صنعت مس‌گری در گذشته‌های نه‌چندان دور در ولایت هرات بازار پُر رونقی داشت و افراد زیادی به‌این پیشه مشغول بودند؛ اما حالا این روزها بازار مس‌گران در حالت رکود است و افراد انگشت‌شماری در هرات دست به ساخت وسایل مسی می‌زنند.
شماری از مس‌گران در ولایت هرات می‌گویند که در گذشته افراد زیادی در بازار مس‌گرها مصروف ساخت ظروف و دیگر اشیای مسی بوده‌اند، اما حالا این تعداد به کمتر از ۲۰ درصد کاهش یافته‌است.
آنان می‌افزایند که در گذشته در این ولایت اشیای مسی خریداران و علاقه‌مندان زیادی داشت؛ ولی حالا همه از اشیای مسی روی برگشتانده‌اند و از ظروف دیگر استفاده می‌کنند.
به گفته‌ی آنان: در گذشته صدای چکش‌های مس‌گران در روزهای شکوفایی این صنعت در بخش‌های دورتر شهر شنیده می‌شد؛ اما اکنون صدای این چکش‌ها از یک دکان مس‌گری تا دکان دیگر هم نمی‌رسد.
غلام سخی ۶۵ ساله یکی از این مس‌گران در ولایت هرات است که از سال‌ها به این‌سو مصروف این پیشه‌است؛ اما حالا بازارش رونق گذشته را از دست داده‌است.
او می‌افزاید که روزانه وسایل زیادی از جنس مس را تولید می‌کند؛ اما کسی آن را نمی‌خرد.
غلام سخی که ۵۵ سال است در بازار مس‌گری شهر کهنه‌ی هرات وسایل مسی می‌سازد، انتظار دارد تا مردم مانند گذشته روی به‌خرید و استفاده از وسایل مسی بیاورند.
محمد جواد یکی دیگری از مس‌گران در بازار مس گری هرات است که از کم رونق بودن بازار این محصولات شکوه دارد.
او می‌گوید: در گذشته افراد زیادی از محصولات و تولیدات مس‌گری ما استفاده می‌کردند؛ اما حالا این صنعت رنگ و بوی گذشته را ندارد.
گفته می‌شود که تا پیش از آغاز جنگ های داخلی در افغانستان، بازار صنعت مس‌گری در شهر کهنه‌ی هرات جنب وجوش زیادی داشت؛ ولی حالا این صنعت تاریخی و کهن ساکنان هرات، سال‌های پایانی عمرش را تجربه می‌کند.
در کنار این، شماری از باشندگان شهر هرات نیز از کنار گذاشتن پیشه‌ی مس‌گری و از ترس این‌که مبادا این صنعت قدیمی و تاریخی ساکنان این ولایت از بین برود، نگرانی دارند.
عبدالله که در هرات زندگی می‌کند در این باره می‌گوید: «صنعت مس‌گری و تولید ظروف مسی وظیفه‌ی بزرگان ما بوده و از طریق همین صنعت امرار معیشت می‌کردند. از سوی دیگر این پیشه نشان دهنده‌ی تاریخ و هویت ما است و نیاز است تا دوباره احیا شود.»
محمد صدیق یکی دیگر از باشندگان شهر هرات با اشاره به این‌که نباید اجازه دهیم که این صنعت قدیمی و تاریخی به ساد‌گی از بین برود، افزود: “با حمایت از این صنعت و پیشه‌ی تاریخی باید شرایط احیای آن فراهم شود.”
بربنیاد گفته‌ها از ۶۰ کارگاه مس‌گری که در بازار مس‌گری شهر هرات فعال بودند، تنها هشت کارگاه باقی مانده که آن‌ها نیز حال و روز خوشی ندارند. حالا جای این صنعت و پیشه‌ی تاریخی در شهر هرات را دکان‌های دیگر پُر کرده‌اند.
مس‌گری یکی از صنایع کهن و تاریخی در هرات است و حالا این نگرانی وجود دارد که در صورت بی‌توجهی به احیای صنعت مس‌گری که نشان دهنده‌ی تاریخ و سنت این سرزمین است، این صنعت تاریخی و کهن هرات نابود خواهد شد.
