رو است.
زرغونه، بازگشته از پاکستان می‌گوید: «به خدا قسم اگر چیزی برای خوردن داشته باشیم، یکی از اطفال چای می‌خواهد، یکی نان می‌خواهد، اما هیچ چیزی نداریم. نه صبح چیزی داریم و نه شام. زندگی ما خیلی به سختی سپری می‌شود.»
اختیارالله، شوهر زرغونه، مردی است که تمام جوانی، توان و نیروی خود را در پاکستان صرف کارگری و تلاش برای ساختن زندگی بهتری کرد. اما اکنون بیمار و ناتوان، بر بستر افتاده و دیگر توان کار کردن ندارد.
این مرد کهن‌سال ارزگانی با گلویی بغض‌آلود می‌گوید که حتی چیزی برای خوردن هم در خانه ندارند.
اختیارالله، بازگشته از پاکستان گفت: «این حالتی را که می‌بینید، افتاده‌ام به بستر. هفت‌هشت تا کودک دارم. هیچ چیزی نیست که بخورند. به خدا حتا برای آب نوشیدن مشکل داریم، چای نیست که بخوریم. حالت ما خیلی خراب است.»
این مشکلات در حالی شدت گرفته‌اند که در ماه‌های اخیر، کشورهای همسایه، به‌ویژه پاکستان و ایران، موج گسترده‌ای از مهاجران را به‌گونه اجباری اخراج کرده‌اند.
اکنون بدون فراهم شدن حداقل امکانات زندگی در افغانستان، فشار بیشتر بر خانواده‌هایی چون زرغونه وارد شده است.
قابل ذکر است که سرنوشت تلخ مهاجران برگشتی چون زرغونه و شوهر بیمار‌اش نماد دشواری‌های زندگی پس از بازگشت به افغانستان‌اند.
