سروی جدید بانک جهانی نشان می‌دهد که افغانستان با چالش‌های بزرگ اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو است و این چالش‌ها بر رفاه مردم به ویژه زنان، دختران و اقلیتها تاثیر منفی گذاشته‌است.
میزان شمولیت زنان در کار به پایین‌تر از ۶۲ درصد نسبت به زمان قبل از ماه آگست سال ۲۰۲۱ می‌رسد؛ در حالی‌که این میزان در ماه نوامبر سال ۲۰۲۱ به ۷۲ درصد می‌رسید.
در سروی جدید بانک جهانی بیش از ۲۶۰ شرکت خصوصی در افغانستان اشتراک کرده‌اند. این سروی از ماه می تا ماه جون در در کابل، بلخ، ننگرهار، کندهار و هرات انجام شده‌است.
براساس یافته‌های این بررسی، بسیاری از شرکت‌ها در افغانستان در حال سازگاری با محیط بازرگانی جدید هستند، اما بیشتر آن‌ها هنوز با چالش‌هایی روبرو هستند. فعالیت‌های بازرگانی پس از سقوط نظام پیشین به علت مشکلات در خدمات بانکی، کاهش تقاضا و بلند رفتن هزینه‌های حمل و نقل به شدت محدود شده است.
اما این بررسی نشان می‌دهد که برخی از شرکت‌های صادر کننده و وارد کننده گفته‌اند که هزینه‌های گمرکی افزایش یافته است.
این سروی جدید بانک جهانی نشان می‌دهد که بسیاری از بانک‌های بین‌المللی معاملات خود را با بانک‌های افغانستان محدود کرده‌اند و سیستم‌های پرداخت بین‌المللی مختل شده‌است.
بربنیاد این سروی، ۶۵ درصد از شرکت‌ها در پرداخت‌های بین‌المللی به حواله روی آورده‌اند و ۲۱ درصد دیگر از طریق کانال‌های رسمی، پول خود را به بیرون از کشور انتقال می‌دهند.
“ملیندا گود” رئیس بانک جهانی برای افغانستان در این باره گفت: «افغانستان هم‌چنان با چالش‌های بزرگ اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو است که وضعیت رفاه مردم این کشور به ویژه زنان، دختران و اقلیتها را شدیدن متاثر ساخته‌است.»
او ادامه داد: «نتایج این سروی جدید نشان دهنده‌ی انعطاف پذیری بخش خصوصی افغانستان است که می‌‌تواند نقش کلیدیی در احیای اقتصاد این کشور بازی کند. این سروی نشان می‌دهد که شرکت‌ها هنوز هم از بی ثباتی در وضعیت سیاسی و نبود پالیسی‌های مشخص، انزوای افغانستان از سکتور مالی بین‌المللی و کاهش کمکهای بین المللی متاثر بوده و رنج می‌برند.»
در همین حال طالبان می‌گویند که توقف کمکهای جامعه جهانی و منجمد شدن دارایی‌های افغانستان، بر وضعیت اقتصادی مردم -به ویژه بانوان و کودکان- اثر منفی گذاشته‌است.
عبداللطیف نظری معین وزارت اقتصاد طالبان گفت: «توقف کمکهای جامعه‌ی جهانی و منجمد شدن دارایی‌های مردم افغانستان از سوی ایالات متحده، تاثیر منفی روی وضعیت اقتصادی مردم افغانستان به ویژه زنان و اطفال داشته‌است. تقاضای ما از جامعه جهانی این است که مباحث کمکهای بشردوستانه را از موضوعات سیاسی جدا کنند.»
افزایش بی‌اعتمادی نسبت به بانک‌های افغانستان
از سویی‌هم، بسیاری از شرکت‌هایی که در این سروی اشتراک کرده‌اند، گفته‌اند که اعتماد خود را به بانک‌های افغانستان از دست داده‌اند.
آمارهای این سروی نشان می‌دهد که پیش از ماه اگست سال ۲۰۲۱ میلادی، ۸۲ درصد شرکت‌ها پول نقد به بانک ها واریز کرده‌اند؛ اما پس از ماه اگست سال ۲۰۲۱ میلادی این آمار به ۱۲ درصد کاهش یافته‌است.
سیر قریشی آگاه مسایل مالی و بانک‌داری گفت: «سیستم بانکی فلج شده و افغانستان را در شرایط کنونی به سوی فروپاشی سوق می‌دهد. بعد از ۱۵ اگست سال ۲۰۲۱ میلادی ما شاهد این بودیم که بیشتر بانک‌ها فعالیت‌های خود را بی‌نهایت کاهش دادند و بیش از ۲ میلیارد دالر سپرده از بانک‌ها خارج شده‌است.»
نتایج این سروی نشان می‌دهد که میزان شغل در بخش خصوصی در مقایسه با پیش از ماه اگست سال ۲۰۲۱ میلادی، ۵۰ درصد کمتر است و بانوان در این زمینه، بیش‌ترین آسیب را دیده‌اند.
بسیاری از شرکت‌ها در این سروی گفته‌اند که امنیت پس از نوامبر سال ۲۰۲۱ بهبود یافته است؛ اما بر خلاف شرکت هایی که در راس آن بانون استند، از این ره‌گذر ابراز نگرانی کرده‌اند.
رییس بانک جهانی برای افغانستان پیشنهاد می‌کند که گام‌های مورد نیاز برای پیوستن دوباره کشور به اقتصاد بین‌اللملی و ایجاد فرصت‌های داخلی برای سکتور خصوصی افغانستان برداشته شوند.
