جهان

از صلح تا رابطه پر فراز و نشیب و پرتنش ایران و اسرائیل در منطقه

ایران و اسرائیل در دوره شاهی رضا پهلوی رابطه خوبی داشتند؛ رابطه دیپلماتیک و تجاری. اما انقلاب اسلامی به رهبری سید روح‌الله خمینی در دهه ۷۰ میلادی، گلیم روابط صلح‌آمیز را جمع کرد و در این مدت دشمنی، تهران و تل‌آویو پیوسته تنش‌های لفظی و گاهی نظامی داشته‌اند.

اکنون دهه‌ها از دشمنی ایران و اسراییل می‌گذرد؛ در سه مورد آخر این دشمنی، اسراییل کنسلگری ایران در دمشن را هدف نظامی قرار داد، ایران صدها پهپاد و موشک به شهرهای مختلف اسراییل فرستاد و دیشب هم که از حمله‌ی منسوب به اسراییل در اصفهان گزارش شده‌است.

رهبر ایران بر محو اسرائیل از منطقه تاکید کرده و اسراییل هم بر از بین رفتن نظام جمهوری اسلامی.

تنش‌ها میان دو طرف پس از جنگ حماس و اسراییل بالا گرفت تا این که برای نخستین‌بار در تهران و تل‌آویو به حمله مستقیم نظامی بر یک دیگر پرداختند.

سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران می‌گوید: «رژیم خبیث در این قضیه اشتباه کرد و باید تنبیه بشود و تنبیه خواهد شد».

براساس اسناد تاریخی در سال ۱۹۸۲میلادی در جنگ اسرائیل با لبنان، حزب‌الله شکل می‌گیرد، با پشتیبانی سپاه پاسداران؛ امروزه یکی از گروه شبه‌نظامی که هرزگاهی با اسرائیل درگیر می‌شود.

حزب‌الله در دهه هشتاد، بمب‌گذاری‌های انتحاری برای بیرون راندن اسرائیل از خاک لبنان را هم انجام داده است. در دهه ۹۰، اسرائیل و ارژانتین، ایران و حزب‌الله را به حمله بر سفارت اسرائیل در بوئنوس آیرس و یک مرکز یهودی متهم کردند، اما جمهوری اسلامی و حزب‌الله رد کردند.

همین گونه، تنور تنش‌ها میان دو طرف پیوسته داغ بود. در کنار تنش‌های لفظی و هشدارها، بخشی از تنش‌ها از سوی نیروهای نیابتی اجرا شده‌اند؛ از همین‌روست که اسرائیل، بارها به منافع جمهوری اسلامی در کشورهای هم‌چون سوریه و لبنان حمله‌هایی انجام داده است. اما دامنه تنش‌ها، در پی جنگ حماس و اسراییل پهن‌تر شده است‌.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل گفته است: «در سال های پسین و به ویژه در هفته های اخیر، اسراییل برای حمله مستقیم ایران آماده شده است. سیستم های دفاعی ما مستقر شده اند. ما برای هر سناریویی چه دفاعی و چه تهاجمی آماده هستیم».

اسرائیل که یکی از سرسخت‌ترین مخالفان برنامه‌ی هسته‌ای ایران هم است بارها برنامه هسته‌ای ایران را هدف قرار داده است.

از حمله سایبری و پخش ویروس به تاسیسات غنی سازی اورانیوم در سایت هسته‌ای نطنز ۲۰۱۰ تا ترورهای برخی چهره‌های اصلی این برنامه که به اسرائیل نسبت داده شده‌اند و مخالفت با توافق هسته‌ای برجام. در کنار این، در ۲۰۱۸ هم، موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل بزرگ‌ترین سرقت فزیکی اسناد برنامه هسته‌ای را ایران را انجام داد. تنش بر سر این برنامه، هنوزهم با شدت پابرجاست.

اسرائیل می‌گوید، ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد.

کامبیر غفوری، روزنامه‌نگار افزود «احتمال کوچک این است که حمله اسراییل حمله مقدماتی و گمراه‌کننده باشد و حمله بزرگ‌تری در راه باشد. ما این را نمی دانیم. اگر چنین باشد، بدون شک تنش‌ها بالا می‌رود. اگر آن‌ها بزنند، بدون شک جمهوری اسلامی هم می‌زند و منطقه در آتش فرو می‌رود. اگر آن را در نظر نگیریم و حساب کنیم که حمله به اصفهان یک حمله آخر برای تلافی بوده، آن وقت می‌توانیم بگوییم، اوضاع آرام‌تر شده‌است».

ایالات متحده و غرب در کل هم‌چون هم‌پیمان راهبردی اسرائیل، پیوسته کنار تل‌آویو را گرفته اند؛ گاهی هم با وضع تحریم‌ها و فشار بیش‌تر بر جمهوری اسلامی.

برخی پژوهش‌گران می‌گویند، نه تهران با بازی‌گری اسرائیل در منطقه کنار می‌آید، نه هم اسرائیل و در این میان، نه امریکا در برابر فشار ایران بر اسرائیل بی تفاوت می‌ماند.

با این همه، در درازای دهه‌ها نشانه‌ای از بهبود روابط وجود نداشته و اکنون هم، جهان از رفتن منطقه به یک جنگ خون‌بارِ برخاسته از تنش تهران و تل‌آویو نگران است.