شماری از حقوقدانان در واکنش به گفتههای اخیر هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان میگویند که قوانین افغانستان همواره بر بنیاد شریعت اسلامی بودهاند.
هبتالله آخندزاده به تازهگی قوانین پیشین در افغانستان را نیز مورد انتقاد قرار داده و گفته که این قوانین بر بنیاد منابع «امریکایی، اروپایی و بریتانیایی» ساخته شده بودند.
رهبر طالبان که به تازگی به ۱۱ ولایت کشور سفر کرده در یک سخنرانی در بلخ که امروز جزئیات آن از سوی طالبان پخش شده است، قوانین خارجی و بینالمللی را مورد انتقاد قرار داده و گفته که این قوانین بر بنیاد «خواستههای انسانی» تهیه شدهاند.
هبتالله آخندزاده میگوید: «فعلاً بر قانون همین کار روان است که منابعش شریعت است. پیش از ما قوانین جور میشدند. لاکن ماخذاش قانون بریتانیایی، اروپایی و غربی بود.»
رهبر طالبان در این سخنرانی از قانون امر به معروف طالبان دفاع کرده و گفته که این قانون بر بنیاد آنچهکه رهبر طالبان «قرآن، فقه و حدیث» میخواند تهیه شده است.
رهبر طالبان ادعا کرده که شماری از عالمان دین با فرستادن نامههایی از قانون طالبان استقبال کردهاند و به او گفتهاند که در انتظار تصویب چنین قانونی در افغانستان بودند.
نصرالله ستانکزی، استاد دانشگاه، میگوید: «درک کنند که همین لحظه هم که صحبت میکنند. تمام قوانین اینها از فقه گرفته نشده، بهشمول وسایل تخنیکی که رهبر طالبان و سایرین استعمال میکنند در چوکات تخنیکی وضع میشود که جزی از ساختار حقوق یک کشور است. مناسبات دیپلوماتیک که طالبان بر آن تاکید دارند و میگویند که با یک تعداد از کشورها دارند، در چارچوب قوانین بینالمللی است که آن قوانین هیچگاه از مذهب گرفته نشدهاند.»
طالبان یک ماه پیشین خبر دادند که هبتالله آخندزاده، قانون امر به معروف طالبان را توشیح کرده است. در این قانون محدودیتهای گستردهای را بر شهروندان کشور، به ویژه زنان وضع کرده است. تا جاییکه صدای زنان را «عورت» خوانده و پخش تصویر جانداران را منع کرده است. طالبان میگویند این قانون بر بنیاد «شریعت اسلامی تهیه شده است.»
در حالیکه جهان به شمول ملل متحد از بحران بشری رو به افزایش در کشور بارها هشدار دادهاند و وضعیت حقوق بشری در افغانستانِ زیر اداره طالبان را «وحشتناک» توصیف کردهاند،
هبتالله آخندزاده ورود آنان به کابل را به «فتح مکه» در زمان پیامبر اسلام تشبیه کرده است.
در واکنش شماری از زنان میگویند که اسلام دین زنستیز نیست و شریعت زنان را از کار و آموزش منع نکرده است. اما به گفتهی زنان، طالبان برای پیشبرد اهداف سیاسیشان از دین استفاده ابزاری میکنند.
مژگان به آمو میگوید: «طالبان با چند فرمان در مورد خانمها، ما را از حقوق ما منع کردهاند. مثلاً اجازه درس خواندن، پارک و بیرون رفتن، اجازه سفر بدون محرم نداشتن. ولی این فرمان اخیر طالبان که گفته صدای زن عورت است. به هیچ وجه قرآن و شریعت چنین چیزی نمیگوید. در حالیکه این فرمان از قرآن گرفته شده است؛ ما زنان فکر میکنیم که این فقط سیاست طالبان بهخاطر حذف زنان است.»
بیشتر از سه سال است که طالبان بر افعانستان حاکماند و در این مدت بهشمول ممنوعیت آموزش، تحصیل و کار زنان، ممنوعیتهای گستردهای را زیر نان «شریعت» بر شهروندان کشور وضع کردهاند.