افغانستان

سیزده سال پس از ترور برهان الدین ربانی

سیزده سال پیش از امروز، برهان‌الدین ربانی رئیس‌جمهور پیشین و رهبر پیشین حزب جمعیت اسلامی افغانستان در حمله یک تن از افراد طالبان که مواد انفجاری را در دستار خود جاسازی کرده بود در خانه‌اش در وزیر اکبرخان کابل ترور شد.

حامد کرزی رئیس‌جمهور پیشین در نوشته‌ای در اکس آقای ربانی را «شهید صلح» خوانده و گفته است که او برای اتحاد و آوردن صلح تلاش کرد و در همین راه به «شهادت» رسید.

برهان‌الدین ربانی در ۲۹ سنبله سال ۱۳۹۰ خورشیدی در حالی‌که در منزلش در وزیر اکبر خان در شهر کابل با دو تن از اعضای طالبان برای گفتگو‌های صلح دیدار می‌کرد، کشته شد.
حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین، عبدالله عبدالله، رئیس پیشین شورای عالی مصالحه، شورای عالی مقاومت و شماری از سیاست‌گران به‌مناسبت این روز از کارکردهای برهان‌الدین ربانی توصیف کرده‌اند.

حامد کرزی در اکس نگاشته است: «شهید صلح استاد برهان‌الدین ربانی در کشور عزیز ما برای قایم کردن اتحاد و اتفاق و صلح پایدار با عزم راسخ تلاش کرد و در همین راه به شهادت رسید.»

برهان‌الدین ربانی در سال ۱۳۱۹ خورشیدی در فیض‌آباد بدخشان به دنیا آمد.

او در دهه ۱۳۳۹ پس از آموزش‌های اسلامی در قاهره به کابل برگشت و به یکی از مخالفان اصلاحات سکولار محمد ظاهر، شاه سابق مبدل شد.

برهان‌الدین ربانی در سال ۱۳۳۶ خورشیدی حزب جمعیت را بنیان نهاد و پس از فراز و فرودهای زیاد و جنگ‌های داخلی، مجاهدین در سال ۱۳۷۱ وارد کابل شدند و نخستین دولت خود را به ریاست برهان‌الدین ربانی ایجاد کردند.

برهان‌الدین ربانی پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۱۳۷۰ خورشیدی به زادگاه‌اش بدخشان رفت و در ایجاد جبهه‌ای بر ضد طالبان نقش مهم داشت و سرانجام پس از شکست طالبان و حمله نیروهای امریکایی و ناتو به افغانستان، برای نخستین بار قدرت سیاسی را به گونه‌ مسالمت‌آمیز به حامد کرزی سپرد.

برهان‌الدین ربانی پس از سال ۱۳۸۰ خورشیدی موقف‌هایی را در حکومت افغانستان داشت، او به‌شمول عضویت در پارلمان در دور پانزدهم به ریاست شورای عالی صلح رسید.
پس از ترور آقای ربانی، حامد کرزی، رئیس جمهور وقت افغانستان به او لقب «شهید صلح» داد و دانشگاه تعلیم و تربیه کابل را به‌نام “استاد ربانی” نام‌گذاری کرد.

اما پس از آن‌که طالبان برای بار دوم در سال ۱۴۰۰ خورشیدی به قدرت رسیدند در دهمین سالگرد کشته شدن برهان‌الدین ربانی، نام دانشگاه برهان‌الدین ربانی را واپس به دانشگاه تعلیم و تربیه تغییر دادند. مسؤلیت ترور برهان‌الدین ربانی را طالبان پذیرفته بودند.