مسوولان انستیتوت‌های علوم بهداشتی در بامیان می‌گویند که در سال جاری، شمار دانش‌جویان نهادهای آموزشی در بخش طبی، نسبت به یک‌سال پیش به نیم کاهش یافته‌است.
با این حال شمار دانش‌جویان دختر در مقایسه با پسران افزایش دو برابر داشته‌است.
به گفته‌ی این نهادها، ناداری گسترده در میان‌خانواده‌ها و بیانگیزگی دانش‌جویان به‌آموزش، دو عامل عمده‌ای است که سبب کم شدن شمار دانش‌جویان شده‌است.
این در حالی است که نهادهای آموزشی هم هزینه‌ی فراگیری برای هر دوره‌ی آموزشی (سمستر) را تا نزدیک به‌نصف پایین آورده‌اند.
سالم نوید مسوول یکی از انستیتوت‌های خصوصی علوم صحی در بامیان می‌گوید که امسال شماری از دانش‌جویان پسر آن‌ها از کشور مهاجر شده‌اند و شماری دیگر به‌دلیل ناتوانی اقتصادی نمی‌توانند آموزش شان را ادامه بدهند.
آقای نوید در ادامه افزود که با این حال شمار دختران تا دو برابر نسبت به‌پسران در رشته‌های طبی افزایش یافته‌است. با آن‌هم میزان کُلی دانش‌جویان در مقایسه با سال پار نصف شده‌است.
درهمین حال سید مهدی علوی، رئیس یک انستیتوت خصوصی علوم صحی دیگر می‌گوید که امسال شمار دانش‌جویان آن‌ها از ۷۰۰ به ۴۰۰ تن کاهش یافته‌است.
به گفته‌ی علوی با وجود این، شمار دانش‌جویان دختر بیش‌تر شده‌است؛ زیرا دختران تنها در این رشته می‌توانند کار پیدا کنند.
علوی افزود: “با آن‌که به‌پیمانه‌ی بسیاری هزینه‌ی تحصیلی را برای دانش‌جویان تخفیف داده‌ایم؛ اما به‌دلیل افزایش بیکاری و اقتصاد پایین مردم، خانواده‌ها توان پرداخت هزینه‌های کم را هم ندارند.”
در این میان محدودیت‌های طالبان از جمله جدایی صنف‌های پسرانه و دخترانه، بر دشواری این نهادهای آموزشی افزوده‌است.
از سویی هم، برخی از دانش‌جویان از جمله گل‌دانه و صدیقه می‌گویند که در کنار مشکلات ناداری و بیانگیزگی به‌آموزش، نبود زمینه‌ی کار برای زنان و دختران، در کاهش شمار دانش‌جویان در نهادهای تحصیلی نقش دارد.
این دو دانش‌جو از اداره‌ی طالبان می‌خواهند تا زمینه‌ی آموزش و کار را برای همه شهروندان به‌گونه‌ی یک‌سان فراهم کند.
جعفر ذکی رئیس صحت عامه‌ی طالبان در بامیان می‌گوید که تلاش می‌ورزند تا میزان حضور زنان را در مرکزهای صحی و شفاخانه‌های این ولایت افزایش دهند.
ذکی گفت که میزان آگاهی مردم از بیماری‌ها سبب شده‌است که آن‌ها با مشکلات کمتری در ارایه خدمات صحی در بامیان روبه‌رو شوند.
به گفته‌ی وی، در حال حاضر در بامیان یک شفاخانه‌ی ولایتی، سه شفاخانه‌ی ولسوالی، ۷۴ کلینک، ۲۴ آشیانه‌ی صحی و چندین تیم صحی سیار فعال است.
اخیرن “رادیو سلام وطن‌دار” در بامیان در گزارشی راجع به یک پژوهش که در پنج ولایت بزرگ افغانستان انجام شده بود، اعلام کرد که میزان انگیزه‌ی آموزشی در میان ۷۳ درصد دانش‌جویان کاهش یافته‌است.
هم‌چنان در این پژوهش گفته امده‌است که ۵۶ درصد از استادان دانش‌گاه‌ها نیز علاقه‌مند تدریس نیستند.
با بازگشت طالبان به قدرت محدودیت‌های زیادی از سوی این گروه برای حضور اجتماعی زنان وضع شده‌است.
این گروه فعالیت‌های اجتماعی زنان را محدود کردند، به زنانی که کارمند دولت بودند اجازه‌ی کار ندادند و به دختران دانش آموز بالاتر از صنف ششم نیز اجازه‌ی حضور در صنف‌های درسی را ندادند؛ اقدامی که با اعتراض نهادهای پشتیبان حقوق بشر و جامعه‌ی جهانی روبه‌رو شده‌است.
