یافته‌های آمو نشان می‌دهند که بیماری‌های فصلی و موارد فلج در میان مهاجران بازگشته از کشور پاکستان و ایران، رو به افزایش است.
در این گزارش، زندگی پروانه، دختر دوساله‌ای که توانایی استفاده از پاهایش را ندارد، و گل‌ماه که با جسمی خسته و بیمار به وطن بازگشته است، به تصویر کشیده شده است.
این چالش‌ها در حالی به میان آمده است که خدمات پزشکی در کشور نیز به پایین‌ترین حد خود رسیده است.
پروانه، دختر دوساله‌ای که به بیماری فلج مبتلا است، اکنون قادر به استفاده از پاهایش نیست و در شرایط دشوار زندگی می‌کند. مادر او که برای تأمین هزینه‌های درمان و خوراک روزانه تلاش می‌کند، با مشکلات مالی شدید روبه‌رو است. با وجود کوشش‌های فراوان در شرایطی طاقت‌فرسا برای برآورده کردن نیازهای دخترش، گاهی این تلاش‌ها بی‌نتیجه می‌ماند.
فریده، مادر پروانه می‌گوید: «این دخترم از روزی که به دنیا آمده، همین‌طور مریض است؛ نه درست شیر می‌خورد، نه غذا. همیشه به پشت افتاده و ما هم توان درمانش را نداریم.»
جیلان، برادر پروانه، می‌گوید: «این خواهرم است. دو سال می‌شود که همین‌طور شل و بی‌حرکت مانده است؛ نه شیر می‌خورد، نه غذا، و هیچ حرکتی ندارد.»
در همین حال، گل‌ماه که به تازگی از پاکستان بازگشته است، می‌گوید به شدت بیمار است و توانایی درمان خود را ندارد. او می‌افزاید که به دلیل ضعف اقتصادی و نبود فرصت‌های کاری برای فرزندانش، امکان مراجعه به پزشک را نیز ندارد.
گل‌ماه، بازگشت‌کننده به کشور می‌گوید: «این‌ها کودکان من اند. من سه کودک دارم. دو تا سه سال می‌شود که سخت مریض هستم. قبلاً زیاد درمان کرده‌ام، اما حالا دیگر توان درمان ندارم. بیماری‌ام تشخیص شده، یک پدر پیر دارم که او کار می‌کند و هزینه درمانم را می‌پردازد.»
بیماری‌های گوناگون در میان بازگشت‌کنندگان از پاکستان و ایران به گونه چشمگیری افزایش یافته است؛ این در حالی است که خدمات صحی در افغانستان به پایین‌ترین سطح خود رسیده است.
بر بنیاد گزارش ملل متحد، آمار مرگ‌ومیر در کشور، به‌ویژه در میان نوزادان و مادران، افزایش یافته و این وضعیت به یک بحران جدی تبدیل شده است.
