افغانستان

احتمال آمدن تحریک طالبان پاکستان به میز مذاکره در آینده نزدیک

در کمتر از دو ماه پسین، دو هیئت از عالمان دین از پاکستان به کابل سفر کرده‌اند؛ سفرهایی که در میان انتظارها از بهبود روابط طالبان با پاکستان صورت گرفته‌اند.

مولانا فضل‌الرحمان در ماه جنوری و مولانا حامد الحق و‌ سید یوسف‌ شاه در اواخر ماه فبروری در رهبری هیئت‌های جداگانه به کابل سفر‌ کردند و با مقام‌های طالبان دیدارهایی داشتند.

روابط طالبان با اسلام‌آباد به‌دنبال افزایش حمله‌های تی‌تی‌پی یا تحریک طالبان پاکستان تیره شده است. خبرگزاری اکسپرس تریبیون گزارش داده است که یکی از اعضای هیئت که به رهبری حامدالحق به کابل رفته بود، گفته است که ممکن به‌زودی تی‌تی‌پی‌ به میز مذاکره بیاید.

اما این سفرها آیا می‌تواند از سردی روابط طالبان با اسلام‌آباد بکاهد؟

ادامه تیرگی روابط طالبان با اسلام‌آباد؛ تیرگی که حاصل افزایش حمله‌های تی‌تی‌پی یا تحریک طالبان پاکستان گفته شده است. اما طالبان ظاهرن از مسیر عالمان دینی پاکستان بهتر شدن روابط را دنبال دارند.

سفر هیئت نخست در هفدهم جدی به رهبری فضل الرحمان انجام شد.

هیئت دیگر به رهبری حامد الحق کمتر از دو ماه پس از آن (۸ حوت) به کابل سفر کرد. یوسف شاه عضو ارشد جمعیت علمای اسلام پاکستان، شاخه سمیع‌الحق، نیز او را همراهی می‌کرد. او به شمول عبدالکبیر معاون سیاسی رییس وزیران طالبان با برخی مقام‌های دیگر طالبان نیز دیدار کرد. این مقام طالبان در دیدار با او گفت که از خاک افغانستان تهدیدی متوجه کشوری نیست.

حامد الحق فرزند ارشد سمیع‌الحق مشهور به پدر معنوی طالبان است. او رهبر حزب جمعیت علمای اسلام پاکستان- شاخه سمیع‌الحق و معاون مسوول دارالعلوم‌ حقانیه نیز است.

اکسپرس تریبیون از زبان یکی از اعضای هیئت که به رهبری حامد‌الحق به کابل سفر داشت، گزارش داده که در ادامه تلاش‌ها و گفت‌‌وگوهای تازه با مقام‌های طالبان، ممکن به زودی تی‌تی‌پی به میز مذاکره برگردد. اما تحلیل‌ها در پاکستان متفاوت‌تر از این باور.

در این گزارش آمده است که یکی دیگر از اعضای این هیئت گفت: «با تحرکات امیدوارکننده وزیر داخله طالبان و پشتیبانی اسلام آباد، به زودی گروه تحریک طالبان پاکستان را پای میز مذاکره خواهیم دید».

طاهرخان، خبرنگار آزاد از پاکستان، گفت: «روابط پاکستان با حکومت طالبان (طالبان) خوب نیست، و پیچیدگی‌ها و مشکل به اندازه زیاد است که با این چنین سفرها فکر نکنم، در آن تفاوتی به میان آید، البته که سفر هیئت‌های حکومتی و رفت و آمدهای آنان، مهم است که آن هم بسیار زیاد کم شده است.»

دیروز (یک‌شنبه) سخنگوی طالبان در گفت‌وگو با رادیوی ملی زیر اداره طالبان ابراز امیدواری کرد که با حکومت تازه پاکستان تعامل خوب‌تر داشته باشند، اما پیش از این اسلام‌آباد پیوسته ادعا کرده که تی‌تی‌پی با کارگیری از خاک افغانستان بر ضد پاکستان فعالیت می‌کند. اما در موجودیت تی‌تی‌‌پی بهبود روابط ممکن خواهد بود؟

نصرالله ستانکزی استاد دانشگاه گفت: «طالبان هرگاه اقداماتی بکنند که در آن تحریک طالبان پاکستان را معامله کنند، در حقیقت فکر و ایدیالوژی خود را معامله کرده‌اند، من فکر نمی‌‌کنم که کدام تغییر عمده به میان آید، این دو سازمان یعنی طالبان افغان و تحریک طالبان پاکستانی دو روی یک سکه اند.»

بربنیاد گزارش‌ها، تی‌تی‌پی و طالبان روابط راهبردی دیرینه دارند. بربنیاد گفته‌های منابع، تی‌تی‌پی‌ از هنگام ایجاد در سال ۲۰۰۷ در بسیاری موارد از طالبان پشتیبانی بی‌ قید و‌شرط داشته است. حتا تلاش برای رهایی مقام‌های طالبان از زندان‌های ارتش پاکستان.

افز‌ون بر این، میان افراد طالبان و تی‌تی‌پی در برخی موردهای پیوند‌های خانوادگی نیز شکل گرفت. چنان‌که به‌گفته منابع چنین پیوندهای میان طالبان و شبکه القاعده نیز وجود دارند.