سازمان گزارشگران بدون مرز در پیوند به سه سالگی حضور طالبان در افغانستان گزارش داده است که در سه سال حضور طالبان ۱۴۱ خبرنگار بازداشت شده اند.
این سازمان امروز (چهارشنبه،۲۴ اسد) در این گزارش افزوده است که آنان «سرکوب وحشیانه»روزنامه نگاران را توسط رژیمی که تمایل به سرکوب همه انتقادها را دارد، محکوم میکند.»
سازمان گزارشگران بدون مرز تاکید کرده است که سرکوب خبرنگاران افغانستان در سه سال گذشته به طور پیوسته افزایش یافته است.
به گفته این سازمان طالبان خبرنگاران را در «مقیاس وسیع هدف» قرار داده و تعداد بازداشتها پیش از محاکمه را چندین برابر کرده اند.
این سازمان حامی خبرنگاران افزوده است که طالبان خبرنگاران را «مانند جنایتکاران» به «بهانههای واهی» به زندان میاندازند.
بر اساس این گزارش عدهای از خبرنگاران که با رسانههای بیرون از کشور همکار هستند به گونه «ویژه مورد هدف» قرار میگیرند و متهم به تهمتزدن به طالبان و جاسوسی برای نهادهای خارجی میشوند و حتا بدتر از آن، کارمندان رسانهها نیز هدف داعش و گروههای وابسته به آن قرار میگیرند که رقیب طالبان هستند.
بر بنیاد این گزارش پنج خبرنگار در حملههای سراسر کشور توسط در حملات منسوب به داعش جانباختند.
گزارشگران بدون مرز با اشاره به سخنان اولیه ذبیحالله مجاهد سخنگوی طالبان در سال ۲۰۲۱ که گفته بود «روزنامهنگاران جنایتکار نیستند. هیچ تهدیدی علیه آنها وجود نخواهد داشت. به زودی میتوانند مانند گذشته کار کنند.”
براساس این گزارش طالبان در «آزار و اذیت» خبرنگاران، چهره کاملاً متفاوت از خود نشان داده اند.
در همین حال سلیا مرسیه، رئیس میز آسیای جنوبی این سازمان میگوید: «از ۱۴۱ روزنامه نگاری که در سه سال گذشته هدف قرار گرفته اند، ۹۴ نفر دستگیر شده اند – چهار نفر از آنها دو بار و ۴۷ نفر زندانی شده اند. وزارت داخله و استخبارات طالبان که تحت کنترول سراج الدین حقانی وزیر داخله است و توسط عبدالحق واثق، زندانی سابق زندان گوانتانامو ایالات متحده اداره میشود، بهویژهدرگیر شکار روزنامهنگاران است.»
خالد قادری، خبرنگاری ۲۹ سالهای که مدتی را در زندانی طالبان سپری کرد به این سازمان گفته است: «آنها (طالبان) با تکههای لوله به من میزدند. یا با پارچهای سرم را می پوشاندند و روی صورتم آب میریختند تا خفه شوم. پس از اتمام شکنجه، نگهبانان من را بیهوش به سلول میانداختند. ما شش نفر در سلولی بودیم که برای یک نفر ساخته شده بود. درست زیر اتاق شکنجه بود، بنابراین صدای جیغ میشنیدیم، گاهی اوقات صدای شلیک گلوله، و سپس سکوت. ما فکر میکردیم که همه ما را میکشند و فقط برای سرگرمی ما را شکنجه میکنند.»
سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین به نقل از آقای قادری نوشته است: «قادری سرانجام خود را مجبور به مصرف تکههای غذای کثیف و مخلوط با موهای بدن انسان کرد که برای زندانیان باقی مانده بود.»
قادری پس از آزادیش از زندان طالبان هنوز هم با آسیب روانی دیت پنجه نرم میکند و میگوید : «بعضی صبحها چشمانم را باز میکنم و برای چند لحظه هنوز فکر میکنم در آن زندان از خواب بیدار میشوم.»
مرتضی بهبودی، روزنامهنگار فرانسوی-افغانستانی که در خارج از دانشگاه کابل گزارش میداد و در پایتخت افغانستان دستگیر شد، به سازمان گفته است که او در یک سلول بدون پنجره در زیرزمین ساختمان با سی تن دیگر در اتاقی به وسعت پنج متر مربع زندانی شده بود.
او در مورد تجربه خودت چنین روایت میکند: «شبانه زندانیان را با دستبند و چشم بند به اتاق شکنجه میبردند. ما نمیدانستیم این ضربات از کجا وارد میشود. ضربات از قنداق تفنگ بود و نگهبانان نیز شوک الکتریکی و غرق شدن شبیه سازی میکردند. پنج تا از دندانهایم را هم درآوردند، انگشتان دیگران را هم بریدند.»
بهبودی پس از یک ماه و نیم از زندان ششدرک در کابل به پلچرخی فرستاده شد که یک هزار و ۲۰۰ زندانی سیاسی در آنجا نگهداری میشدند، در سلولی به مساحت سه متر مربع به همراه ۱۲ زندانی دیگر از جمله اعضای داعش محبوس بود.
او می گوید: «وقتی خواب بودم سعی کردند با ملافه من را خفه کنند، در هر طبقه یک خبرنگار بود. نگهبانان از میلههای آهنی در طاقچههای حویلی برای آویزان کردن زندانیان و ضرب و شتم کف پای آنها استفاده میکردند.»
بهبودی گفت: «یک شب یکی از همزندانیان خود را در سلول ما حلق آویز کرد. این اتفاق اغلب در این زندان رخ میداد.»