یونسکو یا دفتر علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد از هشتم سپتامبر روز جهانی سواد در شهر مزارشریف، مرکز ولایت بلخ بزرگداشت کرد و از آغاز دور تازه‌ای از برنامه‌های سواد آموزی این نهاد در افغانستان خبر داد.
عبدالله عُمر نماینده‌‌ی یونسکو در شمال کشور در این باره می‌گوید که قرار است برنامه‌های سوادآموزی برای افرادی که از آموزش عقب مانده‌اند در دو مرحله آغاز شود.
او ادامه داد که در مرحله‌ی نخست برای ۲۵ هزار تن از افرادی که از آموزش دور مانده‌اند، برنامه‌های آموزشی در ۱۰۰ روستا و ۲۰ ولایت کشور برگزار می‌شود. در مرحله‌ی دوم تلاش می‌کنیم ۱۴ ولایت باقی مانده را زیر پوشش برنامه‌های سوادآموزی قرار دهیم.
محمد ابراهیم عُمری مسوول بخش سواد آموزی وزارت معارف طالبان در این مراسم گفت که در یک سال گذشته ۹۰ هزار تن در ۳۴ ولایت کشور زیر پوشش برنامه‌های این وزارت برای فراگیری آموزش قرار گرفته‌اند.
برخی از افرادی که زیر پوشش برنامه‌های سوادآموزی یونسکو قرار گرفته‌اند، نقش آموزش را در زند‌گی‌شان موثر می‌دانند.
مدینه یکی از زنانی که در برنامه‌های سواد آموزی توانایی خواندن و نوشتن را پیدا کرده‌است، می‌گوید: «خیلی خُرسند هستم که می‌توانم بخوانم و بنویسم. می‌توانم کار کنم و زند‌گی خود را تغییر بدهم.»
تاجور یکی دیگر از زنان بلخ که در دوره‌های سوادآموزی خواندن و نوشتن آموخته‌است، می‌گوید: «پیش از یاد گرفتن سواد مثل کور بودم، حالی می‌توانم حساب کنم و بخوانم.»
درحالی از روز جهانی سواد گرامی‌داشت می‌شود که در یک‌سال گذشته دروازه‌های مکتب به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم در کشور بسته‌است. اما بلخ از جمله ولایت‌های انگشت شماری است که به گونه‌ی استثنایی دختران از صنف اول تا دوازدهم به مکتب می‌روند.
درحالی که در سال‌های گذشته تلاش‌هایی برای کاهش میزان افراد بازمانده از آموزش صورت گرفته بود؛ اما هنوز هم افغانستان با داشتن ۶۲ درصد نرخ بی‌سوادی در جمع کشورهایی است که بیش‌ترین افراد بی‌سواد را دارد.
